Μουδιασμένα πρόσωπα, αντικρίζει κάποιος στις πυρόπληκτες περιοχές του δήμου Πύργου, που δοκιμάστηκαν την περασμένη Παρασκευή από την πύρινη λαίλαπα· μια φωτιά που στο πέρασμά της άφησε πίσω της έναν νεκρό, κατέστρεψε αγροτικές περιουσίες και μετέτρεψε τον πνεύμονα οξυγόνου που τις «αγκάλιαζε» σε κρανίου τόπο.
Οι κάτοικοι των κοινοτήτων Χανακίων – Αλποχωρίου και Μυρτιάς, χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν την κόλαση φωτιάς που τους πλησίαζε, για πρώτη φορά, εκείνο το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής, τόσο απειλητικά με κίνδυνο της ίδιας της ζωής τους. Στις λιγοστές κουβέντες τους, δεν θέλουν να θυμούνται τα όσα βίωσαν αλλά ευχαριστούν τους συναδέλφους αγρότες, τους εθελοντές και τους κατοίκους των γειτονικών χωριών, οι οποίοι αμέσως μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς, έφτασαν στην περιοχή με δικά τους μηχανήματα και ρίχθηκαν στην μάχη.
Δέντρα που ακόμα καπνίζουν και άνθρωποι σκυμμένοι να μαζεύουν τις δυνάμεις τους, είναι οι πρώτες εικόνες που είδαμε μόλις φτάσαμε στα Χανάκια. Κι αυτή η απόκοσμη μυρωδιά της στάχτης, το μαύρο τοπίο που άλλοτε «γέμιζε» το μάτι, προκαλούν «σφίξιμο» στην καρδιά.
Οι πρώτες φλόγες που έγιναν αντιληπτές από τους κατοίκους του Αλποχωρίου, έφταναν για να κινητοποιήσουν τον κόσμο του χωριού που με τρακτέρ, βυτία γεμάτα νερό και ό,τι άλλο μπορούσαν, προσπάθησαν να ανακόψουν την πορεία της πυρκαγιάς. Ταυτόχρονα ειδοποιείται η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η οποία λαμβάνει γνώση και από τον πυροφύλακα της περιοχής Κορυφής ότι στο σημείο πίσω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που είναι ψηλά στο βουνό, υπάρχει εστία φωτιάς.
Η αποπνικτική κατάσταση που ήδη επικρατούσε ευρύτερα πάνω και από τα χωριά του δήμου Πύργου, εξαιτίας της πυρκαγιάς που είχε ξεσπάσει νωρίτερα και κατέκαιε εκτάσεις της Αχαΐας, κινούμενη απειλητικά προς τα χωριά της Πηνείας, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για να γίνει γρήγορα αντιληπτή η φωτιά στο Αλποχώρι, η οποία έλαβε τεράστιες διαστάσεις εξαιτίας των καιρικών συνθηκών.
Το μέτωπο που απέκτησε τέτοια δυναμική καταγράφοντας ανέμους πάνω από 100 χιλ. την ώρα σάρωσε με μιάς, λιοστάσια, παρθένο δάσος, κατέκαψε σπίτια, ζώα της πολύτιμης άγριας πανίδας και ό,τι άλλο έβρισκε στο πέρασμά της. Η χαοτική αυτή κατάσταση μεταφέρθηκε γρήγορα προς την κοινότητα των Χανακίων από την φορά των ανέμων και λίγο αργότερα οι φλόγες ξεπήδησαν στην κοινότητα Μυρτιάς, όπου εκεί ξεκίνησε η μεγάλη κινητοποίηση των δυνάμεων για να προλάβουν την πυρκαγιά προτού φτάσει στα σπίτια.
Σημαντική βοήθεια έλαβαν τα χωριά που καίγονταν και από τα μηχανήματα της εταιρείας ΤΕΡΝΑ, που δραστηριοποιείται στο σημείο με αφορμή την κατασκευή της Νέας Εθνικής Οδού Πάτρας-Πύργου, που άμεσα διέθεσε βυτία και υδροφόρες για την κατάσβεση της πυρκαγιάς.
