Βία στους χώρους των νέων, μια αυξανόμενη απειλή

Του Δημήτρη Μιμή

Μήπως η κατάσταση μας έχει ξεφύγει; Στις μέρες που πέρασαν διάβασα πολλά γεγονότα που διαδραματίζονταν  σε χώρους των νέων με κυρίαρχη την βία. Βία σε φιλικό αγώνα μεταξύ σχολείων, βία επειδή νέος μιλούσε σε συμμαθήτρια του. Βία όπου υπάρχει ένας νέος διαφορετικός από τους άλλους   και αλλού όπου και εσείς θα έχετε διαβάσει.. Τέτοια πράγματα εμείς δεν είχαμε όταν είμαστε νέοι. Όμως αυτό που συνέβη στις Η.Π.Α. είναι κάτι παραπάνω από τρομακτικό. Σίγουρα η κατάσταση εκεί έχει ξεφύγει και εγώ αναρωτιέμαι μήπως το φαινόμενο αυτό έρθει και στην ήσυχη χώρα μας.  

Η συχνότητα όμως που παρουσιάζονται τέτοια φαινόμενα στη χώρα μας  αποδεικνύει  ότι αυτή η κατάσταση, αν δεν ληφθούν μέτρα, θα συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση και θα θρηνήσουμε θύματα και άλλων νέων, όπως αυτή του ΆΛΚΗ Καμπανού  στη Θεσσαλονίκη  πριν μερικούς μήνες. Είναι φαίνεται να μη μπεις στο στόχαστρο κάποιας ομάδας που δρα ανεξέλεγκτα. 

Πως να μιλήσουμε για το παρόν που βλέπουμε ότι αλλάζει συνεχώς και ποιος  είναι υπεύθυνος για όλα αυτά; Μην περιμένετε να σας πω ότι υπεύθυνη είναι η πολιτεία, η οποία βέβαια έχει και αυτή μερίδιο στην υπευθυνότατα. Το μεγαλύτερο μερίδιο πρωταρχικά πέφτει  στην οικογένεια και στη συνέχεια στο σχολείο και στις παρέες. Έχουμε προσπαθήσει ποτέ να γνωρίσουμε   σαν γονείς  τις παρέες που κάνουν τα παιδιά μας, τα έχουμε καλέσει ποτέ στο σπίτι μας για να τα γνωρίσουμε  καλύτερα από κοντά; Αν κάνουμε την ερώτηση αυτή στον εαυτό μας  είμαι σίγουρος ότι δεν θα πάρουμε θετική  απάντηση.   

Κοιτάζοντας τη βία δεν πρέπει να τη βλέπουμε από ψηλά αλλά από την πλευρά αυτών που υποφέρουν. Όλοι μας, όταν προκύπτει κάποιας μορφή βίας στρεφόμαστε προς αυτόν που ασκεί τη βία  κανένας δεν κοιτάζει προς το θύμα. Κοιτάζουμε να εξηγήσουμε από που έχει προκύψει αυτή η βία, ζητάμε εξηγήσεις και συχνά βρισκόμαστε σε κατάσταση αγανάκτησης. Το θύμα εξακολουθεί να είναι απροστάτευτο και ξανά το πιθανό επόμενο θύμα.   

Πως να σταματήσουμε αυτήν την αλυσίδα βίας;  Όλα ξεκινούν από την οικογένεια. Πρωτίστως η οικογένεια είναι αυτή που με τη φροντίδα της αλλά την παρακολούθηση του παιδιού της θα αποτρέψει έναν πιθανό αυριανό χρήστη της βίας. Παράλληλα θα αποτρέψει και την πιθανότητα ο αυριανός νέος της οικογένειας να μην υποστεί βία από άλλους νέους. Η υποχρέωση για φροντίδα και  σωστή ανατροφή των παιδιών μας είναι η βασική αρχή για την πρόληψη τέτοιων φαινομένων. Οι περισσότερες παρεμβάσεις που γίνονται κατασταλτικά μετά από φαινόμενα βίας δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα. 

Ερχόμενοι τώρα στο χώρο του σχολείου θέλω να μάθω τι κάνουν στο σχολείο όταν γονείς  αναφέρουν ότι τα παιδιά τους έχουν υποστεί βία από άλλα παιδιά. Φυσικά δεν μιλώ για τιμωρία των νέων που χρησιμοποιούν τη βία. Μιλώ για τους τρόπους αντιμετώπισης της ώστε να μη ξανασυμβεί. Θα ήταν σπουδαίο γεγονός αν καλούσαν τους γονείς των παιδιών που ασκούν βία και να τους ενημέρωναν για τα καμώματα των παιδιών τους αλλά και να τους τόνιζαν  την υπευθυνότητα    τους. Ποιο σχολείο σήμερα, όπου έχει παρουσιαστεί βία, έχει εφαρμόσει κάποιο πρόγραμμα αντιμετώπισης της; Πιστεύω κανένα, και αν υπάρχει κάποιο, αυτό είναι ένα σπουδαίο γεγονός που πρέπει και τα υπόλοιπα σχολεία να το εφαρμόσουν.  

Η πολιτεία με τη σειρά της, κάποιες φορές εφαρμόζει προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης των γονέων αλλά και αυτά όχι σε διαρκή μορφή. Τι να το κάνουμε  εφαρμόζοντας  προγράμματα όταν συμβούν τα γεγονότα. Το θέμα είναι να γίνονται πριν συμβεί το κακό. Από προσωπική εμπειρία λέω ότι αν ένας ειδικός επιστήμονας ζητήσει να ενημερώσει γονείς σ΄ ένα σχολείο για ένα θέμα, όπως αυτό της βίας, η απάντηση που θα πάρει είναι ότι θα πρέπει πρώτα να πάρουν άδεια από το Υπουργείο, εκτός και αν τύχεις βέβαια σε κάποιον διευθυντή με ανοικτά μυαλά που θα αρπάξει την ευκαιρία να συνεργαστεί μαζί σου, γιατί θα έχει αντιληφθεί το όφελος των μαθητών του αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας. 

Απαιτείται, λοιπόν, συνεργασία  μεταξύ οικογένειας και  σχολείου, πριν συμβούν τα γεγονότα και τρέχουμε, ώστε έγκαιρα να αντιμετωπιστεί το επικίνδυνο φαινόμενο της βίας στους νέους και κυρίως απαιτείται μια συνεχή βοήθεια προς τους νέους που έχουν υποστεί βία από συναδέλφους τους.