Κατευόδιο στον Δημήτρη Αρχοντάκη

Του Κωνσταντίνου Σπανουδάκη*

Έφυγε τη Δευτέρα από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών ο πρώην Δήμαρχος Ρεθύμνης Δημήτρης Αρχοντάκης, προσωπικότητα στενά συνδεδεμένη με το Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Ο Αρχοντάκης γεννήθηκε το 1939 στην Ορνέ Αγίου Βασιλείου και σπούδασε κλασική φιλολογία στο Αθήνησι Πανεπιστήμιο (1956-1961), ενώ πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον Πλάτωνα στο Freiburg της Γερμανίας (1975-1976). Από το 1967 διατηρούσε φιλολογικό φροντιστήριο, όπου δίδασκε ανελλιπώς Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Υπήρξε εμπνευστικός δάσκαλος για πολλούς από εμάς. Διετέλεσε ο μακροβιότερος Δήμαρχος της πόλης επί 27 έτη, εκτεινόμενα, με διαλείμματα, από το 1968 έως το 2006. Ιδιαιτέρως συνέδεσε το όνομά του με εκείνες τις πολιτικές που εξασφάλισαν την πρόοδο και την ευημερία της πόλης του: την διάσωση και την ανάδειξη της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου, την τουριστική ανάπτυξη και την ίδρυση του Πανεπιστημίου Κρήτης με έδρα το Ρέθυμνο.

Με το Πανεπιστήμιο Κρήτης ο Αρχοντάκης διατήρησε βιωματική σχέση σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, και άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην διαμόρφωσή του. Υπήρξε πρωτεργάτης στην συγκέντρωση γης και δωρεών, περιερχόμενος ανά την επικράτεια για την εξασφάλιση και των δύο, προκειμένου στη συνέχεια ο Δήμος Ρεθύμνης να δωρίσει την γη στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ο ίδιος ανέπτυξε και διατηρούσε διαπροσωπική σχέση με πολλά μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Επί δημαρχείας του παραχωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο η χρήση του Ξενία, όπου στεγάστηκαν και στεγάζονται εκατοντάδες φοιτητές για τις σπουδές τους στο Ίδρυμα. Κατασκευάστηκε επίσης το θέατρο Ερωφίλη στην Φορτέτζα, όπου εορτάστηκαν τα 40 χρόνια από την ίδρυση του Πανεπιστημίου και όπου συχνά φιλοξενούνται εκδηλώσεις και τελετές απονομής πτυχίων του Ιδρύματος, όταν οι υπάρχουσες αίθουσες του Πανεπιστημίου δεν επαρκούν. Παραχωρήθηκε, τέλος, η χρήση του κτηρίου Δελφίνι στο Πανεπιστήμιο ως Φοιτητικής Λέσχης για κάποια χρόνια, εωσότου το πανεπιστημιακό εστιατόριο παραδοθεί σε χρήση. Θεμελιώθηκε, κοντολογίς, η αρμονική σχέση Πανεπιστημίου και πόλης.

Το 2018 ο Αρχοντάκης εκδήλωσε την επιθυμία να δωρίσει στο Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ι.Α.ΠΑ.Κ.) το προσωπικό του αρχείο το σχετικό με την ίδρυση και τα πρώτα βήματα του νεοφυούς Ιδρύματος. Το Ι.Α.ΠΑ.Κ. εντάσσεται στην Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης και αποσκοπεί στη συγκέντρωση, διάσωση και διάθεση στην έρευνα τεκμηρίων για την ιστορία και την φυσιογνωμία του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το αρχείο του Αρχοντάκη περιέχει στο πρωτότυπο μοναδικά έγγραφα, μελέτες, εκθέσεις και ανταλλαγή αλληλογραφίας σχετικά με τις διεργασίες, τους προβληματισμούς και τις συνθήκες που οδήγησαν στην ίδρυση του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η ψηφιοποίηση του αρχείου αυτού αποτελεί ιστορικό καθήκον. Συγχρόνως, υπήρξε από τους βασικούς τροφοδότες του τόμου για την ιστορία του Πανεπιστημίου Κρήτης (2018) που επιμελήθηκε ο ομότιμος Καθ. Γ. Πυργιωτάκης.

Το Πανεπιστήμιο τίμησε την προσφορά του με σεμνή εκδήλωση τον Ιανουάριο του 2019 στο Λύκειο των Ελληνίδων. «Τιμούμε και εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας στον δωρητή για την πολύτιμη προσφορά του ελπίζοντας ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι» ανέφερε το σχετικό Δελτίο Τύπου. Από τραγική σύμπτωση η τελευταία δημόσια τοποθέτησή του αφορούσε θέμα του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Ξεπροβοδίζουμε με τιμή τον Δημήτρη Αρχοντάκη. Συλλυπούμεθα τους οικείους του. Θα διατηρήσουμε για πάντα στην μνήμη μας το παράδειγμα του γνωστικού δασκάλου μας, του οραματικού και ανιδιοτελούς δημόσιου άνδρα, του φίλου του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* Ο κ. Κωνσταντίνος Σπανουδάκης είναι Αντιπρύτανης Οικονομικών και Υποδομών του Πανεπιστημίου Κρήτης