Το Κρητικό Πρόβλημα και το "Μαύρο΄97"

Ήταν 22 Νοεμβρίου του 1897, σαν σήμερα δηλαδή πριν από 123 χρόνια που γράφτηκε στην ιστορία το οριστικό  τέλος του Ελληνοτουρκικού πολέμου στην Κωνσταντινούπολη ή όπως αλλιώς ονομάστηκε ο πόλεμος των τριάντα ημερών ή και Μαύρο '97.

Ο πόλεμος αυτός κηρύχθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά του Βασιλείου της Ελλάδας το έτος 1897, ως απόρροια της τότε έκβασης του Κρητικού προβλήματος, αρνούμενη η πρώτη το δίκαιο αίτημα της διενέργειας δημοψηφίσματος στην Κρήτη προκειμένου ο ίδιος ο κρητικός λαός να δώσει τέλος του προβλήματος. Η πρώτη τουφεκιά έπεσε στις 6 Απριλίου 1897 και οι πολεμικές συγκρούσεις τερματίστηκαν στις 8 Μαΐου του ίδιου χρόνου με ήττα της Ελλάδας η οποία  υπέστη ισχυρό πλήγμα στο γόητρο και την υπερηφάνεια της.

Οι απώλειες για την Ελλάδα ήταν 672 νεκροί, 2.383 τραυματίες και 252 αιχμάλωτοι και για την τουρκική 1.111 νεκροί, 3.238 τραυματίες και 15 αιχμάλωτοι. Οι βασικότερες αιτίες της ήττας ήταν η έλλειψη πολιτικής διορατικότητας και η διάλυση που επικρατούσε στον ελληνικό στρατό. Η κυβέρνηση Δηλιγιάννη, για να αντιμετωπίσει το οικονομικό πρόβλημα της χώρας, είχε περικόψει τις στρατιωτικές δαπάνες, ενώ ο κομματισμός βασίλευε στο στρατό, με την προαγωγή στις ανώτερες θέσεις ανίκανων αξιωματικών.

Ο Θεόδωρος Δηληγιάννης είχε παραιτηθεί υπό το βάρος της ήττας και τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης υπέγραψε ο Αλέξανδρος Ζαΐμης. Με τη συμφωνία, που επεξεργάστηκαν οι Μεγάλες Δυνάμεις, οι εδαφικές απώλειες για την Ελλάδα ήταν μικρές, αφού επανέκτησε τη Θεσσαλία, την οποία είχε χάσει στο πεδίο της μάχης

Όμως, η Ελλάδα του «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν!», την γνωστή φράση του Χαρίλαου Τρικούπη  υποχρεώθηκε να καταβάλει μια υπέρογκη αποζημίωση στην Τουρκία (4.000.000 τουρκικές λίρες), ως πολεμική επανόρθωση. Αναγκάσθηκε να λάβει ένα ακόμη δάνειο και προκειμένου να ξεπληρώσει το δυσβάστακτο χρέος της τέθηκε υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο. Αυτό είχε ως συνέπεια να εκχωρήσει πηγές των δημοσίων εσόδων στους πιστωτές της και να δημιουργηθούν έτσι τα περίφημα μονοπώλια στο τσιγαρόχαρτο, το αλάτι, το πετρέλαιο, τον καπνό, τα σπίρτα και τα τραπουλόχαρτα, που διατηρήθηκαν έως την ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ το 1981.

Το θετικό για τις εθνικές διεκδικήσεις ήταν η αποχώρηση των Οθωμανών από την Κρήτη, η οποία απέκτησε την αυτονομία της το 1898 και αργότερα, το 1913 την ενσωμάτωσή στην Ελλάδα.

ΠΗΓΕΣ :

Wikipedia.org

Sansimera.gr              

Matrix.gr

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, Ημερολόγιο 2010: Το μαύρο ’97 ( Φωτογραφίες)

Cretalive.gr