H ιστορία του θεάτρου

Η ζωή είναι ένα τεράστιο θέατρο, όπου παίζεται η ίδια τραγωδία με διαφορετικούς τίτλους είχε πει κάποτε ο Σοπενάουερ και επειδή όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή θεάτρου  κατά τον Σαίξπηρ και το θέατρο είναι μια ανθρώπινη ανάγκη  κατά την Έλλη Λαμπέτη  και μια  τέχνη, που έχει ως σκοπό να αναπαραστήσει την ανθρώπινη ζωή  για τον Ίψεν, εμείς αφιερώνουμε την σημερινή μέρα που δικαιωματικά της ανήκει σε αυτό με μια μικρή αναδρομή στην ιστορία για το πώς ξεκίνησε τούτη η περιπέτεια που τη λέμε …θέατρο.

 Η λέξη θέατρο προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά και σήμαινε αρχικά σύνολο θεατών. Μετά πήρε τη σημασία του τόπου όπου γίνεται το θέαμα και της ίδιας της παράστασης.

Οι ρίζες του θεάτρου φτάνουν πολύ βαθιά πίσω στο παρελθόν, στις θρησκευτικές τελετουργίες των πρώτων κοινωνιών. Μαζί με τα πρώτα βήματα της ανθρωπότητας γεννήθηκε ο χορός, που ήταν η πρώτη θεατρική πράξη. Από τότε κιόλας συναντάει κανείς ίχνη από τραγούδια και χορούς προς τιμήν ενός Θεού που ερμηνεύονται από ιερείς και πιστούς, καθώς και μια απεικόνιση της γέννησης του Θεού, του θανάτου του και της ανάστασής του. Ήδη, στα μινωικά ανάκτορα υπήρχαν ειδικοί χώροι με δύο κλίμακες σε ορθή γωνία που προορίζονταν για θρησκευτικούς χορούς και τις λειτουργίες. Σχετικά δείγματα βρέθηκαν στη Φαιστό, στην Κνωσό κ.α. Η αρχαιότερη μορφή του ελληνικού κοίλου (6ος αι. π.Χ.), της θέσης δηλαδή των θεατών, ήταν ένα σύνολο ξύλινων εδωλίων που τοποθετούνταν γύρω από ένα επίπεδο κυκλικό χώρο, την ορχήστρα, όπου εκτυλισσόταν το δράμα. Στην μετέπειτα εξέλιξη του θεάτρου, όταν τη δράση ανέλαβαν αποκλειστικά οι ηθοποιοί, δημιουργήθηκε η υπερυψωμένη πάνω από την ορχήστρα σκηνή και το προσκήνιο.

Το αρχαίο ελληνικό θέατρο γεννιέται στις αγροτικές γιορτές προς τιμήν του θεού Διόνυσου. Σε αυτές τις γιορτές ψάλλονταν  διθύραμβοι, απαγγέλονταν ποιήματα, φαλλικά τραγούδια και τραγούδια με πειράγματα, που περιείχαν στοιχεία διαλόγου και σπέρματα θεατρικής δράσης. Στο αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες.

Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης , Αριστοφάνης οι τέσσερις κορυφαίοι του αρχαίου δράματος, της  κωμωδίας και της σάτιρας  που ανέδειξαν τον ελληνικό πολιτισμό και το θέατρο σε ολόκληρο τον κόσμο.

Σήμερα το θέατρο έχει κατακτήσει όλον τον πλανήτη.  Το θέατρο μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως είναι ο μονόλογος, η όπερα, το μπαλέτο, η παντομίμα, η οπερέτα, το θέατρο σκιών, το κουκλοθέατρο, οι μαριονέτες και το μιούζικαλ.

Οι τρεις μεγάλοι θεατρικοί συγγραφείς των αρχών του 20ου αιώνα που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του νεοελληνικού θεάτρου, είναι: ο Γρηγόριος Ξενόπουλος (1867 - 1951), ο Σπύρος Μελάς (1882-1966) και ο Παντελής Χορν (1881 - 1941).

