Ο Δημήτριος Βικέλας, η αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων και η δωρεά των 10 δραχμών

Ο Δημήτριος Βικέλας είναι  γνωστός στην Κρητική και ιδιαίτερα στην Ηρακλειώτικη   κοινωνία για την σχέση του με την πόλη και την μεγάλη δωρεά του, όταν μετά τον θάνατό του κληροδότησε την τεράστια βιβλιοθήκη του στην πόλη της οποίας η Δημόσια πια βιβλιοθήκη της φέρει το όνομά του.

Η σημερινή μέρα μας φέρνει στη μνήμη μια άλλη πλευρά της προσωπικότητας και της δραστηριότητας του όταν, σαν  σήμερα πριν 127 χρόνια,  στις 30 Δεκεμβρίου του 1894 λαμβάνει μια επιστολή από ένα φοιτητή που του  δηλώνει τον ενθουσιασμό του για την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα και δεσμεύεται να συνεισφέρει 10 δραχμές από το υστέρημά του, από την 1η Ιανουαρίου 1895 έως τον Ιούνιο του 1896, ώστε να συμβάλλει και αυτός στον κοινό στόχο.

Ας δούμε όμως την σχέση του μεγάλου ευεργέτη Δημήτρη Βικέλα με την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας που μέχρι και το 1894 δεν είχε καμία σχεδόν σχέση με τον αθλητισμό .Ήταν ένας ευκατάστατος πρώην έμπορος και ταυτόχρονα ένας γνωστός λογοτέχνης, που είχε ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Λονδίνο και το Παρίσι…

Το καλοκαίρι του 1894 διεξήχθη στη γαλλική πρωτεύουσα το Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο και ο Δημήτριος Βικέλας παρακολουθεί τις εργασίες του, ως αντιπρόσωπος του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου. Στις 23 Ιουνίου, ημέρα λήξης των εργασιών του Συνεδρίου, αποφασίστηκε η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, µε την τέλεση της πρώτης διοργάνωσης το 1896 στην Αθήνα. Η συμβολή του Δημητρίου Βικέλα υπήρξε καθοριστική, ενεργώντας αυτοβούλως και χωρίς να έχει την εξουσιοδότηση του Πανελληνίου για να χειριστεί ένα τόσο σοβαρό θέμα.

Η αρχική σκέψη του Βαρόνου Ντε Κουμπερτέν ήταν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες να γίνουν το 1900 στο Παρίσι, αλλά ο εμπνευσμένος λόγος του Βικέλα ανέτρεψε την κατάσταση. «Στην Αθήνα, ασφαλώς δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να οργανώσουμε μεγαλοπρεπείς γιορτές, αλλά τις πολλές ελλείψεις μας θα αναπληρώσει η εγκαρδιότητα της υποδοχής μας. Δεν θα προσφέρουμε στους επισκέπτες μας διασκεδάσεις άξιες προς την περίσταση, αλλά έχουμε να δείξουμε τα µνηµεία και τα ερείπια της αρχαιότητος και να τους οδηγήσουμε στους τόπους όπου τελούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τους αγώνες τους» είπε, σε μια αποστροφή της ομιλίας του και συνεπήρε τους συνέδρους, οι οποίοι ψήφισαν ομόφωνα την Αθήνα.

Η τολμηρή πρωτοβουλία του Βικέλα προκάλεσε ενθουσιασμό στην κοινή γνώμη και τον τύπο στην Ελλάδα και ήταν η αιτία που συνέβαλε στην απροσδόκητα μεγάλη επιτυχία της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων τότε, αλλά και στην παγίωση του θεσμού τα επόμενα χρόνια.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε επιστολή του στον Ιωάννη  Φωκιανό , πρώτο πρόεδρο του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου και πατέρα της Γυμναστικής στη χώρα μας: «ωνομάσθην και εγώ μέλος της επιτροπής, της οποίας μάλιστα θα είμαι και πρόεδρος κατά την πρώτη Ολυμπιάδα μέχρι το 1896».

Ο Δημήτριος Βικέλας εξελέγη το 1894 πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Παρέμεινε στη θέση αυτή έως το 1896, οπότε τον διαδέχθηκε ο βαρόνος Ντε Κουμπερτέν.

Tο Ελληνικό Δημόσιο, οφειλέτης «εν πτωχεύσει» προς τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν τολμούσε να δώσει έστω ενδείξεις αρωγής στην όλη προσπάθεια. Oι πολιτικοί της κυβέρνησης Χαριλάου  Τρικούπη υποστήριζαν ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν οι ειδικοί με τις απαραίτητες γνώσεις, εμπειρίες και ικανότητες που θα μπορούσαν να φέρουν εις πέρας μία τόσο μεγάλη και πρωτοφανή εκδήλωση. Παρά τους δισταγμούς  της Ελληνικής Κυβέρνησης τον Δεκέμβριο του 1894 ο Δημήτριος Βικέλας έρχεται στην Αθήνα. H επάνοδός του χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τον Τύπο και όλους όσοι πίστευαν στη δυνατότητα διεξαγωγής των Αγώνων στην Αθήνα. Στον Ελληνικό Τύπο άρχισαν να καταφθάνουν συγχρόνως με την άφιξη του Βικέλα τηλεγραφήματα που ανακοίνωναν γενναίες δωρεές υπέρ των Αγώνων. Υπήρχαν όμως και μικρότερες, πως αυτή του νέου φοιτητή, που στις 30 Δεκεμβρίου του 1894 οποίος έσπευσε να δηλώσει ότι από το υστέρημά του θα καταβάλλει από την 1η Ιανουαρίου 1895 έως και τον Ιούνιο 1896 συνδρομή των 10 δρχ. υπέρ της διεξαγωγής των Αγώνων.

Πηγές:

Πέτρος Λινάρδος, Δημήτριος Βικέλας, από το όραμα στην πράξη (1996), Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Greekworldhistory

Sanshmera

Wikipedia.gr

Cretalive.gr