Πέδρο Σαντοβάλ: Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα αντικαταστήσει τους καλλιτέχνες

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ ) φαίνεται ότι έφτασε για να φέρει επανάσταση στον κόσμο. Σήμερα χρησιμοποιείται σε όλα τα είδη των βιομηχανιών και η εφαρμογές της αυξάνονται συνεχώς. Βρίσκεται στα τηλέφωνά μας και είναι προσιτή σε όλους. Η τέχνη δεν εξαιρέθηκε από την άφιξη αυτής της νέας τεχνολογίας που έχει προκαλέσει έντονη συζήτηση στον τομέα.

Η δημιουργία καλλιτεχνικών έργων είναι κάτι γνήσιο, συνδεδεμένο με την προσωπικότητα του κάθε δημιουργού, τις συνθήκες, ακόμη και το παρελθόν και τις επιρροές του. Το γεγονός αυτό κάνει να φαίνεται απίθανο ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να δημιουργήσει πολύτιμους πίνακες ζωγραφικής ή ακόμη και κινηματογραφικές ταινίες. Αλλά καλλιτέχνες όπως ο Πέδρο Σαντοβάλ, πρωτοπόρος στη χρήση αυτού του εργαλείου, το υπερασπίζονται.

Ο Σαντοβάλ είναι ένας από τους πιο αναγνωρισμένους καλλιτέχνες στον κόσμο. Τα έργα του έχουν εκτεθεί σχεδόν σε όλες τις ηπείρους και του έχουν απονεμηθεί μερικά από τα σημαντικότερα βραβεία. Μέρος του μυστικού του έγκειται στη συνεχή αναζήτηση της καινοτομίας, κάτι που έμαθε από τον Άντι Γουόρχολ, όπως μας λέει, τον οποίο γνώριζε καλά.

Σε ένα από τα εργαστήριά του στη Μαδρίτη, γεμάτο πολύχρωμα και πολύτιμα έργα τέχνης, μιλάει στο euronews εν μέσω ατελείωτης ροής τηλεφωνημάτων για την έκθεση που ετοιμάζει για το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (Moma).

«Δεν πρόκειται να μας αντικαταστήσει»

"Για μένα η τεχνητή νοημοσύνη είναι απλώς ένα ακόμη εργαλείο για να δημιουργήσουμε. Τη χρησιμοποιώ σαν πινέλο, δεν πρόκειται να μας αντικαταστήσει, σε καμία περίπτωση δεν αισθάνομαι ότι μπορεί να μας αντικαταστήσει", λέει απαντώντας στις διαμαρτυρίες ορισμένων καλλιτεχνών κατά της τεχνητής νοημοσύνης. Πιστεύει ότι αυτή η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον καθένα, αλλά πρέπει να ξέρει πώς να τη χειριστεί και, κυρίως, τονίζει ότι "οι εντολές που δίνει ο κάθε άνθρωπος σε αυτήν για να εκτελέσει ένα έργο είναι μοναδικές και κάνουν τη διαφορά".

"Το θέμα δεν είναι μόνο η χρήση της, αλλά και το πώς να την τελειοποιήσεις, πώς να τη μετατρέψεις σε έργο τέχνης", εξηγεί, περιτριγυρισμένος από τεράστιους πίνακες που έχει φιλοτεχνήσει με αυτή την τεχνική. "Οι εικόνες που δημιουργούνται από έναν καλλιτέχνη, ακόμη και αν είναι φτιαγμένες με τεχνητή νοημοσύνη, ανήκουν στον καλλιτέχνη και προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα".

Πίσω του υπάρχει ένας τεράστιος πίνακας που έφτιαξε όταν ήταν παιδί, ο οποίος απεικονίζει το ανθρώπινο σώμα. Σε ηλικία 6 ετών κέρδισε το βραβείο Young Master of the World στην Ιαπωνία, όπου ταξίδεψε από την πατρίδα του, τη Βενεζουέλα. Σε ηλικία 13 ετών, με υποτροφία από το Ίδρυμα Guggenheim, εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσει τέχνη στο Parsons School of Design.

Περιτριγυρισμένος από σημαντικούς καλλιτέχνες

"Στη Νέα Υόρκη γνώρισα τον Andy Warhol, τον Keith Haring, τον Jean-Michel Basquiat, τον Willem de Kooning... Σπούδαζα στο σχολείο και ήμουν μαζί τους. Ο Andy Warhol συνήθιζε να με αποκαλεί 'baby face' επειδή μικροέδειχνα".

Η ζωή του είναι αφιερωμένη στην τέχνη και αυτό κάνει, όπως εξηγεί, τη χρήση που κάνει ο ίδιος -όπως και κάθε άλλος καλλιτέχνης- της τεχνητής νοημοσύνης να είναι διαφορετική από τη χρήση που θα έκανε κάποιος χωρίς αυτό το υπόβαθρο.

"Ο άνθρωπος είναι αυτός που δίνει την εντολή στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία έχει μια σειρά από πληροφορίες και εκτελεί αυτό που της ζητάς να κάνει, για παράδειγμα της λες: 'Θέλω μια μίξη της Μόνα Λίζα με τον Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου'. Αυτή το δημιουργεί και εσύ το τελειοποιείς", εξηγεί.

Για να δημιουργήσει την εικόνα που του ζητάτε να δημιουργήσει, η τεχνητή νοημοσύνη βασίζεται στο έργο του Πέδρο Σαντοβάλ και άλλων καλλιτεχνών που επιλέχθηκαν για την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Η τεχνητή νοημοσύνη μελέτησε τα έργα τους προκειμένου να δημιουργήσει νέα έργα με βάση αυτά. "Περισσότερο από τα έργα μου, βασίζεται στον χρωματισμό που χρησιμοποιώ, στο στυλ μου, στον τρόπο που ζωγραφίζω... αλλά όχι μόνο εγώ, πήραν αρκετούς καλλιτέχνες σε ένα πρόγραμμα που έγινε στο Λος Άντζελες με την υποστήριξη του Μπιλ Γκέιτς".

Ο ίδιος συμμετείχε σε αυτό το έργο μετά τη συμμετοχή του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του 2019. "Συνάντησα τον Μπιλ Γκέιτς, τον Έλον Μασκ και τον Ζούκερμπεργκ. Αρκετοί από εμάς τους καλλιτέχνες δώσαμε εικόνες για να δημιουργήσουμε τα πρώτα έργα τέχνης με τεχνητή νοημοσύνη στον κόσμο". Και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Σήμερα η σφραγίδα του βρίσκεται στις νέες εικόνες που δημιουργούνται μέσω αυτού του μέσου.

Ωστόσο, αν και το μέλλον δείχνει έναν κόσμο με μεγαλύτερη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ο Σαντοβάλ ξεκαθαρίζει ότι το κλειδί για την πρόοδο είναι να μην ξεχνάμε το παρελθόν. "Τους διδάσκουμε μόνο μια κουλτούρα reggaeton και ζουν σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει, με επίκεντρο τις μάρκες πολυτελείας. Εμείς οι μεγαλύτεροι πρέπει να τους δώσουμε περισσότερες πληροφορίες για το τι έχει συμβεί και για το παρελθόν μας".