Ανοίγοντας το αρχαίο βιβλίο του Γιώργου Αλεβίζου

Του Θανάση Γιαπιτζάκη

Ο Μπάυρον, δηλαδή ο Λόρδος Βύρων, όταν γύρισε στο Λονδίνο από το πρώτο εκείνο ταξίδι του στα αρχαία μέρη μας και στα νέα μέρη μας, θυμόταν τον εντυπωσιασμό που του προξένησαν οι Στήλες του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.

Απομεινάρια μεγάλου και μεγαλόπρεπου ναού, κολώνες μόνο - σωριασμένες άλλες κι άλλες ορθόστηλες ακόμα. Και έγραψε ακριβώς αυτά που τον έκαναν να στοχαστεί, όταν αντίκριζε το θέαμα σαν αποτέλεσμα του ανήλεου χρόνου, που αντικρίζουμε κι εμείς σήμερα:

                 Το μάρμαρο πάντα καιρός το τυλίγει

                 και σαν ναός πέφτει μονάχα στο χώμα.

                 Τα δόντια του, ανήλεα, το ερείπιο τού μπήγει,

                 μα μένει ορθόστηλη η δόξα του ακόμα.

Κι εμείς αυτό έχουμε μπροστά μας τώρα, χάρη στον Γιώργο Αλεβίζο. Είναι ένα βιβλίο γεμάτο κολώνες. Είναι ένα βιβλίο που ευχαριστιέσαι να το ανοίγεις σαν πύλη προς τον εαυτό σου. Στην αρχή από περιέργεια, αλλά στην πραγματικότητα από δέος γι’ αυτά που υψώσαν προς τον ουρανό αυτοί οι άνθρωποι - που κατοικούσαν την ίδια γη με μας, αλλά που οι προϋποθέσεις τους ήταν άλλες από τις χαμηλές τις δικιές μας - και γι’ αυτό αλυσιδωτά, και όχι αλυσοδεμένοι, μεγαλούργησαν κάποτε, μοναδικό φαινόμενο σε όλους τους τομείς και σε όλους τους αιώνες. Μια καλή απόδειξη μας τη δίνει ο Γιώργος Αλεβίζος στο βιβλίο του. Ανάμεσα στα κτίρια και στις κολώνες του αλλοτινού καιρού τους, βάζει τη ζωντάνια ακόμα και σήμερα αυτών των ανθρώπων, που είναι λάθος να τους λέμε Αρχαίους Έλληνες αφού και στο μέλλον θα τους βρίσκουμε μπροστά μας. Αυτή η καλή απόδειξη βρίσκεται σε μια σελίδα του βιβλίου που αναφέρεται στη γνωστή σε όλους μας Στοά του Αττάλου στην Αθήνα. Ενώ λέει ότι από τις διπλές κιονοστοιχίες των δύο ορόφων παρελαύνουν όλοι σχεδόν οι αρχαίοι ρυθμοί, αμέσως μετά μας μιλάει για τα σαραντατρία δωμάτια που σχηματίζονταν μέσα στη Στοά και χρησιμοποιούνταν ως καταστήματα. Τί πουλούσαν; Εδώ, στο ανακάτεμά τους, βρίσκεται η ζωντάνια αυτών των αρχαίων ανθρώπων. Είναι το ανακάτεμα που κάνει επίτηδες ο Αθήναιος στους
«Δειπνοσοφιστές» του: «Θα βρεις τα πάντα να πωλούνται στο ίδιο μέρος της Αθήνας: Σύκα, δικαστικούς κλητήρες, σταφύλια, γογγύλια, αχλάδια, μήλα, μάρτυρες, μούσμουλα, εντόσθια γεμισμένα με γάλα και μέλι, κηρύθρες, ρεβύθια, δίκες για ιδιωτικές υποθέσεις, πρωτόγαλα, μύρτα, κληρωτίδες, υάκινθο, αρνιά, κλεψύδρες, νόμους, καταγγελίες για δημόσιες υποθέσεις».

      Αυτόν τον αστεϊσμό του μπλεξίματος προσφοράς προϊόντων και υπηρεσιών μόνο ένας ελεύθερος άνθρωπος θα τον τολμούσε, δείχνοντας να απολαμβάνει τη ζωή. Το ίδιο κάνει κι ο Αλεβίζος, παραθέτοντας την πληροφόρησή του στο βιβλίο. Χάρη στο βιβλίο του ζωντανεύουν όχι μόνο οι αρχαίοι άνθρωποι, αλλά και οι ναοί.

      Στις ελάχιστες στήλες του Ναού του Ολυμπίου Διός ξαναπαίρνουν την θέση τους και οι 104 θεόρατες κολώνες που ήταν τότε, στολίζοντας με τον κορινθιακό τους ρυθμό την αποπεράτωση του τεράστιου ναού από τον φιλέλληνα Ρωμαίο Αδριανό. Στον δωρικό, στον ιωνικό και στον κορινθιακό ρυθμό ο Γιώργος Αλεβίζος προσθέτει τον δικό του ρυθμό, κόβοντας το γράψιμό του με τελείες. Δείτε πώς: «Στην Αίγινα. Τελεία. Ανατολικά του χωριού Μεσαγρός τρία χιλιόμετρα. Τελεία. Βρίσκονται τα ερείπια του αρχαίου ναού της Αφαίας. Τελεία. Την οποία λάτρευαν οι Αιγινίτες. Τελεία. Χτίζοντάς της περίλαμπρο ναό».  Μια πρόκληση τρόπου γραφής, που λες και απευθύνεται στους οπαδούς των…κομμάτων. Μια πρόταση γραφής που θυμίζει τον σύντομο τρόπο των σημειώσεων. «Σε υψόμετρο 600 μέτρων. Τελεία. Στην πλαγιά του Παρνασσού. Τελεία. Βρισκόταν ένα από τα αρχαιότερα. Τελεία. Και τα πιο φημισμένα ιερά της αρχαίας Ελλάδας. Τελεία. Οι Δελφοί». Το βιβλίο του Αλεβίζου είναι εμπλουτισμένο με μυθολογικές και με ιστορικές αναφορές και με πλήθος επεξηγήσεις. Είναι ένα από τα βιβλία που τα κλείνεις με κέρδος. Με μια διαφορά από άλλους: Τη ζωντάνια και την ελευθερία των Αρχαίων Ελλήνων τις ακολουθεί στο δημιούργημά του ο Γιώργος Αλεβίζος.