ΚΡΗΤΗ
Φάκελος "μετανάστευση": Τί είναι αυτό που οδηγεί στο one-way εισιτήριο;
Πως είναι να... μετακομίζει μια οικογένεια από την Κρήτη στη Νορβηγία; - Πως είναι η ζωή μιας νέας Ελληνίδας στη Βαλένθια;
Δεν αποτελεί νέο φαινόμενο, ούτε καθαρά ελληνικό. Η μετανάστευση για διάφορους λόγους γίνεται κυρίως σε δύσκολες οικονομικά ή/ και κοινωνικά εποχές.
Είτε το λέμε brain drain είτε διαφορετικά, το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Η χώρα βγαίνει χαμένη, όμως οι άνθρωποι που παίρνουν την απόφαση;
Το Cretalive επικοινώνησε με νέους ανθρώπους που πήραν πρόσφατα την απόφαση να φύγουν από τη χώρα και να κυνηγήσουν, για τον έναν ή τον άλλο λόγο, ένα καλύτερο μέλλον και μας μίλησαν για την εως τώρα εμπειρία τους μετά την μεγάλη αυτή απόφαση. Πρόκειται για δύο γυναίκες που είτε είναι από την Κρήτη(Ειρήνη), είτε έχουν ζήσει αρκετά χρόνια(Αναστασία), κι επέλεξαν δυο διαφορετικές χώρες για το "άγνωστο αύριο".
Πρώτα μιλήσαμε με την Ειρήνη Καπετανάκη, η οποία έφυγε από το Ηράκλειο για την Νορβηγία. Η Ειρήνη μας εξηγεί τι ήταν αυτό που την ώθησε σε αυτό το βήμα, και πως είναι να μεταναστεύεις έχουσα οικογένεια, την οποία αναγκάστηκε να αφήσει κατα το ήμισυ πίσω στην Ελλάδα.
«Είμαι παντρεμένη και έχω 3 παιδιά. Έχω τελειώσει το λύκειο και Σχολή Κομμωτικής, με την οποία κι ασχολούμαι εδώ και 25 χρόνια», μας λέει.
Η Ειρήνη τους τελευταίους 5 μήνες ζει στη Νορβηγία, σε μια μικρή πόλη έξω από το Όσλο. «Έφυγα μαζί με το σύζυγο μου και το πιο μικρό μέλος της οικογένειας καθώς τα 2 πιο μεγάλα παιδιά έπρεπε να τελειώσουν τις σπουδές τους. Εννοείται θα ακολουθήσουν μόλις είναι έτοιμοι!
Ο λόγος που αποφασίσαμε να φύγουμε απ τη χώρα μας δεν ήταν ένας αλλά πολλοί …ένας πιο σημαντικός ήταν το μέλλον των παιδιών μας και μετά το δικό μας!
Εννοείται ότι σκεφτήκαμε και το οικονομικό κομμάτι, την ασφάλεια, την εκπαίδευση …και πολλά ακόμα».
-Ήταν η πρώτη σας επιλογή η Νορβηγία;
«Αρχικά η πρώτη μας επιλογή ήταν η Σκωτία. Πιο πολύ την επιλέξαμε για την γλώσσα. Είχαμε πάει ταξίδι με τον σύζυγο μου & μαγευτήκαμε - είπαμε ότι μπορούμε να ζήσουμε εδώ».
Όμως όπως μας είπε τελικά… προέκυψε η Νορβηγία «Μια πολύ καλή μας φίλη που ζει αρκετά χρόνια στη Νορβηγία με την οικογένεια της, μου άλλαξε τη γνώμη καθώς η Νορβηγία -και όλες οι Σκανδιναβικές χώρες -έχουν πολύ καλύτερο σύστημα εκπαίδευσης και πιο εύκολα να βρεις δουλειά χωρίς να χρειάζεσαι “πρόσκληση” από εργοδότη ή από κάποιο φίλο για να μπεις στη χώρα».
-Πώς είναι η μέχρι τώρα εμπειρία;
«Μέχρι στιγμής είμαστε πολύ ευχαριστημένοι και με το σύστημα τους το πως λειτουργούν όλα εδώ και εννοείται το σχολείο της μικρής».
