Αριστούχος απόφοιτος ελληνικού πανεπιστημίου βρέθηκε πρόσφατα προ εκπλήξεως, όταν είδε το γραφείο επιλογής μεταπτυχιακών φοιτητών αμερικανικού ΑΕΙ, στο οποίο είχε κάνει αίτηση, να επικεντρώνει στο περιεχόμενο των συστατικών επιστολών του και σε κριτήρια που μετρούν την εξοικείωση φοιτητών με ερευνητικές μεθόδους. Αντίθετα, ο Ελληνας απόφοιτος ένιωθε υπερασφαλής με τους λαμπρούς βαθμούς του τόσο για την εισαγωγή του όσο και για τη διεκδίκηση μιας υποτροφίας. Τελικά, έγινε δεκτός, ωστόσο η νέα τάση στη διεθνή τριτοβάθμια εκπαίδευση θα ψηλώσει τον πήχυ σε πολλούς Ελληνες πτυχιούχους που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό.
Τα πανεπιστήμια του εξωτερικού αλλάζουν τα φίλτρα επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών τους, εγκαταλείποντας τις παραδοσιακές μεθόδους που βασίζονται μόνο στις βαθμολογικές επιδόσεις. Στον αντίποδα, στην Ελλάδα, η διδασκαλία γίνεται με τον παραδοσιακό, «μετωπικό» τρόπο, διευκολύνοντας έτσι τους φοιτητές να παπαγαλίσουν την ύλη, όπως άλλωστε είχαν μάθει από το σχολείο και τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Οι εξετάσεις GRE
Ειδικότερα, εδώ και δεκαετίες η επιλογή των μεταπτυχιακών φοιτητών σε αρκετά επιστημονικά πεδία στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια διεθνώς, γινόταν με βάση κυρίως τις επιδόσεις τους στις εξετάσεις Graduate Record Examination (GRE), εύλογα στο ειδικό αντικείμενο που επιθυμούσε να σπουδάσει ο φοιτητής. Οι εξετάσεις αυτές μέσα από ένα σύστημα πολλαπλών επιλογών αξιολογούν κυρίως τις γνώσεις και τη κατανόηση του αντικειμένου που ο φοιτητής θα επιθυμούσε να σπουδάσει. Μαζί με τις συστατικές επιστολές, το τεστ GRE ήταν απαραίτητο και δεν προχωρούσε η αίτηση χωρίς οι βαθμολογικές επιδόσεις να ξεπερνούσαν ένα σχετικά υψηλό όριο. Ωστόσο, όπως ανέφερε μιλώντας στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» για το θέμα ο καθηγητής Αστροφυσικής στο τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ κ. Λουκάς Βλάχος, «τα τελευταία χρόνια το ένα μετά το άλλο τα σημαντικότερα πανεπιστήμια εγκαταλείπουν τις εξετάσεις GRE ως βασικό κριτήριο επιλογής και στρέφονται σε κριτήρια που εστιάζουν στην εκπαίδευση που έχουν οι υποψήφιοι στην ερευνητική μέθοδο και στις συστατικές επιστολές που αναλύουν τις επιδόσεις τους στην έρευνα».
Τι σημαίνει αυτό για τους Ελληνες πτυχιούχους που επιθυμούν να συνεχίσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό; Υπολογίζεται ότι περίπου 20.000 Ελληνες κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό (σχεδόν οι μισοί στη Βρετανία), ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός των μεταπτυχιακών φοιτητών εκτιμάται ότι προσεγγίζει τις 40.000. «Εως τώρα οι αριστούχοι φοιτητές από την Ελλάδα δεν αντιμετώπιζαν δυσκολία να αριστεύουν και στο GRE, οπότε διεκδικούσαν άνετα υποτροφίες από τα καλύτερα πανεπιστήμια. Η στροφή, όμως, προς τις επιδόσεις στην ερευνητική μέθοδο καθώς και στις συστατικές επιστολές που αναλύουν αυτές τις επιδόσεις αλλάζουν τα δεδομένα για τους φοιτητές», λέει ο κ. Βλάχος. Αυτό οδηγεί στην ανάγκη οι φοιτητές να αλλάξουν τον τρόπο εκμάθησης, εγκαταλείποντας την παραδοσιακή παπαγαλία, η οποία στιγματίζει και τις τρεις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης.
