«Δίψα» για ανθρώπινη πόλη

Του Γιώργου Καφφετζάκη*

Βεβαία βοήθησε και ο καιρός που μας κράτησε στα σπίτια αγόγγυστα, καθώς διανύαμε μια περίοδο που δεν ευνοούσε την βόλτα και τις εξόδους.

Στο επίπεδο διαχείρισης της κατάστασης, υπήρξε το αυτονόητο από κυβερνητική πλευρά. Δηλαδή αντιλήφθηκαν τις αδυναμίες και την υποβάθμιση, σε υποδομές και όχι σε επιστημονικό προσωπικό, του εθνικού συστήματος υγείας και έσπευσαν να «κλειδώσουν» τον πληθυσμό μέσα, ώστε να αποφευχθεί το «ευτυχώς» νωρίτερο παράδειγμα της γειτονικής Ιταλίας. «Αγόρασαν» χρόνο με λίγα λόγια, ώστε να μην «μπουκώσουν» οι ελάχιστες εντατικές που διαθέτουμε ως χώρα, αλλά και μήπως βρεθεί μια φαρμακευτική αγωγή που να μειώνει τον κίνδυνο. Τώρα τι θα γίνει με τις επόμενες φάσεις της πανδημίας, διότι είναι ηλίου φαεινότερο ότι το «έργο» συνεχίζεται, κανείς δεν γνωρίζει αλλά και δεν μπορεί να προβλέψει. Ειδικά τώρα που όλοι θα επανέλθουμε στον πρότερο βίο δραστηριότητας.

Όμως, όπως σε όλα στη ζωή εξάλλου, το νόμισμα έχει πάντα δυο όψεις. Έτσι από την μια ήταν όλη αυτή η δυσκολία, η αβεβαιότητα και ο φόβος, όμως από την άλλη ανακαλύψαμε πράγματα που μέχρι τώρα ήταν πολύ βαθιά «θαμμένα» μέσα μας, κάτω από την δύσκολη καθημερινότητά μας, την ματαιοδοξία μας και τις ανάγκες που μας γεννά το σύγχρονο σύστημα διαβίωσης.

Έτσι βρεθήκαμε όλοι ξανά σπίτια μας, τα χαρήκαμε, ξανασυστηθήκαμε με τα παιδιά μας, διαπιστώσαμε πόσο μεγάλωσαν καθώς η καθημερινότητα μάς προσπερνούσε, διαβάσαμε και παίξαμε μαζί τους, διαβάσαμε εμείς οι ίδιοι βιβλία και όχι βιαστικά εύπεπτα άρθρα στο διαδίκτυο, δουλέψαμε από το σπίτι, δώσαμε ποιότητα στην καθημερινότητά μας, είδαμε ταινίες, χαλαρώσαμε στις βεράντες μας τις οποίες δεν προλαβαίναμε να χαρούμε, κάναμε τις βόλτες μας με τα πόδια ή το ποδήλατο ανακαλύπτοντας γειτονιές και περιοχές που με το μηχανάκι ή το αυτοκίνητο δεν προλαβαίνεις να δεις, πήγαμε στην εξοχή και πολλά άλλα που ο καθένας μας γέμισε τις ατέλειωτες ώρες όλων αυτών των ημερών.

Και φυσικά, ειδικά τις τελευταίες μέρες που ο καιρός βοηθά περισσότερο, είδαμε τις πόλεις μας διαφορετικές, ξεκούραστες από τον θόρυβο, την κίνηση, τις άσκοπες μηχανοκίνητες μετακινήσεις, παραδομένες πραγματικά εκεί που ανήκουν: στον πολίτη, τον πεζό, τον ποδηλάτη, τον φιλόζωο, τον οικογενειάρχη, τα ζευγαράκια και τις παρέες.

Οι δρόμοι ξαφνικά μετατράπηκαν σε πεζόδρομους, περπατώντας με ασφάλεια και ανεμελιά, χωρίς να σε αγχώνει το αυτοκίνητο, το παρκινγκ, οι χαμένες  εργατοώρες μέσα σε αυτό. Συναντηθήκαμε με ανθρώπους, μιλήσαμε, αθληθήκαμε και δώσαμε περισσότερη ήσυχη ζωντάνια στις πόλεις, χωρίς την φασαρία του αυτοκινήτου. 

Όλα τα παραπάνω είναι η βιώσιμη αστική κινητικότητα. Είναι οι πόλεις για περπάτημα και όχι για κυκλοφοριακή συμφόρηση και φασαρία. Το κλειδί για αειφόρο αστική κινητικότητα είναι η ανάγκη ενίσχυσης της μετακίνησης με περπάτημα, ποδηλασία, ηλεκτρικά σκούτερ, πατίνια και δημόσιες συγκοινωνίες. Υπάρχουν πόλεις που λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων δημιούργησαν πιλοτικά ποδηλατόδρομους χαμηλού κόστους, ακόμα και πιλοτικό κλείσιμο των κέντρων τους τα Σαββατοκύριακα και τα απογεύματα που τα εμπορικά είναι κλειστά. Είναι οι πόλεις που επένδυσαν στον ανθρώπινο χαρακτήρα τους και βγαίνουν συνεχώς κερδισμένες στο ισοζύγιο ευτυχισμένων και υγιών πολιτών, αλλά και τουριστικών αποδοχών σε ποσότητα και ποιότητα του προϊόντος. Δυστυχώς ο Δήμος Αγίου Νικολάου την στιγμή που μιλάμε δεν διαθέτει ούτε 1 μέτρο ποδηλατόδρομου(!!) στο αστικό του κέντρο, ενώ πόλεις της Κρήτης, και όχι μόνο, διαθέτουν χιλιόμετρα τέτοιων. Δήμοι που έχουν αποδώσει τα αστικά τους κέντρα στον πολίτη και έχουν εξοβελίσει το αυτοκίνητο. Πόλεις για τον άνθρωπο πρωτίστως και κυρίως για τον πεζό, δυστυχώς όχι στον Δήμο μας όμως.

Τώρα λοιπόν που θα επανέλθουμε στην καθημερινότητα, ας κρατήσουμε αυτή την εικόνα της ανάπαυλα της καραντίνας και να αναλογιζόμαστε πάντα ποια πόλη μας αρέσει. Αυτή των πεζών ή αυτή που θα επανέλθει ίσως και δριμύτερη. 

Εδώ είμαστε να τα συζητήσουμε και να βοηθήσουμε στο να αλλάξει ο σχεδιασμός των πόλεων του Δήμου μας και η νοοτροπία μας, ξεκινώντας από την κεφαλή: την Δημοτική Αρχή.

Ο κόσμος αγαπάει τις πόλεις του και το απέδειξε περίτρανα. Αρκεί κι αυτές να τον αντιμετωπίζουν φιλικά. 

* Ο Γιώργος Καφφετζάκης είναι MSc Δ. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ., Πρόεδρος της Ν.Ε. Λασιθίου ΤΕΕ/ΤΑΚ, Σύμβουλος Τ.Υ. της ΔΕΠΑΝΑΛ και Δημοτικός Σύμβουλος Αγίου Νικολάου.