της Μαρίας Λιονάκη
Δεν ήθελα να τις πετάξω στο δρόμο. Τα φαινόμενα συχνά απατούν. Είμαι καλός άνθρωπος. Τα φαινόμενα συχνά απατούν! Δεν είχα λόγο να το κάνω…. Ούτε ένα, ούτε δύο, δεκαεπτά συναπτά έτη ήμασταν μαζί. Μαζί στις χαρές και τις λύπες, αχώριστες. Εγώ τις έφερα στον κόσμο, εγώ τις ντάντεψα στα μικράτα τους, τις ανέστησα, τις ανέθρεψα. Εγώ έδωσα μάχες επώδυνες με τους γείτονες σε κάθε αναγκαστικό ψεκασμό. Σε ανελέητο ήλιο, άσπλαχνο αέρα, δαιμονική βροχή τις προστάτεψα. Με χάδια, με γλυκόλογα τις παρηγορούσα. Τις πικροδάφνες μου.
Μα ήρθαν δύσκολοι καιροί, καιροί σακατεμένοι κι ενέσκηψε λειψυδρία. Ρητές ήταν του δήμου οι απαγορεύσεις. Οι με ψήφισμα θεσμοθετημένες, με κυρώσεις επιβεβαιωμένες. Απαγορεύεται η χρήση λάστιχου, το πλύσιμο μπαλκονιών, αυλών, αυτοκινήτων. Απαγορεύεται η αλόγιστη χρήση του νερού, η σπατάλη, τα πολλά ποτίσματα, τα μακριά μαλλιά γιατί θέλουν πιο πολύ νερό στο ξέπλυμα. Τότε αποφάσισε η νοικοκυρά να αποχωριστεί τις πικροδάφνες της. Καθώς τόσα χρόνια πια είχαν γίνει αιωνόβιες, κάτι σαν πλατάνια σε γλάστρες, το χώμα τους ήταν πολυκαιρισμένο, γεμάτο ρίζες και μόνο με πολύ συχνά πλυσίματα τα τελευταία χρόνια γλίτωναν τις διάφορες ασθένειες, κυρίως την περιβόητη μελίγκρα.
Τότε, αρχές του φετινού καλοκαιριού οι πικροδάφνες της δόθηκαν για υιοθεσία. Πήραν το δρόμο της ξενιτιάς, τον πικρό, μεταφυτεύτηκαν στο μεγάλο κήπο της πολυκατοικίας, σε χώμα σκληρό, σαν τα ξένα χέρια, που είναι μαχαίρια. Τύμβος το χώμα που υψώθηκε να τις σκεπάσει, ισχνές οι σιλουέτες τους, έτσι όπως κλαδεύτηκαν, όπως προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα. Τώρα, κάθε που δύει ο ήλιος, κάθε που μαζεύει τις αχτίδες του που ανθίζουν κάθε πρωί και μαραίνονται με το τέλειωμα της μέρας, η νοικοκυρά πηγαινοέρχεται από το διαμέρισμα της στον κήπο, με το μεγάλο μπλε ποτιστήρι της και σταλάζει στο στόμα τους νερό. Να επιβιώσουν, να δυναμώσουν, την άλλη χρονιά περισσότερο να ψηλώσουν.
Άραγε τη γνωρίζουν, σκέφτεται ένα δειλινό του Σεπτεμβρίου, με την διάθεση πιο εύθραυστη, πιο φθινοπωρινή; Νιώθουν πως ακόμα τις νοιάζεται, έχουν μάτια, τη βλέπουν; Δεν μπορεί, θα έχουν.
