Οι Ροβεσπιέροι των σόσιαλ

Της Αφροδίτης Φραγκιαδουλάκη

Η πολιτική θύελλα της εποχής αναδεικνύει ένα οξύ φαινόμενο που χέρι χέρι με τον λαϊκισμό των fake news γιγαντώνεται και πρωταγωνιστεί, κυρίως στις ηλεκτρονικές μας οθόνες. 

Οι ζηλωτές της μίας και μοναδικής αλήθειας επιτίθενται με προσβολές και χαρακτηρισμούς σε εκείνους που αδυνατούν να δουν αυτή την αλήθεια. Αναρτήσεις ανεβοκατεβαίνουν αστραπιαία, σχετικοί άσχετοι περιφέρουν εκτός από τις κομματικές τους πεποιθήσεις κάθε λογής πορίσματα, σχολιαστές υβρίζουν και τρομοκρατούν, ανώνυμοι λογαριασμοί εύχονται αργούς βασανιστικούς θανάτους και ανίατες ασθένειες. 

Οι Ροβεσπιέροι της απόλυτης αυθεντίας δεν ενδιαφέρονται για τον διάλογο· λειτουργούν ως τιμωροί. Η λογική της ψηφιακής λαιμητόμου επικρατεί στον δημόσιο διάλογο: αν δεν συμφωνείς 100% με τη μια πλευρά γίνεσαι αυτομάτως εχθρός της.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενισχύουν τον φανατισμό με τη δομική τους λειτουργικότητα. Ο αλγόριθμος «κλειδώνει» τους χρήστες σε μια συγκεκριμένη οπτική γωνία, αποκλείοντας τις διαφορετικές απόψεις. Η δημόσια διαπόμπευση και οι επιθέσεις του εικονικού όχλου επικρέμονται ως σπάθη πάνω από τη συνεκτικότητα της κοινωνίας. Η cancel culture μοιάζει να είναι η επικρατούσα κουλτούρα, αφού η υπερβολική πόλωση καταστρέφει κάθε δυνατότητα υγιούς συζήτησης, οδηγώντας σε διχασμό, μίσος, απομόνωση. 

Το μοτίβο της διαδικασίας είναι επαναλαμβανόμενο:

Δεν ψάχνουμε να βρούμε την αλήθεια, έχουμε μια προκαθορισμένη γνώμη και αναζητούμε στοιχεία να την τεκμηριώσουμε. Να επιβεβαιώσουμε αυτό που ήδη πιστεύουμε και να επιβληθούμε στους «αφελείς» άλλους.

Η αίσθηση μιας πολιτείας που εκτροχιάζεται τίποτα καλό δεν προμηνύει για το μέλλον της. Τα μέλη της θα αλληλοφαγωθούν στις διαδικτυακές αρένες με τα λιοντάρια της οργής να επιζητούν συνεχώς περισσότερο φρέσκο «κρέας».

Αν δεν κατορθώσουμε να επιβάλουμε τον σεβασμό στις επαφές μας και να αποδεχτούμε πως—όσο σοκαριστικό κι αν ακούγεται—ναι, μπορούμε να διαφωνούμε χωρίς να σκοτωνόμαστε, τότε δεν θα αργήσει η μέρα που θα φοβόμαστε να μιλήσουμε. Γιατί στη λαιμητόμο, πάντα υπάρχει θέση για τον επόμενο. Και τότε, κανείς δεν θα μείνει να μιλήσει για εμάς

                                
*Η Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη είναι Συγγραφέας - Αρθρογράφος