Επέστρεψαν μνήμες
Εκείνη την Παρασκευή το μεσημέρι οι μνήμες γύρισαν και πάλι στο 2007, τότε που οι φονικές πυρκαγιές «στιγμάτισαν» ολόκληρη την Ηλεία και μέχρι σήμερα παραμένουν αλησμόνητες. «Δεν είχαμε ξαναζήσει ένα τέτοιο φαινόμενο, κινδυνέψαμε, βοήθησαν οι κάτοικοι να σώσουμε τις περιουσίες μας, τα γύρω χωριά βοήθησαν, οι αρχές, η Πυροσβεστική όλοι μας βοήθησαν και τους ευχαριστούμε για αυτό. Και τους κατοίκους των γειτονικών χωριών που ήρθαν αμέσως με τα τρακτέρ τους», αναφέρει φανερά εξαντλημένος από την κούραση των ημερών ο πρόεδρος της Κοινότητας Χανακίων – Αλποχωρίου, Χρήστος Κατσίγιαννης.
Καταστράφηκαν
Η ευτυχής συγκυρία, που προέκυψε -αν κάποιος μπορεί να την χαρακτηρίσει έτσι- και δεν κάηκαν περισσότερα σπίτια, έγκειται στο γεγονός ότι εθελοντές και κάτοικοι έδωσαν μια μάχη χωρίς προηγούμενο, μαζί με τους πυροσβέστες και τους εθελοντές πολιτικής προστασίας. Όμως σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις φαίνεται πως ένα μεγάλο μέρος από τις βασικές καλλιέργειες των χωριών -ελαιοστάσια και πορτοκαλεώνες- έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Αυτό συνεπάγεται, όπως τονίζουν οι κάτοικοι, ότι πλέον το όποιο εισόδημα εξανεμίστηκε σε μια στιγμή.
«Ευελπιστώ οι καταγραφές που γίνονται να κινήσουν γρήγορα τις διαδικασίες καθώς και τα σπίτια έχουν φθορές που χρειάζονται αντικατάσταση. Περιμένουμε βοήθεια από την Κυβέρνηση, την Περιφέρεια, τον δήμο να συμβάλουν όλοι μαζί για την αποκατάσταση των ζημιών μας, να θωρακίσουμε το χωριό μας να μην έχουμε πάλι τέτοια φαινόμενα. Αγροτικές καλλιέργειες έχουν καεί, σίγουρα είναι πολλά τα λιοστάσια και οι πορτοκαλιές. Και αυτές είναι καλλιέργειες από τις οποίες ζουν οι κάτοικοι. Αυτά πρέπει να αποζημιωθούν άμεσα. Αλλά πλήρη εικόνα θα έχουμε τις επόμενες ημέρες καθώς ακόμα συνεχίζονται οι καταγραφές από κλιμάκια».
Έχει ευθύνες η πολιτεία
Μετρώντας τις πληγές τους, οι κάτοικοι, κάνουν μια σοβαρή επισήμανση. Το γεγονός ότι όχι μόνο οι παραγωγοί, αλλά και η ίδια η πολιτεία, η ΔΕΗ και παλιότερα η ΔΕΚΕ που κατασκεύασε τον δρόμο, πρέπει να αναλάβουν ευθύνες. Το γιατί, το σχολιάζει ο Αντώνης Παναγιωτόπουλος.
