Όμορφη, γελαστή, φλερτάρει και καπνίζει. Οι εικόνες της Natalie Portman και του Paul Mescal να καπνίζουν τσιγάρο έξω από μια παμπ του Λονδίνου ήταν «η μεγαλύτερη διαφήμιση για τα τσιγάρα από την εποχή του Mad Men», όπως την χαρακτήρισε ο δημοσιογράφος της ποπ κουλτούρας Hunter Harris.
Ίσως είναι απλώς μια σύμπτωση, αλλά τελευταία ο καπνός εμφανίζεται σε πιο λαμπερά πλαίσια απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει πρόσφατα.
Η Dua Lipa στο φεστιβάλ του Glastonbury (αφού δήλωσε ότι το έχει κόψει), οι αδελφές Olsen στα διαλείμματα της δουλειάς τους, η Bella Hadid στις Κάννες, το καστ τoυ «Bear» στην πρεμιέρα της τρίτης σεζόν της σειράς στο Λος Άντζελες, η Rosalía σε ραντεβού με τον Jeremy Allen White… ούτε ένα τσιγάρο στον ορίζοντα μεταξύ των A-list celebrities.
Τα «κουλ» παιδιά της σχολικής αυλής
Οι New York Times δημοσίευσαν ένα άρθρο σχετικά με το θέμα πριν από μερικά χρόνια, αλλά πρόσφατα ένας ορισμένος μοιρολατρικός ηδονισμός φαίνεται να εξαπλώνεται μεταξύ των νεότερων ανθρώπων, ενισχυμένος από μια αίσθηση νοσταλγίας για λιγότερο ψηφιακές εποχές.
Στο Instagram, προφίλ όπως το @cabmate πολλαπλασιάζονται, καμαρώνοντας φωτογραφίες της Kate Moss να διασκεδάζει τη δεκαετία του 1990 ή της Gwyneth Paltrow να καπνίζει. Άλλα που δείχνουν όμορφους ανθρώπους όπως η Anya Taylor-Joy, η Dakota Johnson, η Malia Obama, ο Brad Pitt ή η Lily Rose Depp με τα τσιγάρα τους προκαλούν αναδρομές στην παράλογη δυναμική της σχολικής αυλής με τα «κουλ» παιδιά να συναντιούνται για να καπνίσουν κρυφά.
Ψηφιακά καπνιστήρια
Σε ορισμένα περιβάλλοντα, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα αρχίζουν να αποφεύγονται προς όφελος μιας αναλογικής επιλογής νικοτίνης, που πιθανώς ταιριάζει περισσότερο με την επιθυμία επιστροφής σε μια καθημερινή ζωή χωρίς οθόνη.
Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, οι καπνιστές ή ατμιστές λαμβάνουν τα μισά «ταιριάσματα» στις εφαρμογές γνωριμιών σε σχέση με όσους δεν καπνίζουν, ωστόσο στα ψηφιακά καπνιστήρια η χαζομάρα είναι στην ημερήσια διάταξη, ανταλλάσσοντας την αναζήτηση «like» με την αίτηση για φωτιά.
Όλα αυτά συνοδεύονται από το άλμπουμ Brat, το soundtrack του καλοκαιριού, γεμάτο αναφορές στο βίτσιο. Η δημιουργός του άλμπουμ, Charli XCX, δείχνει την Chloë Sevigny να καπνίζει στο βίντεο για το 360 και δεν κρύβει την προτίμησή της στo «κόκκινο» πακέτο.
Κρυφό μάρκετινγκ
Είναι τουλάχιστον ανησυχητικό να βλέπουμε την εμφάνιση μιας τάσης που ρομαντικοποιεί τη νικοτίνη, ιδίως αν λάβουμε υπόψη όλες τις πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις αυτής της ουσίας που είναι ευρέως αναγνωρισμένες εδώ και χρόνια.
Αναρωτιέται κανείς αν αυτή η προβολή θα μπορούσε να είναι η κορυφή του παγόβουνου μιας επιστροφής στη συνήθεια αυτή μεταξύ των νέων. Η Dr. Karen Ramírez, της Ισπανικής Ένωσης κατά του Καρκίνου (AECC), διαλύει αυτές τις αμφιβολίες: «Από το 2006, συνεχίζεται μια αρνητική τάση στην κατανάλωση καπνού, φτάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί από το 1994».
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι νέοι δεν είναι απρόσβλητοι από κάθε είδους προώθηση του καπνού στα κοινωνικά δίκτυα, μια επιρροή που μπορεί να οδηγήσει σε εθιστικές συμπεριφορές.
