Υπάρχει σήμερα όραμα στην Αριστερά;

Του Δημήτρη Μιμή , Ψυχολόγου

Αριστερά χωρίς όραμα για το μέλλον δεν μπορεί να πετύχει τους στόχους της, άρα δεν μπορεί να υπάρξει. Η Αριστερά, σήμερα, κατά την άποψη μου, δεν μπορεί να τα καταφέρει  αν δεν κατανοήσει την κοινωνία μας αλλά και ν΄ αναπτύξει ένα όραμα της μελλοντικής κοινωνικής τάξης πραγμάτων που να πείθει τη μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού.

Αριστερά,  είναι το μέρος του πολιτικού σώματος που καταπιάνεται με την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την επέκταση της δημοκρατίας, την αύξηση του λαϊκού ελέγχου πάνω σε σημαντικές αποφάσεις στην κοινωνία, το ξεπέρασμα της εξουσίας και της καταπίεσης   και των αυταρχικών δομών και γενικά να τιμά τις πραγματικές αξίες του σοσιαλισμού.
Η Αριστερά οφείλει να δώσει ώθηση σ΄ όλα τα στρώματα της κοινωνίας, ώστε να μπορούν ν΄ αποδώσουν το μέγιστο μέσα σ΄ ένα ανθρώπινο περιβάλλον, ώστε να δημιουργηθεί ένας σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο.  

Τα γράφω αυτά γιατί πρέπει να γνωρίζουμε τη μεγάλη διαφορά μεταξύ της Αριστεράς  και του καπιταλισμού. Στον καπιταλισμό ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται από τον άνθρωπο ενώ στην αριστερή ιδεολογία συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Στον καπιταλισμό η ανεξέλεγκτη δράση των επιχειρήσεων υπονομεύει  όχι μόνο την οικονομία αλλά και την κοινωνία και την ίδια τη δημοκρατία. Ο φιλελευθερισμός επιμένει στην κυριαρχία της αγοράς και επιθυμεί τη μείωση των μισθών και την εξαφάνιση της κοινωνικής προστασίας που σύμφωνα με τον Adam Smith,  το ελεύθερο παιχνίδι των ατομικών συμφερόντων θα οδηγούσε στο γενικό συμφέρον. 

Ας δούμε , τώρα, μερικές απόψεις φιλοσόφων, περί Αριστεράς.

Ο Άγγλος φιλόσοφος, Μπέρτραντ  Ράσελ του περασμένου αιώνα που ακόμα και σήμερα είναι επίκαιρος γράφει: Η Αριστερά οφείλει να πείσει τον πληθυσμό  ότι πρέπει να προσπαθήσει από ελπίδα και όχι από καθοδηγούμενη απόγνωση. 

 Ο Νόαμ Τσόμσκι, αναφερόμενος στην παλαιά  Αριστερά  γράφει : Αν σκοπό έχει να διαλύσει και να καταστρέψει, αυτό που θα πετύχει μονάχα είναι η αυτοκαταστροφή της. Τα γράφει αυτά γιατί σε παλαιότερες  κοινωνίες, ίσως, οι εργάτες στον αγώνα τους, δεν είχαν τίποτα να χάσουν παρά μονάχα “τα δεσμά τους”. Σήμερα όμως, το πολιτισμικό και πνευματικό επίπεδο της Αριστεράς είναι υψηλότερο απ΄ ότι στο παρελθόν και  υπολογίζει  περισσότερο στο συμφέρον της  και επιζητεί  τη διατήρηση της υπάρχουσας κοινωνικής τάξης πραγμάτων.  

Σήμερα η Αριστερά δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένη μονάχα με την απαρίθμηση των αδικιών αλλά οφείλει να έχει απαντήσεις στο πως θα ξεπεραστούν τα προβλήματα. Πρέπει να έχει έτοιμες προκλητικές απαντήσεις στα ερωτήματα πώς θα ξεπεραστούν αυτά. 

Κατά τον Νόαμ Τσόμσκι η μελλοντική κοινωνία  που θα ήθελε να δει, είναι μια κοινωνία που θα επεκτείνει διαρκώς τε πεδίο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της έλλειψης εξωτερικού ελέγχου και μεγαλύτερης λαϊκής συμμετοχής. Όλα αυτά βέβαια προέρχονται από το μακρινό παρελθόν του 18ου αιώνα και  οι κοινωνίες τα έχουν αποκτήσει, που όμως όλα σήμερα τείνουν  ν΄ αναζωπυρωθούν και είναι πολύ πραγματικά.

Μια επίθεση,  λοιπόν, στον κρατικό καπιταλισμό δεν θα είναι στο μακρινό μέλλον. Όλα αυτά τα συναντάμε στον σοσιαλισμό και είναι ιδέες που έχουν διατυπωθεί από τον 18ο αιώνα σε κλασσικά φιλελεύθερα κείμενα και σε κείμενα του σοσιαλιστικού κινήματος.