-Ποιο είναι το πιο δύσκολο κομμάτι;
«Αυτό που δυσκολεύει περισσότερο την καθημερινότητα μας είναι η γλώσσα γιατί παρά πολλοί Νορβηγοί -κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας- δεν μιλάνε τα αγγλικά. Έχω κάποιες γνώσεις Νορβηγικών γιατί είχαμε ξεκινήσει μαθήματα από Ελλάδα και εννοείται ότι δεν σταματάει αυτό, ακόμα διαβάζω.
Η δουλειά μου έχει πολύ επικοινωνία με κόσμο οπότε μου είναι απαραίτητα»!
-Τι σου έχει κάνει περισσότερο εντύπωση;
«Τρομερή εντύπωση μου έχει κάνει να μπαίνω στο λεωφορείο πχ και να βλέπω 6χρονα - 7χρονα και να πηγαίνουν μόνα τους σχολείο χωρίς να διατρέχουν κανένα απολύτως κίνδυνο! Σαφώς υπάρχουν παρά πολλά που μπορώ να πω όπως και το πως το κράτος αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους. Εγώ κι εδώ εργάζομαι ως κομμώτρια όπως και στην Ελλάδα.
Το ένα βράδυ έστειλε ο άντρας μου το βιογραφικό μου, και την επόμενη μέρα το πρωί με κάλεσαν για συνέντευξη»!
- Πώς είναι η συμπεριφορά των ντόπιων προς τα εσάς;
«Η εταιρία (είναι αλυσίδα κομμωτηρίων) που εργάζομαι έχει Νορβηγούς εργοδότες, και η αντιμετώπιση τους απέναντι μου είναι ακριβώς όπως και στους ντόπιους. Δεν θα σε ξεχωρίσουν και έχεις τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με εκείνους. Θεωρώ ότι είμαι τυχερή σε αυτό»!
- Υπάρχει ελληνική κοινότητα εκεί;
«Ναι υπάρχει κοινότητα Ελλήνων, όμως δεν έχω έρθει ακόμα σε επαφή, έχω γνωρίσει μόνο τον πρόεδρο τον κ.Γιάννη».
-Περιέγραψε μου την μέχρι τώρα εμπειρία σου
«Πως θα μπορούσα τώρα να περιγράψω αυτή την εμπειρία..;!
Γενικά, είμαι άνθρωπος που ρισκάρω και τολμάω όσο κ αν με φοβίζει κάτι, έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου οπότε θα την περιέγραφα “Συναρπαστική” και είναι κάτι που δεν θα μετανιώσω ποτέ»!
Μιλήσαμε όμως και με την Αναστασία Χαλκίδου, που βρίσκεται στην Βαλένθια, στην ανατολική Ισπανία, η οποία μας εξηγεί τους δικούς της λόγους που επέλεξε να μεταναστεύσει.
«Αποφάσισα να επιστρέψω στη Βαλένθια - γιατί την είχα ήδη γνωρίσει κατά τη διάρκεια της πρακτικής μου άσκησης - γιατί την αγάπησα ιδιαίτερα. Παρόλο που είχα δει και άλλα μέρη της Ισπανίας, η ζωή στη Βαλένθια μου είχε αφήσει τόσο όμορφες αναμνήσεις που ένιωσα σιγουριά ότι θα μπορούσα να προσαρμοστώ ξανά, αυτή τη φορά ως εργαζόμενη. Αρχικά, μετακόμισα μόνη μου από την Ελλάδα, όπου βρίσκεται η οικογένειά μου, σκορπισμένη σε διάφορα μέρη».
«Η απόφασή μου να μεταναστεύσω δεν ήταν απότομη. Πρώτα ήρθα για έξι μήνες, και μετά επέλεξα να συνεχίσω για έναν χρόνο, ξεκινώντας το μεταπτυχιακό μου. Κατά τη διάρκεια του πρώτου αυτού χρόνου, εργάστηκα part-time σε ένα φροντιστήριο, κάτι που με βοήθησε να κάνω γνωριμίες και να ενταχθώ καλύτερα στην κοινωνία. Στη συνέχεια, αποφάσισα να παραμείνω περισσότερο και να δώσω βήμα-βήμα στην προσπάθεια να ενσωματωθώ πλήρως, όπως με το να αποκτήσω ισπανική ταυτότητα, να γραφτώ στο σύστημα υγείας και να οικοδομήσω ένα κοινωνικό δίκτυο».
