Ακόμη κι ο Βιτζέντζος θα δάκρυζε από συγκίνηση!

του Κώστα Α.Μπογδανίδη

Σαν να ήταν όλοι οι μεγάλοι της Κρήτης εκεί. Ειδικά τον Βιτζέντζο Κορνάρο τον φανταζόμουν με ένα μαγικό τρόπο να είχε τρυπώσει εκεί στο στενό κάθισμα του θεωρείου και να χαζεύει τη λαμπρή αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου. Να παρακολουθεί εκστατικός το δικό του «Ερωτόκριτο» με ένα τρόπο που και ο ίδιος δεν είχε ίσως φανταστεί να παίζεται. Ένα δάκρυ θα κυλούσε από τα μάτια του Βιτζέντζου: : «Με συγκινήσατε βρε μπαγάσηδες»! Και κάπου δίπλα στον Κορνάρο -επίσημοι προσκεκλημένοι – να χειροκροτούν ενθουσιασμένοι ο Γκρέκο, ο Χορτάτζης, ο Καζαντζάκης, όλη η διανόηση της Κρήτης!

Σκεφτόμουν -κι εγώ συγκινημένος - ότι την πρόσκληση της περιφέρειας έλαβαν όλοι οι πνευματικοί φάροι, που έβγαλε αυτό το «θεριό που κείτεται στη θάλασσα» . Και μπίζαραν ως το τέλος αφού είναι βέβαιο ότι δεν ανέμεναν τέτοια ιστορική αναφορά όταν σκάρωναν τα δικά τους δημιουργήματα. Πολύ περισσότερο όταν αυτό το έκαναν σε εποχές που δεν υπήρχε καν υποψία πατρίδας κι όταν υπήρξε- πχ στην εποχή του Καζαντζάκη- ήταν τόσο απαξιωμένη που τέτοια μεγαλεία δεν τους περνούσαν καν από το νου!

Αλλά να που γίνονται ανατροπές! «Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα» ,θα φώναζε ξανά ο εις εκ των μεγάλων κρητικών καθώς απολάμβανε την μοναδική μουσική του Δημήτρη Μαραμή, τα σκηνοθετικά ευρήματα του Κ.Ρήγου.

Μια μοναδική απόδοση ενός θρυλικού έργου που έχει σημαδέψει τους πάντες στο διάβα των χρόνων. Τα καμώματα του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας, έγιναν ξανά τραγούδι στα χείλη όλων μας και πέρασαν σε ένα άλλο, οπερετικό κόσμο, ακούστηκαν μέχρι τα μυρωδάτα περβόλια των Χανίων, όπως μαγικά περιέγραψε ο Σεφέρης και εύστοχα μας μετέφερε η Τασούλα Μαρκομιχελάκη.

«Οι ρίζες είναι για να βγάζουμε κλαδιά και όχι να επιστρέφουμε σ’ αυτές» έγραψε η δύσμοιρη Κ.Γώγου και αυτή η συναισθηματική φόρτιση κάθε φορά μάς στοιχειώνει όλους. Κλαδιά φουντωτά, να αγγίζουν τον ουρανό από τέτοιες, γερές, ρίζες ναι, αλλά πώς; Γίνεται; Κι όμως γίνεται! Να που έρχονται στιγμές που λες κάτι κάναμε κι εμείς ...Κάτι κινείται σε αυτό τον έρμο τόπο που παλεύει να βρει την ταυτότητά του, που χάθηκε στην αχλή των αιώνων.

Η πλούσια παραγωγή ιστορίας, οι επιδόσεις των προγόνων μας και η μακραίωνη παράδοση του τόπου συχνά φέρνει τις σύγχρονες γενιές σε μειονεκτική θέση. Φοβόμαστε τη σύγκριση, μην κριθούμε στο τέλος της διαδρομής ως ανάξια τέκνα αξίων προγόνων! Είναι τέτοια η ευθύνη και το ιστορικό βάρος που σηκώνουμε που σε πιάνει ρίγος μπρος στην όποια προσπάθεια κάνεις να φανείς αντάξιος των περιστάσεων.

Αλλά να που μπορούμε κι εμείς να δείξουμε κάτι ! Το επιβλητικό πολιτιστικό κτίριο που στεγάζει πλέον τα όνειρα πολλών γενεών , τον κόσμο , που συμπεριφέρεται σαν να ήταν γεννημένος γι αυτά! Ακόμη και ο συνήθης ύποπτος, ο πονηρός…πολιτευτής μοιάζει διαφορετικός σε μια τέτοια περίσταση!

Δεν ξέρω τελικά εάν υπάρχει σωσμός, αλλά μπορούμε να αισιοδοξούμε για τα επόμενα ..200 χρόνια! Και ναι, «αφού νιώθουμε υπερηφάνεια για τους προγόνους μας δεν θα στερήσουμε αυτήν τη δυνατότητα και από τους απογόνους μας!»

δημοσιεύθηκε στο ΣΤΙΓΜΑ της Πατρίδος