«Έχω εδώ το λιοστάσι μου και στο σημείο που βρίσκεται –περνά λόγγος – πέρασε η φωτιά και έκαψε πενήντα ρίζες ελιές. Και αυτό γιατί κάνω απολυμάνσεις για να μην υπάρχουν χορτάρια και το κρατώ καθαρό. Το ένα πρόβλημα είναι τα ακαθάριστα οικόπεδα, τα ακαθάριστα λιοστάσια, ο καταστροφέας όλα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν. Όμως ο κόσμος δεν έχει και τις δυνατότητες και αναγκάζεται να κάνει μια φορά καταστροφέα τον χρόνο. Δίπλα από το δικό μου χωράφι κάηκε ένα άλλο ολοσχερώς με 180 ρίζες ελιές μέσα στο οποίο πρόσφατα είχε περάσει καταστροφέας. Σε συζητήσεις που έχω κάνει επίσης εκτιμούμε ότι οι καμένες ελιές είναι 3.500 με 4.000 ρίζες και μιλάμε για περίπου 500 τόνους λάδι. Από την άλλη υπάρχουν προβλήματα με τους μετασχηματιστές της ΔΕΗ και πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της για το κομμάτι αυτό.
Επίσης η ΔΕΚΕ παλιά έχει φτιάξει τον κεντρικό δρόμο που περνά από εδώ. Διαθέτει λοιπόν στην περιοχή μια αποθήκη η οποία μέσα είχε βαρέλια με πίσσα και διάφορα άλλα αδρανή τα οποία εξερράγησαν από την φωτιά και αυτός ήταν ένας συντελεστής εξάπλωσης της πυρκαγιάς.
Δεν πρέπει να αποδώσουμε ευθύνες στην ΔΕΚΕ, στην ΔΕΗ, στους παραγωγούς; Δεν μπορεί μια φωτιά να περάσει δύο δρόμους 70 και 80 μέτρων και να μην μπορούμε να σταματήσουμε την φωτιά», αναφέρει.
Χρήστος Κατσίγιαννης, πρόεδρος κοινότητας Αλποχωρίου – Χανακίων
«Το μετά είναι το δύσκολο. Από την φωτιά θρηνήσαμε έναν νέο άνθρωπο οικογενειάρχη, που στην προσπάθειά του να συμβάλει στην φωτιά να την σβήσει να μην πάει στο σπίτι του έπαθε το ατύχημα αυτό. Όσο για τα ακαθάριστα οικόπεδα θεωρώ πως η ίδια η πολιτεία θα πρέπει να ασκεί πιέσεις, δεν ξέρω με ποιους τρόπους, να γίνεται ο καθαρισμός και επίσης κι εμείς τελευταία στιγμή που πάμε να καθαρίσουμε εκεί μάλλον χειροτερεύουμε την κατάσταση με τον καταστροφέα. Το μεγαλύτερο κομμάτι της πυρκαγιάς βγήκε πάνω από τον Άγιο Γεώργιο κατέβηκε κάτω στο Αλποχώρι -εκεί πρέπει να ήρθε με πολλή δύναμη- και το περισσότερο κομμάτι είναι από την κάτω πλευρά του Αλποχωρίου που ανέβηκε προς τα σπίτια και συνέχισε προς Χανάκια και μετά Μυρτιά».
Αντώνης Παναγιωτόπουλος
«Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουμε έναν νεκρό και αυτό είναι το πιο σοβαρό, τα υπόλοιπα τα άλλα γίνονται. Η φωτιά αυτή οδήγησε στον θάνατο έναν συγχωριανό μας. Επίσης το επόμενο διάστημα θα λείψει το εισόδημα από την περιοχή μας, έχουν καεί σπίτια και πρέπει να δοθούν λύσεις σε αυτούς τους ανθρώπους».