Στον κήπο του χρόνου, δίπλα στο παρτέρι με τα λογιών λογιών χρυσάνθεμα έχει φυτευτεί, ο Σεπτέμβριος. Λίγο μελαγχολικός για ό,τι άλλαξε, φεύγει, για όσα αποχωριστήκαμε, θέλαμε δε θέλαμε, για το καλοκαίρι που έφυγε και δε στάθηκε, για τη Δευτέρα του χρόνου που ξεκινά. Με πόνο ψυχής περνούν σε δεύτερο πλάνο τα είδη θαλάσσης και μπαίνουν στη βιτρίνα της ζωής τα σχολικά. Με έγνοια καταστρώνεται το επιτελικό χειμερινό πρόγραμμα. Κανονίζονται προγράμματα εργασίας, μαθήματα, φροντιστήρια, υποχρεώσεις, δρομολόγια. Σταυροδρόμι ο μήνας αυτός, κάνει εγκαίνια σε πολλούς τομείς. Ακόμα και στο πιο χορευτικό πρόγραμμα του γυμναστηρίου. Αυτό με τον καταιγισμό των μάμπο, των στροφών που ποτέ δεν πετυχαίνεις. Με φύλλα ελαφρώς ξανθά στις άκρες είναι το δέντρο αυτού του μήνα, του Σεπτεμβρίου, φύλλα που χάιδεψε μεταφυτευμένο απ’ τη θάλασσα αγέρι, φύλλα που φοίτησαν στο σχολείο του ήλιου , φύλλα κιτρινισμένα. Σαν παλιά φωτογραφία ο πιο ρομαντικός, νοσταλγικός μήνας, σε γυρνάει χρόνια πίσω…
Στην πρώτη μέρα που έφυγε ο γιος για να πάει στο προνήπιο, σε κάποιο παιδικό σταθμό. Ο Σεπτέμβρης διένυε την εφηβεία του κι ο γιος ήταν γύρω στα τέσσερα. Μικρός, ξέγνοιαστος κι ανυποψίαστος. Με τα μαλλάκια του να ανθίζουν χαριτωμένα, να ξανθίζουν στις άκρες από τα πολλά μακροβούτια σε αγκαλιές θαλασσινές. Από τα πολλά μακροβούτια σε ηλιόλουστα παιχνίδια. Διαχρονικά η έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι βαρυσήμαντο γεγονός. Πιο σπουδαία όμως θεωρείται η πρώτη φορά που κάθε παιδί απ’ το παρτέρι του σπιτιού του βρίσκεται σε νέο κήπο, που απ’ τη φωλιά του σπιτιού του ανοίγει τα φτερά του, σα μικρό σπουργιτάκι για να πετάξει σε νέους ορίζοντες.
Η προετοιμασία του μελλοντικού μαθητή είχε αρχίσει μέρες πριν. Είχε αγοραστεί τελετουργικά, δελεαστικά η μικρή τσάντα, η χρωματιστή, που εικόνιζε τον αγαπημένο ήρωα κινούμενων σχεδίων και το ασορτί παγουρίνο. Είχε αγοραστεί και μια ομπρέλα, μπας και χρειαστεί… Αποβραδίς κοιμήθηκε νωρίς ο μικρός μαθητής και καθόλου η μαμά του. Σιδερώθηκαν τα χρωματιστά μοσχομυριστά ρούχα του, μα δε σιδερώθηκε η ψυχολογία της μαμάς. Που ζήλευε την άνεση του πατέρα του Νίκου Καζαντζάκη, όταν παρέδωσε το γιο του στο δάσκαλο, όπως την θυμόταν από ένα κείμενο που είχε διδαχθεί στο Γυμνάσιο, μα δυσκολευόταν να την μιμηθεί.
Όταν έφτασε το φρεσκοπλυμένο, φρεσκοβαμμένο, κίτρινο σχολικό με τα χρωματιστά γράμματα τη μέρα ορόσημο, το δυνατό του κορνάρισμα διέλυσε το δισταγμό της στιγμής, την ανόητη παρόρμησή της, λαθραία σ’ αυτό να επιβιβαστεί. Διέλυσε τις ανόητες φοβίες της. Κοίταξε ενθαρρυντικά τον μικρό, του χαμογέλασε με το πιο αστραφτερό, ενθαρρυντικό χαμόγελο και τον παρέδωσε με την ευχή της στη νέα σχολική του ζωή.
Μια νέα σχολική ζωή εγκαινιάζεται στο παρόν, απαθανατίζεται στο φακό της σημερινής εποχής, αυτή τη μέρα του Σεπτέμβρη. Κι όλοι ευχόμαστε να ανθίσει, να είναι δημιουργική, παραγωγική, χαρούμενη, με υγεία για όλους η νέα σχολική χρονιά!
