Δασικοί χάρτες: Ο γόρδιος δεσμός

Του Απόστολου Τζίφα

Η υπόθεση των δασικών χαρτών δεν παύει να αποτελεί απειλή για δεκάδες έως και εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλη την περιφέρεια της χώρας. Ακολουθεί το κτηματολόγιο αντί να προηγηθεί.

Οι δασικοί χάρτες, όπως αναρτήθηκαν δημιουργούν τεράστια προβλήματα σε κτηνοτρόφους και αγρότες κυρίως  αλλά και σε όλους τους ιδιοκτήτες αγροτικής και χορτολιβαδικής  γης σε όλες τις περιοχές της χώρας χωρίς καμία εξαίρεση. Σε ορισμένες περιοχές όπως η Κρήτη και  τα νησιά  το πρόβλημα είναι μεγάλο λόγω  μη ύπαρξης τίτλων ιδιοκτησίας σε πολλές περιπτώσεις. 

Ωστόσο , όπως φάνηκε και από την προανάρτηση του νομού Λασιθίου οι τίτλοι δεν είναι το  βασικό πρόβλημα. Στην περιοχή Φουρνιά Σητείας η εταιρεία που σχεδιάζει να κατασκευάσει ηλιοθερμικό σταθμό  παραγωγής ρεύματος τις χορτολιβαδικές εκτάσεις των ιδιωτών τις έκανε ιδιωτικές χορτολιβαδικές και το κράτος τις απάλλαξε από την κυριότητά του για να γίνει η επένδυση.  

Ο αλήστου μνήμης υπουργός  Σωκράτης Φάμελος «κατόρθωσε» να δημιουργήσει πρόβλημα στους δασικούς χάρτες αντί να δώσει λύσεις σε ένα διαχρονικό πρόβλημα.

Ορισμένοι ήδη ανηρτημένοι χάρτες παρουσιάζουν σφάλματα, τα οποία αποδίδονται σε λάθη και στην απειρία των άμεσα εμπλεκόμενων στη διαδικασία, αλλά και  στην πολύ κακή ποιότητα ορισμένων αεροφωτογραφιών. 

Σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι το πρόβλημα ξεκινά από τον «ορισμό του δάσους» και τη φρασεολογία προστασίας του στο άρθρο 24 του Συντάγματος. Ο  ορισμός αυτός είναι  ευρύς και σε πολλές περιπτώσεις καθιστά και τους θάμνους δασική έκταση.

Είναι γεγονός ότι  η σημερινή κυβέρνηση προσπάθησε το 2019 ως αντιπολίτευση να προωθήσει την τροποποίηση του άρθρου 24, στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης, πλην όμως η προσπάθεια «σκόνταψε» στην άρνηση της τότε κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά τους «δρακόντειους» ορισμούς, ούτε αποτελεσματική προστασία του δάσους έχουμε ούτε και προστασία των νόμιμων πολιτών από τις αυθαιρεσίες δημόσιων υπηρεσιών.

Οι θιγόμενοι πολίτες -νόμιμοι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων- θα κληθούν να αποδείξουν με σημαντική δαπάνη χρόνου και χρημάτων την κυριότητα  των εκτάσεών τους. Μία δύσκολη διαδικασία που μπορεί να πάει και χαμένη. 

Η υποβολή αντιρρήσεων έχει κόστος. Για τον πολίτη βέβαια, που θα πρέπει να πληρώσει δικηγόρους, μηχανικούς κ.λπ, για να επιχειρήσει να βρει το δίκιο του, ψάχνοντας στα βάθη της ελληνικής γραφειοκρατίας και της δαιδαλώδους νομοθεσίας.

Η λύση των δασικών χαρτών δεν είναι εύκολη. Ωστόσο, απαιτείται:

Πρώτο: Τα πάσης φύσεως ΔΑ, τα οποία σήμερα έχουν γεωργική χρήση, όπως προκύπτει από το χαρτογραφικό υπόβαθρο του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. και ενεργοποιούν δικαιώματα ενίσχυσης θα πρέπει να φέρουν τον χαρακτηρισμό ΑΑ και ουδεμία διεκδίκηση του Δημοσίου δε θα εγείρεται επ’ αυτών.

Δεύτερο: Τα πάσης φύσεως ΑΔ, τα οποία έχουν προσωρινά καταληφθεί από δασική βλάστηση λόγω εγκατάλειψης θα πρέπει να φέρουν τον χαρακτηρισμό ΑΑ και ουδεμία διεκδίκηση του Δημοσίου δε θα εγείρεται επ’ αυτών. 

Τρίτο:Τα ΔΔ, τα οποία είχαν ή έχουν δενδρώδεις καλλιέργειες θα πρέπει να επανεξεταστούν και να αποδοθούν στους μέχρι σήμερα κατόχους τους, ανεξάρτητα από τίτλους ιδιοκτησίας.

Τέταρτο: Τα ΔΔ, τα οποία στα διαχειριστικά θα χαρακτηριστούν ως βοσκήσιμες Γαίες (ΒΓ) θα πρέπει να απεικονίζονται πλέον στους δασικούς χάρτες ως ΒΓ και το καθεστώς που θα τα διέπει θα είναι αυτό των βοσκήσιμων γαιών. Για παράδειγμα εκτάσεις με ένδειξη ΒΓ, μετά από πυρκαγιά δε θα κηρύσσονται αναδασωτέες, αλλά θα προστατεύονται από τη βόσκηση μέχρι να αποκατασταθεί η βλάστηση -με φυσικό ή τεχνητό τρόπο- και θα συνεχίσουν να εξυπηρετούν τις ανάγκες της κτηνοτροφίας. Επίσης, τέτοιες εκτάσεις (ΒΓ) εξαιρούνται από προγράμματα αναδασώσεων.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να λύσει το γόρδιο δεσμό. Έχει την κύρια ευθύνη να λύσει ένα πρόβλημα δεκαετιών με κοινωνικό αντίκτυπο, οικονομικό κόστος, περιβαλλοντικό πρόσημο και ευρωπαϊκή υποχρέωση.