«Ναι» στα μέτρα της Δημοτικής Αρχής για τους πλανόδιους μουσικούς

Του Μανόλη Σφακιανάκη*

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός, ότι μέχρι σήμερα η καθημερινή δραστηριοποίηση των πλανόδιων μουσικών στο ιστορικό κέντρο της πόλης του Ηρακλείου γινόταν άναρχα και ανεξέλεγκτα. Δηλαδή, ο καθένας έπαιζε ό,τι ώρα ήθελε, όπου ήθελε και όσο δυνατά ήθελε χωρίς σεβασμό στα εκεί ευρισκόμενα ενετικά μνημεία, τις επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα εμπορικά καταστήματα, τον δημόσιο χώρο, την κοινή ησυχία και την ποιότητα ζωής των πολιτών.

Μια μικρή βόλτα από τον καθένα μας στο πεζοδρομημένο ιστορικό κέντρο ήταν αρκετή για να παρατηρήσουμε:

α. Το κεντρικότερο σημείο της πόλης, την κρήνη Μοροζίνι, να μετατρέπεται καθημερινά σε μουσικοθεατρική σκηνή με μουσικούς να παίζουν ακριβώς μπροστά από αυτήν με ενισχυτή και ανοιχτή την θήκη της κιθάρας (για το φιλοδώρημα) καταστρέφοντας έτσι τη θέα του μνημείου και αφήνοντας έκπληκτους και με την απορία τους επισκέπτες της πόλης που θέλουν να το θαυμάσουν και να το φωτογραφίσουν ή να φωτογραφηθούν σε αυτό.

Είναι μάλιστα τέτοια η δικιά μας εξοικείωση με αυτή την ασέβεια προς το συγκεκριμένο μνημείο, που φτάνουμε στο σημείο ακόμα και να επαινούμε κάποιον που στήνει μπροστά στην κρήνη ολόκληρο σκηνικό και παίζει κουκλοθέατρο Βαμβακάρη!

Μερικές φορές δε που υπάρχει μουσικός στην κρήνη Μοροζίνι, ένας άλλος μπορεί να παίζει μπροστά στην Ενετική Λότζια.

β. Τη σοβαρή όχληση που δημιουργείται, από διαφορετικές και μη μουσικές που μπερδεύονται (π.χ. κρητικά με ροκ), όταν δύο μουσικοί παίζουν κοντά και με ενισχυτή (π.χ. ένας στα Λιοντάρια και ένας στην είσοδο της 1866 ή δύο στη Λ. Δικαιοσύνης)

γ. Επίσης, τη σοβαρή όχληση που δημιουργείται σε επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος, εμπορικά καταστήματα και περαστικούς, από την ηχορύπανση όταν παίζει ανεξέλεγκτα δυνατά κάποιος και τους επιβάλλει να τον ακούν, θέλουν δεν θέλουν, ασχέτως μάλιστα του πως και τι μουσική παίζει, πως τραγουδάει ή αν είναι τελικά καλλιτέχνης.

Έτσι, κάποιος που παίζει στα Λιοντάρια ακούγεται και στην Δαιδάλου ή κάποιος που παίζει στη Δικαιοσύνης δημιουργεί την εντύπωση ότι γίνεται συναυλία στην πλατεία Ελευθερίας!

Η απαράδεκτη παραπάνω κατάσταση, που επιδεινώνονταν κατά την τουριστική περίοδο όταν και η δραστηριοποίηση των πλανόδιων μουσικών αυξάνονταν, δημιουργούσε προβλήματα στην πόλη με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την επιβολή προστίμου σε μουσικούς την άνοιξη του 2023.

Έτσι η κανονιστική πράξη που, μετά από δημόσια διαβούλευση, εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας έρχεται, επιτέλους πολύ σωστά, να βελτιώσει την εικόνα και να ορίσει ένα πλαίσιο κανόνων – 10 θέσεις, όριο ήχου 80 db, επιτρεπτό ωράριο, άδεια- πάνω στο οποίο θα δραστηριοποιούνται οι μουσικοί αυτοί και θεωρώ αδικαιολόγητους τους ισχυρισμούς κάποιων ότι μέσω του κανονισμού οι μουσικοί του δρόμου φιμώνονται.

Αναζητώντας δε στο διαδίκτυο τι ισχύει σχετικά με τους μουσικούς του δρόμου που συναντάμε σε άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις (βλ. Busking in Dublin, London, Munich, Brussels κ.α.) και μένουμε με την εντύπωση ότι παίζουν ανεξέλεγκτα, θα διαπιστώσουμε ότι σε όλες τις πόλεις απαιτείται άδεια και ισχύουν περιορισμοί.

Έτσι για παράδειγμα, στο Δουβλίνο απαιτείται άδεια που κοστίζει 30 ευρώ το χρόνο χωρίς/ 60 ευρώ με ενισχυτή και επιτρέπεται στους πλανόδιους να παίζουν σε ένα και μόνο δρόμο για μία ώρα, στο Λονδίνο η άδεια κοστίζει 75 λίρες το χρόνο, παίζουν σε συγκεκριμένα σημεία  και το εισόδημα των μουσικών φορολογείται(!) αφού δεν θεωρούνται επαίτες, ενώ στο Μόναχο -όπως και στις Βρυξέλες- περνάνε από ακρόαση(!) για να πάρουν άδεια, τραγουδούν μόνο δύο μέρες τη βδομάδα αλλάζοντας θέση κάθε μία ώρα και επιδεικνύουν την άδεια σε εμφανές σημείο όταν δραστηριοποιούνται κ.α.

Άραγε είναι η μουσική του δρόμου υπό διωγμό και στις παραπάνω πόλεις?

Πέρα από τα παραπάνω, έχουμε πιστεύω την τύχη να ζούμε σε μία από τις ελάχιστες πόλεις στην Ελλάδα, η οποία παρά τα όσα αρνητικά της, εντούτοις διαθέτει κατά τη χειμερινή περίοδο το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο και κατά το θερινό φεστιβάλ “Ηράκλειο Καλοκαίρι”  τα κηποθέατρα “Ν. Καζαντζάκης” “Μ. Χατζηδάκης” και “Πύλη Βηθλεέμ” όπου γίνονται αμέτρητες μουσικές εκδηλώσεις -αρκετές μάλιστα δωρεάν- και γι αυτό μπορούμε πιστεύω να υπερηφανευόμαστε ότι, αν μη τι άλλο, η πόλη μας προάγει τη μουσική και τον πολιτισμό!

ΥΓ: Στη χώρα του “Είσαι ότι δηλώσεις” ποιος κρίνει ποιος από τους πλανόδιους είναι πραγματικά μουσικός ή τραγουδιστής? Δεν ξέρω αν το Μητρώο Καλλιτεχνών θα βοηθούσε σε αυτό.

*Ο Μανόλης Σφακιανάκης είναι αξiωματικός εα της ΠΑ