Η αλήθεια για τις διατάξεις του ηλικιακού περιορισμού στις εγγραφές μαθητών στα ΕΠΑ.Λ.

Του Μανώλη Πιτταροκοίλη*

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μεγάλη αναστάτωση στον εκπαιδευτικό χώρο των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), λόγω της κατάθεσης σε διαβούλευση του νέου νομοσχεδίου για την  εκπαίδευση όπου πλήττονται πολύ σοβαρά κεκτημένα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και όχι μόνο.

Ό,τι δεν κατάφεραν το 2013 με την κατάργηση των τομέων επαγγελμάτων υγείας στα ΕΠΑ.Λ.  και την διαθεσιμότητα 2000 εκπαιδευτικών προκειμένου οι αντίστοιχες ειδικότητες να μετακυλήσουν στα ιδιωτικά ΙΕΚ, το επιχειρούν έμμεσα σήμερα μέσα από ηλικιακούς περιορισμούς εγγραφής μαθητών στα ΕΠΑΛ με μέγιστο όριο ηλικίας τα 17 έτη.

Λες και υπάρχει ένα συμβόλαιο τιμής των διοικούντων με τους ΙΕΚάρχες που πρέπει πάση θυσία να εκπληρωθεί. Μην λαμβάνοντας υπόψη ότι το παραπάνω γεγονός στιγμάτισε μία ολόκληρη κυβέρνηση και τον ίδιο τον σημερινό πρωθυπουργό. 

Όπως έχουμε διαπιστώσει πλέον, η εκάστοτε κυβέρνηση έχει ως κύριο μέλημα της την εξοικονόμηση πόρων. Με ποιο τρόπο δηλαδή θα μειώσει τις δαπάνες (για την εκπαίδευση);

Όλες οι κυβερνήσεις δυστυχώς, παρά του ότι  κόπτονται περί του αντιθέτου, στην παιδεία και την υγεία βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να κάνουν τις οικονομίες τους και τα παιγνίδια τους (το 1/5 περίπου των εκπαιδευτικών είναι αναπληρωτές, οι ανάγκες σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι τεράστιες).

Η αλήθεια είναι ότι σε κάθε σχολική χρονιά, οι ανάγκες σε εκπαιδευτικούς κυρίως των επαγγελμάτων υγείας (γιατροί, νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές, αισθητικοί, βρεφονηπιοκόμοι…) είναι τεράστιες  γιατί υπάρχει μεγάλη ζήτηση από τους μαθητές για τις ειδικότητες των επαγγελμάτων υγείας και ευεξίας (βοηθοί νοσηλευτών, βοηθοί φυσιοθεραπευτών, βοηθοί αισθητικής, βοηθοί βρεφονηπιοκόμων, βοηθών οδοντοτεχνικής, κομμωτικής) και επειδή οι αντίστοιχες ανάγκες της αγοράς είναι τεράστιες όπως διαπιστώσαμε αυτή την περίοδο του κορονοιου. Μην ξεχνάμε πως όλοι μας εκθειάζαμε το έργο των ιατρών, των νοσηλευτών και του άλλου υγειονομικού προσωπικού που υπηρετεί στα νοσοκομεία.

Τις παραπάνω ανάγκες - ζήτηση, τις γνωρίζουν καλά οι ιθύνοντες και οι μνηστήρες ΙΕΚάρχες που λειτουργούν τις αντίστοιχες ειδικότητες. Η αγορά που ανοίγεται είναι μεγάλη, οι πιέσεις και οι προκλήσεις ακόμα μεγαλύτερες.

Το γνωρίζουμε όμως και εμείς που παρακολουθούμε τα πράγματα πάνω από 15 χρόνια άρα δεν μπορούν να μας κρυφτούν.

Το νέο νομοσχέδιο για την παιδεία που βρίσκεται σε διαβούλευση εν μέσω πανδημίας και άρσης ατομικών ελευθεριών, περιέχει πολλές διατάξεις που πλήττουν το μέλλον των ΕΠΑΛ και της επαγγελματικής εκπαίδευσης γενικότερα, αφαιρούν ευκαιρίες από τους μαθητές να αποκτήσουν προσόντα και να διεκδικήσουν ισότιμα μία θέση στην αγορά εργασίας χωρίς περιορισμούς. 

Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα πρέπει να επανεξετάσει πάρα πολύ σοβαρά την διάταξη σχετικά με την ηλικία των 17 ετών και να αγνοήσει τις εισηγήσεις των συμβούλων της που έρχονται από παλιά με νέο περιτύλιγμα, οι οποίες εξυπηρετούν αλλότρια συμφέροντα και να αντισταθεί εμπράκτως αν θέλει να υπάρχει εμπιστοσύνη των πολιτών στην πολιτεία.

Το γεγονός του ηλικιακού αυτού περιορισμού από μόνο του είναι μείζον διότι: Η συγκεκριμένη ρύθμιση, στερεί βασικά μορφωτικά δικαιώματα από τους μαθητές αφού απαγορεύει: 

∙ στους απόφοιτους των ΓΕΛ να εγγράφονται στη Β΄ τάξη των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., για απόκτηση πτυχίου

∙ στους απόφοιτους των ΕΠΑ.Λ. να εγγραφούν για απόκτηση πτυχίου σε άλλο Τομέα από αυτόν που αποφοίτησαν και 

∙ στους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. να εγγραφούν για την απόκτηση δεύτερου πτυχίου Ειδικότητας στον ίδιο Τομέα. 

Αυτό συνεπάγεται αυτόματα μία σημαντική μείωση του μαθητικού δυναμικού των ΕΠΑΛ.

Η αιτιολογική έκθεση πάνω σε αυτές τις διατάξεις, ότι οι μαθητές των ΕΠΑΛ πάνω των 17 ετών έχουν παραβατική  συμπεριφορά, ουδόλως ευσταθεί. Αντιθέτως:

Αυτοί οι μαθητές λειτουργούν υποστηρικτικά στο μάθημα και ως παράδειγμα για τους μικρότερους, είναι συνειδητοποιημένοι, έχουν καλή επίδοση στα μαθήματα και εισάγονται αρκετοί από αυτούς στα πανεπιστήμια.

Πολλοί μαθητές των ΕΠΑΛ είναι πάνω από 17 ετών που ενδεχομένως έχουν χάσει την δουλειά τους, ή είναι μακροχρόνια άνεργοι ή απλά θέλουν να έχουν μία δεύτερη ευκαιρία στην ζωή τους και δεν έχουν την δυνατότητα για διάφορους λόγους να παρακολουθήσουν εσπερινό ΕΠΑΛ, είτε δεν έχουν την δυνατότητα να πληρώσουν σε ένα ιδιωτικό ΙΕΚ να σπουδάσουν την ειδικότητα που τους αρέσει. 

H όποια παραβατικότητα που υπάρχει σε όλα τα σχολεία και όχι μόνο στα ΕΠΑ.Λ. έχει τις ρίζες της σε γενικότερες παθογένειες του συστήματος και της κοινωνίας και είναι υποχρέωση της πολιτείας να τις θεραπεύσει.

Η πολιτεία εξ άλλου έχει υποχρέωση να δίνει ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτου ηλικίας και όχι μόνο σε αυτούς που έχουν τις οικονομικές δυνατότητες.

Ας το σκεφθεί λοιπόν ξανά η κυβέρνηση πριν εμπλακεί σε νέες περιπέτειες.

*Ο Μανώλης Πιτταροκοίλης είναι Αιρετό μέλος του ΠΥΣΔΕ Ηρακλείου