Όταν μας άφησε η θάλασσα*… στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη

50 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από εκείνη την αποφράδα ημέρα της εισβολής των Τούρκων στο νησί της Κύπρου…

50 χρόνια και σιγά σιγά σπάνε και κάποιες άλλες σιωπές από πληγές που προσπάθησε να γιατρέψει ο χρόνος…

Η Άννα Κουππάνου γράφει ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα για μια άγνωστη σε πολλούς πτυχή της Ιστορίας, που είχε να κάνει με την τύχη των παιδιών της Κατεχόμενης Κύπρου… 

Εκείνα τα παιδιά που έχασαν γη, πατρίδα, κάποια τον ένα ή και τους δύο γονείς, σχολείο, φίλους, σπίτια, παιχνίδια…

Εκείνα τα παιδιά που ήρθαν στην Ελλάδα ύστερα από πρόσκληση της Μητρόπολης Ηλείας , νομίζω γύρω στα 400 με το πλοίο ΠΑΤΡΑ, και φιλοξενήθηκαν σε δομές, οικοτροφεία, οικογένειές μέχρι να ομαλοποιηθούν καταστάσεις… 

Ο αριθμός των παιδιών έφτασε περίπου τις 5.000 τελικά,  που φιλοξενήθηκαν και σε άλλα μέρη.

Η Άννα Κουππάνου μας ανοίγει την Ιστορία. 

Μας συγκινεί, μας μαθαίνει, μας κάνει να αναλογιστούμε για μια ακόμα φορά τι σημαίνει πρόσφυγας. Τι σημαίνει Πατρίδα. Τι σημαίνει μέσα σε μια στιγμή να αλλάζει ο κόσμος σου χωρίς εσύ ο ίδιος να φταις για αυτό.

« … Δεν ξέρω πόσα δάκρυα έχουμε μέσα μας και που κρύβονται. Ίσως στην καρδιά. Ίσως η καρδιά του καθενός να είναι ένα ρόδι από δάκρυα, κι όταν τα κλάψεις όλα μένει μόνο το πικρό, εκείνο το λευκό κομμάτι που κανείς δεν θέλει…»

Πρωταγωνιστές του βιβλίου η Κατερίνα και ο Μιχάλης. Αδέλφια δίδυμα,  που μπαίνουν μαζί στο πλοίο για την Ελλάδα με δυο ρητές εντολές από τη μάνα: 

Ότι και αν συμβεί να μη χωρίσετε ποτέ! Και … να γράφετε τα νέα σας.

Πρόσφυγες από την περιοχή της Κερύνειας από ένα μικρό χωριό, που ζούσαν στην ίδια γειτονιά μαζί με τον Αλί, τον Τούρκο. Οι τρεις τους ήταν οι φύλακες του δικού τους χωριού. Πάντα μαζί σε όλα. Ακόμα κι εκείνη την ημέρα της 20ης Ιουλίου που όλα έγιναν τόσο γρήγορα ο Μιχάλης με τον Αλί …έλλειπαν, στα χταπόδια! 

Κι ο κόσμος άλλαζε. Ο δικός τους ο κόσμος, για πάντα!

Τι να πάρεις μαζί σου, τι να αφήσεις. Που να πας… Κι ο κύριος Μαχμούτ, ο Αλί, η Μπαχάρ…

Κι εκείνο το τετράδιο με το μολύβι. Ευτυχώς μπήκε στον μπόγο!

Κι ήρθαν στην ελεύθερη Κύπρο και μετά θέλησαν να φύγουν να συνεχίσουν το σχολείο, τη ζωή για λίγο,  ίσαμε να φτιάξουν όλα. 

Κι έγινε η  επιβίβαση στο πλοίο με άλλα παιδιά, πολλά. Στην Ελλάδα θα έρχονταν. Άγνωστη χώρα. Γνωστή μόνο από φωτογραφίες και βιβλία. Και τώρα πως, που; 

Κι οι αναμνήσεις χιλιάδες. Κι ο φόβος για το άγνωστο, συντροφιά τους. Ερωτήσεις χωρίς απάντηση. Ο πατέρας, ο παππούς, η γιαγιά, οι φίλοι τους, η μητέρα. Όλα ανάκατα κι όλα προσπαθούν να βρουν τη θέση τους στο μυαλό της Κατερίνας. Και ταξιδεύουν  μαζί με τόσα παιδιά για το άγνωστο- γνωστό τόπο που θα τα φιλοξενήσει για κάμποσο καιρό, μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα στο δικό τους νησί. 

Κι αρχίζει μια ιστορία συνταρακτική, συγκινητική για μια ζωή που επιφυλάσσει εκπλήξεις, ανατροπές, φόβο, χαρά, δάκρυ και αναπάντεχες συναντήσεις. 

Κι οι εντολές της μάνας δεν μπορούν πραγματοποιηθούν…τουλάχιστον στην αρχή. Τα δυο παιδιά χάνονται, χωρίζουν αλλά η ζωή κάπου τους ξαναφέρνει κοντά …

Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί. Αριστοτεχνικά γραμμένο από μια συγγραφέα γέννημα - θρέμμα της Κύπρου, με γονείς από την Κερύνεια, που χειρίζεται ακούραστα και μοναδικά τον λόγο, την πλοκή και τις λέξεις σε μια ιστορία που θα σας φέρει δάκρυα, χαρά, σκέψεις και ίσως μνήμες. 

Η Άννα Κουππάνου γεννήθηκε μερικά χρόνια μετά την εισβολή. Έζησε όμως με τις διηγήσεις και τα όσα έφερε ο ξεριζωμός στους δικούς της. Έψαξε, διάβασε και μας παρέδωσε μια άγνωστη πτυχή της εισβολής, έστω και σαν μυθιστόρημα, και εμείς μαθαίνουμε, συνειδητοποιούμε,  δακρύζουμε και προσπαθούμε να κατανοήσουμε τι σημαίνει …πόλεμος, προσφυγιά, πατρίδα που χάνεται!

Ακούστε την ίδια να περιγράφει πολλά και συγκλονιστικά γεγονότα που την οδήγησαν στη συγγραφή του βιβλίου σε συνέντευξη που παραχώρησε πριν λίγες μέρες στην εκπομπή Ζητούνται Αναγνώστες!

https://open.spotify.com/episode/4Oc5EW3ljQ30rIeKFEDTYu?si=nS8yUuRXS6iqruYo5DUO4Q 

Το βιβλίο Όσα μας άφησε η θάλασσα* κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πάτακη και την εικόνα του εξωφύλλου έχει εικονογραφήσει η Θέντα Μιμηλάκη. 

Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα: https://www.patakis.gr/bkm/14772 

https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/