Οι συγγενείς του καπνίζουν
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εν λόγω ένωσης που παρέσχε η Ramírez, έχει αποδειχθεί ότι αν οι νέοι βλέπουν τους συγγενείς τους να καπνίζουν, αυτό δημιουργεί μια ομαλοποίηση της κατανάλωσης από νεαρή ηλικία, εκτός από τη μείωση της αντίληψης του κινδύνου.
Μια πρόσφατη έκθεση της AECC σημειώνει ότι το 57,2% των νέων πιστεύει ότι το κάπνισμα είναι της μόδας επειδή το κάνουν οι ηθοποιοί, οι streamers ή οι influencers. «Το Παρατηρητήριο για τον Καρκίνο επισημαίνει επίσης ότι η έκθεση των νέων στο λεγόμενο ψηφιακό κάπνισμα στα κοινωνικά δίκτυα και στις πλατφόρμες βίντεο συσχετίζεται στενά με την κατανάλωση. Μεταξύ των ατόμων που είχαν αυτή την έκθεση υπάρχουν υπερδιπλάσιοι καπνιστές (53,1%) από εκείνους που δεν είχαν (24,5%)», λέει η Ramírez.
Εννέα στα δέκα αγόρια και κορίτσια εκτίθενται στον ψηφιακό
Αν και μπορεί να θεωρηθεί ως αντίδραση στην επιβολή μιας υπερκαπιταλιστικής κουλτούρας ευημερίας ή από μια αισθητική που απομακρύνεται από το περιεχόμενο που παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την υποψία ότι αυτό το ρεύμα δεν είναι εντελώς αυθόρμητο: η ακραία τακτοποίηση της προώθησης των προϊόντων καπνού και η απαγόρευσή τους σε ορισμένους χώρους δεν εμποδίζει την υποστήριξή τους από τους ινφλουένσερ σε εκστρατείες μάρκετινγκ.
Η Ramírez δηλώνει ότι τα προϊόντα αυτά εξακολουθούν να προωθούνται μέσω άλλων καναλιών: «Έως και εννέα στα δέκα αγόρια και κορίτσια εκτίθενται στον ψηφιακό καπνό μέσω της ρητής και συγκεκαλυμμένης διαφήμισης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις πλατφόρμες video-on-demand, γεγονός που διπλασιάζει τις πιθανότητες να καπνίσουν συμβατικό καπνό», λέει.
Νεότεροι καπνιστές
Η AECC επισημαίνει ότι αν και ο αριθμός των καπνιστών έχει μειωθεί, έχει αυξηθεί ο μέσος αριθμός τσιγάρων που καπνίζονται ανά ημέρα σε σχέση με το 2021, με το υψηλότερο ποσοστό για τους φοιτητές από το 2004.
Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι οι προηγουμένως πιο υγιεινές συνήθειες αρχίζουν να αλλάζουν σε ορισμένες περιπτώσεις. Συν τοις άλλοις, το κάπνισμα είναι πιο διαδεδομένο στις νεαρές γυναίκες, οι οποίες είναι πιο πιθανό να δουν αυτές τις αναρτήσεις της Lana del Rey ή της Dua Lipa.
«Η κατάσταση αυτή συμβαίνει σε όλες τις ηλικίες», εξηγεί η Ramírez. «Η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρείται μεταξύ των 18χρονων φοιτητών, όπου οι γυναίκες προηγούνται κατά 6,8 ποσοστιαίες μονάδες».
Οι μεγαλύτεροι το προβάλουν ως συνήθεια
Η Alicia Fábrega, διευθύντρια μάρκετινγκ και διαφήμισης των περιοδικών VEIN και Fucking Young, η οποία συνεργάζεται τακτικά με νέους ηθοποιούς, καλλιτέχνες και influencers, πιστεύει ότι η πληθώρα πληροφοριών και τα κοινωνικά δίκτυα έχουν δώσει μεγαλύτερη προβολή σε αυτή τη συνήθεια.
«Προσωπικά, δεν έχω παρατηρήσει κάποια αύξηση. Η γενιά Z σε γενικές γραμμές ακολουθεί έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Αυτό το πράγμα του να κρύβεις το ποτό σου στις φωτογραφίες γίνεται κυρίως από πιο ώριμους ανθρώπους- υποθέτω ότι έμαθαν να παρουσιάζονται δημόσια με διαφορετικό τρόπο και επειδή ίσως όταν μεγαλώνεις δεν θέλεις πλέον να φαίνεσαι σαν κατεργάρης. Αντίθετα, όταν οι νεότεροι άνθρωποι βγαίνουν έξω το βράδυ, δημοσιεύουν γκαλερί στα δίκτυά τους, γιατί αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζονται, δείχνοντας όλες τις πτυχές της ζωής τους», σκέφτεται.
«Είναι σαν να έχουν μια κακή μέρα και την μοιράζονται».
*Με στοιχεία από elpais.com | Αρχική Φωτό: Wikimedia Commons
