''Ευτυχώς φίλε Γιάννη, που εσύ έφυγες νωρίς...''

Του Δημήτρη Καρατζάνη

Πόσο γρήγορα περνά ο χρόνος! Είναι μια διαπίστωση που κάνω συχνά τελευταία ,καθώς μου φαίνεται, πως το διάστημα απ΄τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή- αρχή και τέλος της εργάσιμης εβδομάδας- είναι μόλις μια ''δρασκελιά''. Αυτήν την αίσθηση της ''φευγάλας'' του χρόνου , ενισχύουν κάποιες φορές και γεγονότα που ''σημαδεύουν'' τη ζωή μας ,όπως η απώλεια προσφιλούς  προσώπου.

Γι αυτό και έμεινα έκπληκτος όταν συνειδητοποίησα, πολύ πρόσφατα, πως είχε κιόλας συμπληρωθεί  χρόνος από τότε που, τέτοιες  μέρες πέρυσι , έφυγε για το μακρινό ταξίδι, ένας πολύ αγαπημένος φίλος. Ένας παλιός συνάδελφος, που αγαπούσα και σεβόμουν απεριόριστα και που η γνωριμία μας ''τραβούσε'' αρκετά ''βαθιά''  στο παρελθόν. Τοτε που εγώ βρισκόμουν στα θρανία της Σχολης  Ευελπίδων κι εκείνος ήταν υπολοχαγός εκπαιδευτής.

Ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος, σεμνός κι εξαιρετικά ευγενής, που είχε κατά περιόδους αναλάβει  σημαντικούς και ευαίσθητους ρόλους σε ''κεντρικό'' επίπεδο κι αν επιδίωκε την προβολή,θα βρισκόταν για χρόνια  στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Δεν το επιδίωξε ποτέ , γιατί είχε τη στέρεη πεποίθηση ότι ο πατριωτισμός και η προσφορά στην πατρίδα και τη Δημοκρατία, δεν είναι υπηρεσίες που προσφέρονται ''επ ανταμοιβή', αλλά αποτελούν  βασική υποχρέωση του πολίτη.

Είχα  πέρυσι με το θάνατο του αναφερθεί από αυτή εδώ τη στήλη, με διακριτικότητα και σεβασμό στην προσωπικότητα του ,έχοντας τον χαρακτηρίσει  ''στρατιώτη της Δημοκρατίας'', στη σταθεροποίηση της οποίας συνέβαλε ,σε εξαιρετικά δύσκολες στιγμές,  όσο λίγοι.  Ούτε όμως κατά την εκδημία του,  ούτε τώρα που έχει κλείσει χρόνος από τοτε που μας άφησε ,έχω την πρόθεση  να γίνω πιο συγκεκριμένος . Ίσως  γιατί διαισθάνομαι ,ότι αν το έκανα,  θα αποδοκίμαζε, κι από κει  που βρίσκεται κάθε  αναφορά μου στην προσφορά του ,στην πατρίδα και τη Δημοκρατία.

Σκαλίζοντας όμως τα ''κιτάπια'' μου ανακάλυψα ένα γραπτό μου με μια συνομιλία μας, χρόνια πριν, όταν εγώ αποφάσισα ν ασχοληθώ με τα Δημοτικά της πόλης μου  .
 Ηταν Καλοκαίρι και βρισκόταν στο Ηράκλειο, όπου παραθέρίζε στο ''πατρικό''του σπίτι,  στο χωριό της καταγωγής του,  Νοτικά κι όχι πολύ μακριά από  την πόλη. Τον βρήκα να κάθεται στο βορεινό μπαλκόνι του πετρόχτιστου παλιού σπιτιού, ανάμεσα στα γιασεμιά και τους βασιλικούς με την πεδιάδα ταψί κάτω απ τα πόδια του κι ''ανοιχτή''  μέχρι κει που φτανε το μάτι.

Ώστε ''κατεβαίνεις ''τελικά ,ε; Και δε σε προβληματίζει το γεγονός ότι λέμε για κάποιον, πως ...κατεβαίνει στην πολιτική κι όχι ''ανεβαίνει ''με προκάλεσε γελώντας.
Με προβληματίζει ,είπα ,αλλά πιστεύω πως το άτομο είναι κείνο που προσδιορίζει το ''ανέβασμα'' η το ''κατέβασμα''του ,όχι μόνο στην πολιτική ,αλλ οπουδήποτε
Μακάρι να ήταν έτσι, απάντησε., Φοβούμαι όμως, πως η άποψη αυτή στερείται ρεαλισμού .Γιατί αν ο αντίπαλος κρατά τουφέκι κι εσύ πας  με  το τόξο,ε, είναι σίγουρο , πως εσύ θα είσαι ο χαμένος, Και το ''τουφέκι' στην πολιτική είναι το ρουσφέτι ,να τό΄χεις υπόψη σου...
'Δηλαδή είναι απορριπτέο το ενδιαφέρον για τα κοινά, κατά την άποψη σας, είπα λιγάκι πειραγμένος .

Είναι τιμή ,να ασχολείσαι με την πόλη σου είπε σοβαρεύοντας απότομα. .Με έναν όμως όρο. Ότι δεν θα αφήσεις ποτέ  τα κοινά να  γίνουν  από ενασχόληση αρρώστεια. Ποτέ ''στρώμα'' από το πετσί σου, γιατί τότε θα βάζεις  πρώτα  τον εαυτό σου και μετά αυτό που λέμε ''πόλη'' ή ''κρατος''ή γενικό κοινωνικό συμφέρον.
Και πως εννοείς εσύ την έννοια του κράτους ή της πόλης, τον προκάλεσα.
Για μένα ''κράτος'' δεν είναι  ένα άθροισμα ανθρώπων και υπηρεσιών,ή το ''λαός-χώρα -εξουσία ''που λένε τα βιβλία,  άλλά ''συνείδηση'',είπε.

Η συνείδηση ότι πέρα από τους άρχοντες και τους αρχομένους, πέρα από τους θεσμούς που μπορεί να εξελιχθούν ή τα πολιτεύματα που μπορεί να αλλάξουν ,υπάρχει μια ανώτερη ''οντότητα'' ,που συνδέεται άρρηκτα με την εθνική μας υπόσταση και κατευθύνει τη συλλογική μας τύχη.
Αυτή η ''οντότητα'' πρέπει να ζήσει και να συντηρηθεί με απόλυτη προτεραιότητα έναντι των όποιων συμφερόντων ή παθών προβάλλουν τα μεμονωμένα άτομα ή οι οργανωμένες κοινωνικές ομάδες...

Δηλαδή τα άτομα και οι ομάδες πρέπει να υποτάσσουν τα επί μέρους συμφέροντα τους, σ αυτήν την αφηρημένη, κι εδώ που τα λέμε ''αμαρτωλή'', έννοια ;Ρώτησα
Χωρίς αμφιβολία. Γιατί σε κάθε περίπτωση το ταξικό η το συντεχνιακό πρέπει να υποτάσσεται στο γενικό συμφέρον..

Σταμάτησα το διάβασμα και το ''ανασκάλεμα'' των χαρτιών μου.
 Ευτυχώς φίλε Γιάννη, είπα μέσα μου, που εσύ έφυγες... νωρίς , .Δεν  πρόλαβες τουλάχιστον  να βιώσεις σε όλη της την έκταση την ολοκληρωτική  ευτέλεια της πολιτικής   Τη θλιβερή εμπειρία  της καθολικής  επιβολής του ''ταξικού ''και του ''κομματικου'' στις έννοιες του ''κράτους'' και της ''πατρίδας''.