-Γιατί επέλεξες να επιστρέψεις στην Ισπανία μετά τις σπουδές;
«Μόλις τελείωσα κι επέστρεψα στην Ελλάδα δεν μου άρεσαν οι επαγγελματικές προοπτικές. Ο τρόπος ζωής που είδα στην Ισπανία ένιωσα πως μου ταίριαζε καλύτερα. Στην Ελλάδα ένιωθα πως η κάθε μέρα απλά περνούσε. Χωρίς να είναι παραγωγική. Ενώ στην Ισπανία υπήρχε ενθουσιασμός. Θα μπορούσα να επιλέξω άλλη χώρα όσον αφορά τα έσοδα, όμως θεώρησα πως στην Ισπανία μπορώ να έχω και ποιότητα ζωής αλλά και καλύτερο μέλλον».
-Αντιμετώπισες κάποια δυσκολία;
«Αντιμετώπισα δυσκολίες, κυρίως με τη γραφειοκρατία και τη διαδικασία αναγνώρισης του πτυχίου μου. Ως νοσηλεύτρια, έπρεπε να προσκομίσω έγγραφα επικυρωμένα με σφραγίδα Χάγης και μεταφρασμένα. Αυτό ήταν ιδιαίτερα δύσκολο, γιατί τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν παρέχουν αγγλικές βεβαιώσεις, κάτι που απαιτεί από εσένα να κάνεις τις μεταφράσεις».
-Πως είναι η μέχρι τώρα εμπειρία σου; Υπάρχει ελληνική κοινότητα στη Βαλένθια;
«Η εμπειρία μου στη Βαλένθια μέχρι τώρα είναι πολύ θετική. Οι Ισπανοί είναι ανοιχτοί άνθρωποι και η κουλτούρα τους έχει πολλές ομοιότητες με τη δική μας. Ειδικά το γεγονός ότι μιλάω τη γλώσσα με καλή προφορά με έχει βοηθήσει να ενσωματωθώ πιο εύκολα. Οι ντόπιοι μου φέρονται φυσιολογικά και όσοι γνωρίζουν ότι είμαι Ελληνίδα εκφράζουν πάντα θαυμασμό για τη χώρα μας. Επίσης, υπάρχει μια μικρή αλλά δεμένη ελληνική κοινότητα στη Βαλένθια που οργανώνει συναντήσεις και παρέχει υποστήριξη σε όσους τη χρειάζονται».
-Τι θα ήθελες να πεις σε κάποιον που σκέφτεται να μεταναστεύσει;
«Γενικά, πιστεύω ότι η μετανάστευση δεν είναι για όλους, αλλά αν δεν το δοκιμάσεις, δεν θα ξέρεις ποτέ αν είναι κάτι που μπορείς και θέλεις να κάνεις. Για κάποιον που ενδιαφέρεται να το τολμήσει, θα συνιστούσα να ξεκινήσει με μια προσωρινή διαμονή για να δει αν του ταιριάζει η χώρα και η κουλτούρα. Για μένα, τα μικρά βήματα και η υποστήριξη από την οικογένεια ήταν καθοριστικά για την επιτυχημένη προσαρμογή μου».
Σε κάθε περίπτωση, πριν πάρει κάποιος την απόφαση να φύγει από την χώρα του είναι αρκετά αυτά που τον/την έχουν οδηγήσει στην αγορά του "one-way" εισιτηρίου, και η έρευνα για την εκάστοτε επιλογή θα πρέπει να ακουλουθεί και να... "τικάρει" τα απαραίτητα κουτάκια.
Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2024, οι κύριοι λόγοι που οδήγησαν τους Έλληνες να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό κατά την περίοδο 2010-2019 ήταν οικονομικοί και επαγγελματικοί, με το 89% των ερωτηθέντων να αναφέρει αυτούς τους παράγοντες ως κύριες αιτίες. Οι προσωπικοί και οικογενειακοί λόγοι αναφέρθηκαν από το 10% των συμμετεχόντων.
Οι κυριότερες χώρες προορισμού για τους Έλληνες μετανάστες ήταν:
Γερμανία: 25%
Ηνωμένο Βασίλειο: 16%
Ολλανδία: 8%