Πονάτε χωρίς λόγο; Η διατροφή που αυξάνει την ευαισθησία στον πόνο

Μια ενδιαφέρουσα σχέση μεταξύ του πόνου και μιας διατροφής πλούσιας σε λιπαρά αποκάλυψε νέα μελέτη που διεξήγαγαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τέξας. Τα νέα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι, εάν υιοθετήσουμε μια λιπαρή διατροφή, έστω και βραχυπρόθεσμα, ενδέχεται να πονάμε συχνότερα, ακόμη κι αν δεν έχει προηγηθεί κάποιος τραυματισμός και ανεξάρτητα από παθήσεις, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Τα επιστημονικά συμπεράσματα δημοσιεύθηκαν στο Scientific Reports.

Οι ερευνητές συνέκριναν τις επιδράσεις διαφορετικών διατροφικών μοντέλων σε δύο ομάδες ποντικών για 8 εβδομάδες. Η μια ομάδα ακολούθησε ισορροπημένη διατροφή, ενώ στην άλλη χορηγήθηκε μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Η λιπαρή διατροφή χορηγήθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην προκαλέσει παχυσαρκία ή υψηλό σάκχαρο στο αίμα, καθώς οι καταστάσεις αυτές μπορούν να προκαλέσουν διαβητική νευροπάθεια ή άλλους τύπους πόνου.

Η ομάδα μελέτης διαπίστωσε ότι η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά προκάλεσε πρωτοπαθή υπεραλγησία, μια νευρολογική αλλαγή που σηματοδοτεί τη μετάβαση από τον οξύ στον χρόνιο πόνο και αλλοδυνία, ένα είδος πόνου που προκύπτει από ερεθίσματα, τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν προκαλούν πόνο.

«Αυτή η μελέτη δείχνει ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς παχύσαρκος, διαβητικός για να πονάει», δήλωσε ο δρ. Michael Burton, επίκουρος καθηγητής νευροεπιστήμης στη Σχολή Επιστημών Συμπεριφοράς και Εγκεφάλου και συγγραφέας του άρθρου. «Αρκεί μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά για σύντομο χρονικό διάστημα».

Οι δυτικές δίαιτες είναι πλούσιες σε λίπη, ιδίως κορεσμένα λιπαρά, τα οποία συσχετίζονται άμεσα με την παχυσαρκία, τον διαβήτη και άλλες, συναφείς παθήσεις. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κορεσμένων λιπαρών, όπως βούτυρο, τυρί και κόκκινο κρέας, ισοδυναμεί με πλήθος ελεύθερων λιπαρών οξέων στο αίμα, το οποίο προκαλεί συστηματική φλεγμονή.

Πρόσφατα, οι επιστήμονες έδειξαν ότι μια λιπαρή διατροφή αυξάνει επίσης την υπάρχουσα ευαισθησία στον πόνο και μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις ή να εμποδίσει την ανάρρωση από τραυματισμό. Καμία μελέτη, ωστόσο, δεν έχει διευκρινίσει πώς αυτή η διατροφή μπορεί από μόνη της να αποτελεί ευαισθητοποιητικό παράγοντα για την πρόκληση πόνου από μη επώδυνα ερεθίσματα.

Ο δρ. Burton και η ομάδα του αναζήτησαν κορεσμένα λιπαρά οξέα στο αίμα των ποντικών που ακολούθησαν λιπαρή διατροφή και ανακάλυψαν ότι ένας τύπος λιπαρού οξέος, το παλμιτικό οξύ – το πιο κοινό κορεσμένο λιπαρό οξύ στα ζώα – συνδέεται με έναν συγκεκριμένο υποδοχέα στα νευρικά κύτταρα, που οδηγεί σε φλεγμονή και μιμείται τον τραυματισμό των νευρώνων.

«Οι μεταβολίτες της διατροφής προκαλούν φλεγμονή. Η ίδια η δίαιτα προκάλεσε δείκτες νευρωνικής βλάβης. Αναζητώντας τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται οι αισθητικοί νευρώνες, ανακαλύψαμε ότι, εάν αφαιρέσουμε τον υποδοχέα, δε θα προκληθεί ευαισθησία. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει τρόπος να αποκλειστεί φαρμακολογικά», εξήγησε ο δρ. Burton.

Ο ίδιος υποστηρίζει πως το επόμενο ερευνητικό βήμα είναι η εστίαση στους ίδιους τους νευρώνες, πώς ενεργοποιούνται και πώς μπορούν να αντιστραφούν οι τραυματισμοί. «Με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη μετάβαση από τον οξύ στον χρόνιο πόνο. Ο μηχανισμός πίσω από αυτή τη μετάβαση είναι σημαντικός γιατί ο χρόνιος πόνος τροφοδοτεί την επιδημία οπιοειδών. Θα ήταν πολύ θετικό εάν κατορθώναμε να αποτρέψουμε αυτή τη μετάβαση», δήλωσε ο δρ. Burton, προτρέποντας παράλληλα τους επαγγελματίες υγείας να εξετάζουν το ρόλο που παίζει η διατροφή στην πρόκληση πόνου. «Πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στο πώς ένας ασθενής κατέληξε στο γιατρό λόγω ενός συμπτώματος», κατέληξε.