Τα πειραγμένα και μολυσμένα μυαλά των ψεκασμένων

Του Γιώργου Πανταγιά^*

Στα τέλη του 2000, συμμετέχοντας στην ελληνική πρωθυπουργική αποστολή, συναντήσαμε στη Ρώμη τον Φραντσέσκο Ρουτέλι, δήμαρχο τότε της πόλης και μετέπειτα υπουργό Πολιτισμού στην κυβέρνηση Πρόντι. Μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών, ο Κώστας Σημίτης ζήτησε τη γνώμη του για το φαινόμενο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, η οποία άλλοτε θεωρούνταν εργαστήρι των προοδευτικών πολιτικών.

Ήταν η εποχή που οι δημοκρατικοί θεσμοί είχαν απαξιωθεί και φθαρεί κι ο περιβόητος Καβαλιέρε απολάμβανε μεγάλες δόξες. Σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων στράφηκε στον μεγιστάνα των μίντια και του πλούτου. Η απήχηση και η αποδοχή του στην ιταλική κοινή γνώμη προκαλούσε έντονες συζητήσεις στην Ευρώπη.  

Η απάντηση του Ρουτέλι ήταν ενδιαφέρουσα: «Ο μπερλουσκονισμός αποτελεί υπαρκτό και ισχυρό πολιτισμικό ρεύμα πειραγμένων και μολυσμένων μυαλών». Απέδωσε δε την επιρροή και την ανθεκτικότητά του στην κυριαρχία του ανορθολογισμού και της υποκουλτούρας.

Τη συζήτηση αυτή θυμήθηκα, διαπιστώνοντας ότι οι ‘ψεκασμένοι’ –όπως τους αποκαλούμε στην Ελλάδα- δεν είναι καινούργιο πολιτικό «φρούτο». Υπήρξαν και παραμένουν πολυπληθές κοινό σε Ευρώπη και Αμερική. Εμείς τους γνωρίσαμε  στα μνημονιακά χρόνια, όταν διακινούσαν θεωρίες συνωμοσίας και λοιπά ευτράπελα σε βάρος του τόπου μας. 

Τώρα επανήλθαν δριμύτεροι εν μέσω πανδημίας. Οι εικόνες αγανακτισμένων γονέων να ποδοπατούν τις μάσκες προφύλαξης, διαφωνώντας με τη χρήση τους στα σχολεία, είναι αποκαλυπτικές. Αποδεικνύουν πως υπολογίσιμη μερίδα της κοινωνίας διαπνέεται από ανορθολογικές και ολέθριες αντιλήψεις. 

Δεν πρόκειται απλώς για παραβατική συμπεριφορά, αλλά για  φαινόμενα  σκοταδισμού και διανοητικής υστέρησης.  Στην πραγματικότητα, απαρτίζουν τα «άνθη του κακού» που φύονται σε όλους τους χώρους - ταξικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς. Φανερώνουν ότι η καθυστέρηση είναι κυρίως πολιτισμικό πρόβλημα.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις το επιβεβαιώνουν. Λίγο λιγότερο από το μισό, για την ακρίβεια, το 40%-44% των ερωτηθέντων θεωρεί τον κορωνοϊό κατασκευασμένο βιολογικό όπλο κατά της ανθρωπότητας. Υιοθετεί αλλόκοτες ιστορίες. Παραβιάζει τα μέτρα προστασίας. Το χειρότερο, αρνείται να κάνει το εμβόλιο όταν αυτό προκύψει, συνδέοντάς το με τσιπάκια και την τεχνολογία 5G!

Οι μασκομάχοι που αμφισβητούν τον COVID-19 εμφανίστηκαν κατ’ αρχάς στις ΗΠΑ και έπειτα στην Ευρώπη. Χωρίς υπερβολή, συγκροτούν μια νέα Διεθνή. Τη Διεθνή του Ανορθολογισμού. 

Οι συγκεντρώσεις σε διάφορες πόλεις κάθε άλλο παρά μικρές είναι. Η εξάπλωσή τους εύλογα προξενεί ανησυχία. Όπως πολύ εύστοχα επισήμανε ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου Νταβίντ Λε Μπρετόν, «Οι αρνητές της μάσκας αδιαφορούν προκλητικά για τη δημόσια υγεία. Διεκδικούν το εξωφρενικό δικαίωμα να μολύνουν τους συνανθρώπους τους». Στην ουσία, στρέφονται ευθέως εναντίον της ανθρώπινης ύπαρξης. Καλλιεργούν τον κυνισμό. Ενισχύουν τον ατομικισμό.  Εν τέλει, εχθρός δεν είναι μόνο ο θανατηφόρος ιός. Αλλά και οι συμπεριφορές που δηλητηριάζουν το κοινωνικό σώμα. 

Βέβαια οι πρακτικές αυτές δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Δημιουργούνται, και αναπτύσσονται από δυνάμεις καθηλωμένες στο παρελθόν. Πρωτίστως, συνιστούν τις σκοτεινές πλευρές ασύμμετρων και υπανάπτυκτων κοινωνιών. Άλλωστε, εκεί βρίσκει πρόσφορο έδαφος ο λαϊκισμός και ο ανορθολογισμός. 

Οι μασκομάχοι είναι η μία όψη του νομίσματος, Η άλλη αφορά όλους εκείνους που  απορρίπτουν πεισματικά την εναρμόνισή μας με τον σύγχρονο κόσμο. 

Το βιώσαμε με τη μη αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες και τη σθεναρή αντίσταση των οπαδών της οπισθοδρόμησης. Το διαπιστώσαμε, επί δεκαετίες, με τις φουστανέλες των μακεδονομάχων. Το ζήσαμε με το γελοίο και επικίνδυνο για την Ελλάδα δημοψήφισμα. Το βλέπουμε διαρκώς με τους γραφικούς που αρνούνται τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, παραμένοντας θιασώτες των ρυπογόνων καυσίμων. Το νιώσαμε, προσφάτως, βλέποντας τον εκφυλισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και κάποιους αμοραλιστές λειτουργούς του. Τέλος, το παρακολουθούμε με την αχρείαστη πατριδοκαπηλία και ρητορική  ορισμένων, που εγκλωβίζουν τη χώρα σε έναν ξέφρενο ανταγωνισμό εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Οι παραπάνω νοσηρές εκφάνσεις της δημόσιας ζωής αντέχουν στον χρόνο. Και τούτο διότι  διάφοροι εκπρόσωποι του πολιτικού συστήματος προτάσσουν την ψηφοθηρία, τη μικροπολιτική και τις πελατειακές εξαρτήσεις. Έτσι, εξάλλου, ερμηνεύεται η ανθεκτικότητα της υποκουλτούρας του ανορθολογισμού, του λαϊκισμού, του εθνικισμού. 


 

^* Συμβούλου Στρατηγικής και Επικοινωνίας. 

Προέδρου & Διευθύνοντος Συμβούλου της POLITY A.E.