Σοβαροί λόγοι για αρνητική γνωμοδότηση σε παρακάμψεις πόλεων του ΒΟΑΚ

Του Θοδωρή Δουλουμπέκη

Στις 30 Αυγούστου 2022 το Περιφερειακό συμβούλιο Κρήτης, σε συνέχεια των προτάσεων των κεντρικών Δήμων, καλείται να γνωμοδοτήσει για τη ΜΠΕ του, μεγάλης επιρροής για τον τοπικό πληθυσμό, έργου που αφορά τα «Υφιστάμενα Τμήματα Παράκαμψης Χανίων – Ρεθύμνου – Ηρακλείου του ΒΟΑΚ».

Δυστυχώς η μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων όπως αυτή έχει αναρτηθεί από το Υπουργείο Υποδομών και μεταφορών εντός του Αυγούστου, προσχηματικά, προς διαβούλευση, έχει προκλητικά αγνοήσει τις μικρές αλλά ζωτικής σημασίας προτάσεις του Νομαρχιακού Τμήματος του ΤΕΕ Ρεθύμνου για την παράκαμψη της πόλης του Ρεθύμνου.

Στα υφιστάμενο τμήμα του ΒΟΑΚ νότια της πόλης (κόμβους Ατσιποπούλου έως και κόμβο Αμαρίου μήκους 6,9 χλμ) οι προτάσεις του τεχνικού Επιμελητηρίου, που θα μπορούσαν έστω να μειώσουν τις αρνητικές συνέπειες που θα έχει η απόρριψη μετατόπισης του ΒΟΑΚ νοτιότερα, προκειμένου ο υφιστάμενος μα λειτουργήσει ως ελεύθερης πρόσβασης περιφερειακός ,έχουν όλες απορριφθεί.

Στη ΜΠΕ δεν περιλαμβάνονται ούτε ο ημικόμβος Θεοτοκοπούλου (προς κι από Χανιά) , ούτε οι παρόδιοι του ΒΟΑΚ οδοί εξυπηρέτησης (serviceroads), παρόλο που υπάρχουν ήδη απαλλοτριωμένα τμήματα, ούτε καν όμως οι κυκλικοί κόμβοι σε κόμβο Αμαρίου και κόμβο Σπηλίου η απουσία των οποίων ενέχει σοβαρά θέματα ασφαλείας όπως βιώνουμε όλοι όσοι ζούμε την πόλη.

Η έλλειψη όλων των παραπάνω σε συνδυασμό με την επιβολή διοδίων αναμένεται να προκαλέσει κυκλοφοριακό «έμφραγμα» εντός του αστικού ιστού καθώς οι διαμπερείς της πόλης κινήσεις των οχημάτων θα ενταθούν σε ακραίο σημείο.

Επιπλέον όμως των παραπάνω αξίζουν να σημειωθούν δυο πολύ σημαντικές ελλείψεις, που σαφέστατα επηρεάζουν και τις ρεθυμνιώτισσες και τους ρεθυμνιώτες που θα μπορούσαν από μόνες τους να οδηγήσουν στην αρνητική γνωμοδότηση για το έργο «Υφιστάμενα Τμήματα Παράκαμψης Χανίων – Ρεθύμνου – Ηρακλείου του ΒΟΑΚ».

Πρώτον δεν περιλαμβάνεται στα σχέδια κόμβων που έχουν κατατεθεί, η σύνδεση του ΒΟΑΚ με το Αεροδρόμιο των Χανίων. Παρόλο που έχει ήδη απαιτηθεί πολλές φορές και από Περιφέρεια και από Δήμο Χανίων, η σύνδεση αυτή που αφορά ιδιαίτερα μάλιστα την πόλη μας, αποκρύπτεται.

Επίσης όμως αποκρύπτεται και κάτι ακόμη που θα έπρεπε να παίξει καθοριστικό ρόλο στην απόρριψη της ΜΠΕ. Η αρχιτεκτονική του συστήματος διοδίων. Αποκρύπτεται η θέση των σταθμών διοδίων σε όλους τους κόμβους, απορίας άξιον γιατί ενώ έχουν κατατεθεί σχέδια, το ύψος των κομίστρων αλλά και το σύστημα διοδίων (πχ αναλογικό ή όχι). Και φυσικά η παράμετρος των διοδίων στις παρακάμψεις των μεγάλων πόλεων αποτελεί στοιχείο καθημερινότητας χιλιάδων ανθρώπων, μόνιμων μάλιστα κατοίκων, άρα ανθρωπογενών παραγόντων που είναι στα βασικά προς μελέτη στοιχεία μιας ΜΠΕ. Αναπόσπαστο μάλιστα με τη συγκεκριμένη ΜΠΕ χωρίς να μπορεί να μετατεθεί σε επόμενη ανεξάρτητη αν αυτό επιχειρηθεί ως τέχνασμα από το Υπουργείο.

Όλα τα παραπάνω, επιστημονικά τεκμηριωμένα καθώς όλα ακουμπούν σε κατά καιρούς παρεμβάσεις των ΤΕΕ, αλλά και κοινωνικά αποδεκτά, όλα παρόμοια με όσα επίσης συμβαίνουν σε Χανιά και Ηράκλειο (το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου έχει ήδη εκφράσει σοβαρές ενστάσεις για την παράκαμψη Ηρακλείου που αφορούν κόμβους και διόδια επίσης) αποτελούν ισχυρές αιτίες αρνητικής γνωμοδότησης Δήμου και Περιφέρειας Ρεθύμνου.

Αυτή τη φορά όμως ας είναι αλλιώς. Διότι η υπό όρους θετική γνωμοδότηση το Δεκέμβρη του 2021 για τη χάραξη του ΒΟΑΚ, ήταν εύκολο να εργαλειοποιηθεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, κι έτσι κι έγινε.

Η υπό όρους θετική γνωμοδότηση μετατράπηκε σε άνευ όρων αποδοχή της χάραξης κι έκδοση ΑΕΠΟ, χωρίς η κυβέρνηση να κάνει δεκτό κανένα ουσιαστικό αίτημα ούτε του ΤΕΕ (για το οποίο Περιφερειάρχης μας είχε πει το 2021 ότι «Γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα πως πρέπει να γίνει αυτό το μεγάλο αναπτυξιακό έργο», ούτε τον Δήμων, ούτε της τοπικής κοινωνίας, όλα όρους της θετικής γνωμοδότησης της Περιφέρειας ,ακόμη και τα πιο απλά, όπως αυτό πχ της αλλαγής χάραξης στο Δυτικό Ρέθυμνο.

Αυτή τη φορά, ας ενσωματωθούν πρώτα οι προτάσεις στη ΜΠΕ και μετά να γνωμοδοτήσουν ξανά όλοι οι φορείς. Εξάλλου, ιδιαίτερα όταν έχεις ως συνομιλητή μια κυβέρνηση ανάξιας εμπιστοσύνης, που αγνοεί τις τοπικές κοινωνίες και τους επιστήμονες,  αυτή είναι η μόνη οδός μιας παραγωγικής διαβούλευσης.