Ο Κάρολος Κουν με τον Γιάννη Τσαρούχη και τον Διονύσιο Δεβάρη ίδρυσαν τη Λαϊκή Σκηνή, ένα θεατρικό εργαστήρι, στην προσπάθειά τους να αξιοποιήσουν την ελληνική λαϊκή παράδοση και ανέβασαν έργα όπως την Ερωφίλη και την Άλκηστις. Το 1942 ιδρύεται το Θέατρο Τέχνης από τον Κάρολο Κουν, όπου και ανέβασε παραστάσεις σημαντικές για την ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Αντιπροσωπευτικές παραστάσεις είναι οι: Γυάλινος κόσμος, Ματωμένος Γάμος, Λεωφορείον ο Πόθος, ο Θάνατος του εμποράκου κ.ά. Ο Κάρολος Κουν παρουσίασε στο ελληνικό κοινό το αμερικανικό θέατρο, παρουσιάζοντας στο Θέατρο Τέχνης έργα των Μπρεχτ, Ιονέσκο, Μπέκκετ κ.ά.

Από τους νεότερους σκηνοθέτες αναφέρουμε ενδεικτικά τον Σπύρο Ευαγγελάτο, ο οποίος σκηνοθέτησε τον Φορτουνάτο, τον Χάση του Γουζέλη και μια διασκευή του Ερωτόκριτου κ.ά.

Σημαντικοί έλληνες ζωγράφοι ασχολήθηκαν με την σκηνογραφία, όπως οι: Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Γιάννης Μόραλης, Γιάννης Τσαρούχης, Σπύρος Βασιλείου. Ένας διακεκριμένος έλληνας σκηνογράφος και ζωγράφος που συνεργάζεται με λυρικά θέατρα του εξωτερικού είναι ο Νίκος Γεωργιάδης. Ένας πολυβραβευμένος σκηνογράφος του θεάτρου είναι ο Διονύσης Φωτόπουλος, ο οποίος έχει συνεργαστεί με ευρωπαίους σκηνοθέτες όπως τους: Πήτερ Χωλ (στην παράσταση Οιδίπους), Πέτερ Στάιν και Λούκα Ρονκόνι.

Στη σύγχρονη Ελλάδα, η αγάπη για το θέατρο είναι εμφανής αν κανείς απλά παρατηρήσει τον αριθμό των παραστάσεων που ανεβάζεται κάθε χρόνο στη χώρα και τον αριθμό των θεατρικών ομάδων που παράγουν ποιοτικό θεατρικό έργο. Από πολιτειακής απόψεως, το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού είναι ο αρμόδιος κρατικός φορέας για το θέατρο και έχει δημιουργήσει το Θεατρικό Δίκτυο. Η οργάνωση του Θεατρικού Δικτύου έχει συγκεντρώσει όλες τις μορφές θεατρικής δημιουργίας, προωθώντας τη συμμετοχή των ελληνικών θεατρικών σχημάτων σε διεθνή Φεστιβάλ αλλά και την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση του κοινού στο αρχαίο δράμα, το παιδικό θέατρο και τις σύγχρονες μορφές θεατρικής έκφρασης.

Το Θεατρικό Δίκτυο απαρτίζεται κυρίως από:

Το Εθνικό Θέατρο,

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος,

Την Εθνική Λυρική Σκηνή,

Τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.),

Τους Επιχορηγούμενους Θιάσους,

Το Θεατρικό Μουσείο,

Το Ελληνικό Κέντρο Θεάτρου για παιδιά,

Το Ελληνικό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου,

Την Όπερα Δωματίου Θεσσαλονίκης κ.ά.

Το 1961, από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου, καθιερώθηκε η 27η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου. Εορτάζεται κάθε χρόνο  με θεατρικά δρώμενα και άλλες συναφείς με το θέατρο εκδηλώσεις, που διοργανώνονται από τα εθνικά τμήματα του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που συνενώνει τους επαγγελματίες του θεάτρου και συνεργάζεται στενά με την UNESCO.

ΠΗΓΕΣ : 

Ιστορία Θεάτρου,Brockett G. Oscar,Hidly J. Franklin

Wikipedia.gr

Kazam.gr

Cretalive.gr