του Γιώργου Σαριδάκης *
Ανείπωτη θλίψη και βαθιά οδύνη προκαλεί, αν μη τι άλλο, το γεγονός της απώλειας αγαπημένων προσώπων που - αδόκητα - άφησαν την τελευταία πνοή ζωής· φεύγοντας για το μεγάλο ταξίδι στη γειτονιά του ουρανού και της αιωνιότητας…με τα περιστατικά αιφνίδιων θανάτων να κατέχουν, πλέον, μόνιμη θέση στην καθημερινή ειδησεογραφία.
Πραγματικά, δεν έχει τέλος η λίστα του ξαφνικού χαμού ανθρώπων κάθε ηλικίας όπου αναπάντεχα και χωρίς πρότερη ειδοποίηση (ή άλλοτε βιαίως) κόπηκε το νήμα της ζωής (τροχαία ή άλλα ατυχήματα, παθολογικά αίτια, πνιγμοί, αυτοχειρίες, δολοφονίες) βυθίζοντας, απευθείας, στο πένθος ολόκληρες οικογένειες και φιλικά προσκείμενα άτομα
Ομολογουμένως, η βίωση τέτοιων τραγικών συμβάντων καθιστά τους οικείους έρμαιο κατακλυσμιαίων αρνητικών συναισθημάτων (λύπη, πόνος, απελπισία, οργή, ενοχές) και αδύναμους θεατές μιας οδυνηρής πραγματικότητας την οποία δυσκολεύονται, αρκούντος, να δεχτούν και ν’ αντιμετωπίσουν… ψάχνοντας, συνεχώς, απαντήσεις που να εξηγούν τον άδικο χαμό του δικού τους ανθρώπου.
Έτσι, τελούν υπό πλήρη σύγχυση και εγκλωβίζονται στη δίνη ενός ακατάπαυστου θρήνου όπου τα λόγια συμπόνιας του ευρύτερου περιβάλλοντος και οι, όποιες, κινήσεις συμπαράστασης μοιάζουν να υστερούν νοήματος και υπόστασης, ενώ βρίσκουν καταφύγιο, κυρίως, σ’ εκείνους που έχουν βιώσει παρόμοιες δυσκολίες θεωρώντας ότι συμμερίζονται, περισσότερο, τη θέση και το πένθος τους.
Σαφέστατα, δεν υπάρχει μαγικός τρόπος κατευνασμού ή να εξάλειψης της ψυχοσυναισθηματικής τρικυμίας των συγγενών, υπάρχει όμως τρόπος να ξαναγραφεί η ιστορία - ίσως - χωρίς την τραγική κατάληξη· κι αυτός αντιστοιχεί στην Πρόληψη ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν το φαινόμενο των απρόσμενων και αδιανόητων θανάτων…όπου γονείς χάνουν το παιδί τους ή το αντίστροφο, το ζευγάρι γίνεται μονάδα, αδέρφια στερούνται τα αδέρφια τους, οι φίλοι τον φίλο και η κοινωνία την πνοή ζωής που δίνει ουσία και περιεχόμενο στην ίδια την ύπαρξη της.
Για παράδειγμα, πρόληψη στα τροχαία (χρήση ζώνης ασφαλείας, αποφυγή οδήγησης με κατανάλωση αλκοόλ, τήρηση των ορίων ταχύτητας και γενικότερα του Κ.Ο.Κ.), πρόληψη στα παθολογικά αίτια (τυπικότητα στις ιατρικές εξετάσεις και, τυχόν, ιατρικές οδηγίες), στους πνιγμούς λουομένων (κολύμπι τρείς ώρες μετά το φαγητό, μη απομάκρυνση από τα ρηχά, επίβλεψη ανηλίκων, γνώση των κινδύνων της λουτρικής περιοχής), στα εργατικά ατυχήματα (πρόβλεψη στοιχείων υγιεινής και ασφάλειας των εργασιακών χώρων), στις αυτοχειρίες (παρέμβαση ειδικών και βοήθεια ατόμων περιβάλλοντος), στις εγκληματικές εκ προθέσεως ενέργειες κατά ζωής (επάρκεια και αμεσότητα των αρμόδιων αστυνομικών αρχών).
Τέλος, ο ασύγκριτος πόνος και η χαραγμένη μελαγχολία στο βλέμμα και την ψυχή των οικείων, ασφαλώς, χρειάζεται χρόνος ώστε ν’ απαλύνουν, ενώ το πιο ισχυρό όπλο απόκρισης - σ’ αυτές τις καταστάσεις - αποτελεί η ανόθευτη μνήμη, κι όσο παραμένουν αναλλοίωτες και ζωντανές (μέσα μας) όμορφες εικόνες και στιγμές του ανθρώπου για τον οποίο πενθούμε, τότε, σημαίνει ότι δεν έφυγε (ποτέ) από κοντά μας…τότε, το άγγιγμα του θανάτου δεν θα έχει επιτύχει το στόχο του σ’ ένα δραματικό έργο αποχωρισμού.
* Ο Γιώργος Σαριδάκης είναι Κοινωνικός Λειτουργός
