Αλλάζει το κλίμα για τις έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα - "Κλειδί" η Κρήτη

 Το νέο θετικό κλίμα για τις έρευνες υδρογονανθράκων, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά ευρύτερα για τον κλάδο των εξορύξεων, αναδεικνύει η απόφαση της αμερικανικής ExxonMobil όχι απλώς να παραμείνει ενεργή στην παραχώρηση της Κρήτης, αλλά επιπλέον να αναλάβει το μεγαλύτερο ποσοστό της γαλλικής Total, η οποία αποχώρησε. Όπως επισημαίνουν στο "Capital" πηγές της αγοράς με γνώση του κλάδου, η απόφαση της αμερικανικής εταιρείας ελήφθη σε μια χρονική συγκυρία που χαρακτηρίζεται από δύο σημαντικές εξελίξεις: η πρώτη αφορά στον πόλεμο της Ουκρανίας και τις νέες γεωπολιτικές και ενεργειακές ισορροπίες που δημιουργεί η ειλημμένη απόφαση για οριστική απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Η δεύτερη αφορά στη νέα στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης για την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη συνθήκη των Παρισίων με στόχο τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι η απόφαση της ExxonMobil στέλνει θετικό μήνυμα για τις προοπτικές των ερευνών στην περιοχή της Κρήτης, που, αν και σε πρώιμο στάδιο, θεωρούνται εξαιρετικά ελπιδοφόρες.

Επιπλέον, εκτός από τη διεθνή συγκυρία, η οποία καθιστά εκ νέου επίκαιρες τις έρευνες για φυσικό αέριο στην ελληνική επικράτεια, η ελληνική κυβέρνηση, μετά και την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), έδωσε το στίγμα της επανεκκίνησης αλλά και της εντατικοποίησης των προσπαθειών για έρευνες υδρογονανθράκων με έμφαση στο φυσικό αέριο.

"Μετά τη δέσμευση του πρωθυπουργού για επίσπευση των διαδικασιών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, είναι σαφές ότι η ExxonMobil σηκώνει το γάντι της πρόκλησης και ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της ελληνικής πλευράς" αναφέρουν αρμόδιες πηγές.

Υπό αυτή την έννοια, η απόφαση της ExxonMobil ίσως να αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις των τελευταίων ετών στο μέτωπο της έρευνας υδρογονανθράκων.

Η απόφαση

Όπως έγινε γνωστό στα τέλη Ιουλίου, στα χέρια της ExxonMobil πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των συμβάσεων μίσθωσης της Total για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων δυτικά της Κρήτης. Ειδικότερα, όπως γνωστοποίησαν τα ΕΛΠΕ, η ExxonMobil Exploration and Production Greece (Crete) B.V αναλαμβάνει το 75% του ποσοστού της ΤotalEnergies (40%) στις Συμβάσεις Μίσθωσης. Το υπόλοιπο ποσοστό (25% του 40%) περνάει σε θυγατρικές των ΕΛΠΕ. Με τη συναλλαγή αυτή, το ποσοστό της ExxonMobil, η οποία θα αναλάβει και τα καθήκοντα του Εντολοδόχου, θα ανέλθει σε 70% και το ποσοστό των θυγατρικών της των ΕΛΠΕ σε 30%.
Το χρονοδιάγραμμα

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έχουν γίνει από πλευράς ΕΔΕΥ στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής που έχει υιοθετήσει η ελληνική κυβέρνηση για τους υδρογονάνθρακες, η πρώτη νέα γεώτρηση στον ελληνικό χώρο για εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου μπορεί να πραγματοποιηθεί το 2023. Ειδικά για την περιοχή της Κρήτης, η ΕΔΕΥ έχει κάνει λόγο για την πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά ταυτόχρονα και τη λιγότερο ώριμη όπου είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων. Στόχος είναι αυτό να συμβεί τη χειμερινή περίοδο 2022-2023. Θα ακολουθήσουν οι τρισδιάστατες σεισμικές το 2024. Η απόφαση για γεώτρηση ή αποχώρηση θα ληφθεί το 2025-2026 ενώ η ανάπτυξη του κοιτάσματος το 2027. Η παραγωγή τοποθετείται για το 2029 εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά.
 

Αλλαγή πολιτικής

Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της αλλαγής πολιτικής της κυβέρνησης στο θέμα των υδρογονανθράκων το Ελληνικό Δημόσιο έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των σχετικών επενδύσεων. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι θα αναβαθμιστούν όλα τα σχετικά έργα σε έργα εθνικής σημασίας προκειμένου να μην υπάρξουν αναίτιες καθυστερήσεις. Παράλληλα η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα συσταθεί ομάδα εργασίας που θα παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξη των ερευνών και θα εισηγείται για τις απαραίτητες νομοθετικές παρεμβάσεις για να μειωθούν οι χρόνοι.

Δυνητικό μέγεθος

Για την περιοχή στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, που συνηγορούν ότι υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου. Τα στοιχεία είχαν αρχικά περιέλθει στην κατοχή των Ελληνικών Πετρελαίων από τα τέλη του 2015 και προέρχονται από τις πρώτες σεισμικές καταγραφές που είχε πραγματοποιήσει η νορβηγική εταιρεία PGS στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις έχει εντοπιστεί ανάλογη γεωλογική δομή με βάση το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για τον εντοπισμό του θαλάσσιου κοιτάσματος αερίου Ζορ στην Αίγυπτο. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη τομή ονομάστηκε "Τάλως", ενώ τα ευρήματα από τις σεισμικές καταγραφές της PGS χρησιμοποιήθηκαν για να προσελκυθούν οι ξένοι παραχωρησιούχοι δηλαδή η Total και η ExxonMobil. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης δυνητικά εμφανίζουν αποθέματα της τάξης των 70-90 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, ποσότητες ικανές να καλύψουν το 15%-20 % των καταναλώσεων της Ε.Ε. Η δυνητική αξία των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με την έκθεση υπερβαίνει τα 250 δισ. ευρώ.

Ποια είναι η ExxonMobil

Η ExxonMobil παρότι είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία στον κόσμο, εντούτοις θεωρείται ως εκφραστής των οικονομικών συμφερόντων των Ηνωμένων Πολιτειών και εταιρεία με τεράστιο ειδικό οικονομικό και πολιτικό βάρος. Η εταιρεία παράγει περίπου το 3% του πετρελαίου παγκοσμίως και έχει υπό τον έλεγχό της πάνω από 30 χιλιάδες παραγωγικές γεωτρήσεις.  Στη σημερινή της μορφή δημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 1999 ωστόσο ιστορικά αποτελεί το διάδοχο της άλλοτε κραταιάς Standard Oil της εταιρείας που δημιούργησε το 19ο αιώνα ο J.D. Rockfeller. Αυτή τη στιγμή η εταιρία έχει παρουσία στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Ν. Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία, την Αυστραλία και την Αφρική.