Πατήρ Αυγερινός Τσουκαλάς
«Ήμουν στο χωριό στην Ξυλοκέρα και όταν μάθαμε για την φωτιά ήρθαμε προς τα εδώ γιατί έχω και περιουσία στο Μεσολογγάκι. Προσπαθούσαμε να σώσουμε και την περιουσία μας, είχαμε ένα ραντιστικό και προσπαθούσαμε να σβήσουμε την φωτιά των γειτόνων που δεν ήταν εκεί για να προστατέψουμε και τα δικά μας. Ήταν μεγάλη καταστροφή. Ήταν στιγμές που ζήσαμε το 2007 που κάηκε η Αρτέμιδα και γενικότερα η Ηλεία. Χάθηκαν περιουσίες, κάηκαν κάποια σπίτια εδώ. Αναμφίβολα επέστρεψαν μνήμες του 2007. Η Πολιτική Προστασία προσπάθησε όσο μπορούσε και οι ιδιωτικοί φορείς, ελπίζουμε να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο, αλλά κάθε φορά τα ίδια λέμε αλλά δυστυχώς συμβαίνουν. Είναι και η κλιματική αλλαγή αλλά είναι και τα ακαθάριστα οικόπεδα που η φωτιά έφευγε πολύ γρήγορα».
Νίκος Κουτσίδης
«Μένω στην Αθήνα, ακούσαμε στις ειδήσεις για την φωτιά με ειδοποίησαν και συγγενείς από εδώ από την περιοχή και κατέβηκα αμέσως την Παρασκευή το απόγευμα, μου είχαν πει ότι κάηκε το κτήμα αλλά όταν έφτασα είχε καεί ολοσχερώς. Κάηκε ότι υπήρχε μέσα. Εκατό ρίζες ελιές και μαζί με τις πορτοκαλιές περίπου 15 στρέμματα. Τώρα θα κοιτάξουμε να το ξαναφυτέψουμε και θα δούμε αν θα πάρουμε αποζημίωση και τί θα πάρουμε. Με λυπεί πολύ αυτό γιατί ήταν του πεθερού μου και το είχε αυτό το κτήμα από τον προπάππου του 120 χρόνια και έχω αποφασίσει να βάλω πάλι ελιές μόνο και μόνο γι αυτό».
Γρηγόρης Λιανός
«Είχα ξαπλώσει το μεσημέρι και άκουσα μια μεγάλη έκρηξη στο σπίτι και νόμισα πως κάηκε το κλιματιστικό. Βγαίνοντας έξω αντικρίζουμε απέναντι από το σπίτι μας στο πλάι στο βουνό στον βράχο, δύο εστίες, η μία ήταν κοντά στον μετασχηματιστή ο οποίος έπιασε φωτιά και έγινε έκρηξη και άλλη μία εστία στα 250 μέτρα απόσταση χωρίς να έχουν επικοινωνήσει μεταξύ τους. Και ταυτόχρονα καιγόντουσαν και οι δύο. Αυτό ήταν απέναντι από το Αλποχώρι κάτω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που πάει ο δρόμος για το Φραγκαπήδημα. Η πορεία της στην αρχή ήταν προς Αλποχώρι και ύστερα την γύρισε ο αέρας προς τα Χανάκια και πέρασε με τρομερή ταχύτητα μέσα από τα σπίτια.
Εκείνη την ώρα ριχθήκαμε στην μάχη να σώσουμε τα σπίτια, άλλοι με τα ραντιστικά, με τρακτέρ με ότι μπορούσαμε· ευτυχώς είχαμε νερό και σώθηκαν περίπου τρία σπίτια στο Αλποχώρι από τους ντόπιους που είχαν πιάσει οι σκεπές, πυροσβεστικό δεν έριξε εκεί. Η εθελοντική εργασία από τους ίδιους τους κατοίκους απέδωσε στο 100%. Κάηκαν κάποια σπίτια εδώ στα Χανάκια, γιατί δεν τα πρόλαβαν, αλλά ήταν μεγάλη και η ταχύτητα της φωτιάς. Το μετά είναι ότι θρηνήσαμε έναν άνθρωπο, έναν συγχωριανό μας που έφυγε προσπαθώντας να σβήσει την φωτιά, κάηκαν περιουσίες και λιοστάσια. Από εκεί και πέρα η πολιτεία ας κάνει κι ένα βήμα παραπάνω από αυτά που κάνει γιατί από ότι ξέρω από τις φωτιές του 2021 στα χωριά του Πύργου, ακούω ότι δεν έχουν αποζημιωθεί ακόμα».
