Ο Ερντογάν στην Αθήνα, ο Ντεμιρτάς στο εδώλιο

του Νίκου Ανδρουλάκη 

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε τη διολίσθηση της Τουρκίας προς έναν όλο και πιο αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης, όπου το σύνολο των εξουσιών λίγο-πολύ θα απορρέουν από το πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ενδεικτικό παράδειγμα των όσων συμβαίνουν στη «Νέα Τουρκία» (Yeni Türkiye) που οραματίζεται ο Τούρκος Πρόεδρος είναι η ποινική δίωξη εναντίον του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, συμπροέδρου του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP).

Ήδη, πολύ πριν από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος που του προσέφερε την αφορμή για μαζικές εκκαθαρίσεις στον κρατικό μηχανισμό, το στράτευμα και τη Δικαιοσύνη,  ο Ταγίπ Ερντογάν είχε δείξει τις προθέσεις του με την εισαγωγή του νέου αντιτρομοκρατικού νόμου. Είναι αυτός ακριβώς ο νόμος τέθηκε σε εφαρμογή  για να καταλήξουν στη φυλακή Κούρδοι βουλευτές του HDP αλλά για τις συνεχιζόμενες διώξεις «αντιφρονούντων» δημοσιογράφων και ακαδημαϊκών.

Ο Ντεμιρτάς διώκεται συνολικά για 93 αδικήματα και κινδυνεύει με 465 χρόνια φυλάκισης. Κατηγορείται, μεταξύ άλλων, για προσβολή του προσώπου του Τούρκου Προέδρου, τη χρήση της κουρδικής γλώσσας στις ομιλίες του, προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας, την υποστήριξη εγκληματιών και την υποκίνηση μίσους. Παρά τα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η Τουρκία να εξακολουθεί να διατηρεί το καθεστώς χώρας υποψήφιας προς ένταξη, γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να εξαντλήσει τα περιθώρια πίεσης προς την τουρκική κυβέρνηση για την παροχή μιας δίκαιης δίκης για όλους όσους πρόκειται να περάσουν το κατώφλι των δικαστηρίων.

Σήμερα, όσο ο Τούρκος Πρόεδρος θα είναι στην Αθήνα, θα ξεκινά η δίκη Ντεμιρτάς στην Άγκυρα, 399 μέρες μετά τη σύλληψη του.  Ο ίδιος, λίγους μήνες πριν τη σύλληψή του, είχε συμμετάσχει στη συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου και είχαμε συζητήσει μαζί του για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Τουρκία αλλά και την ήδη τότε διαφαινόμενη άρση της βουλευτικής ασυλίας του. Ήταν αληθινά δύσκολη συνάντηση, τόσο σε πολιτικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Ο ίδιος όμως δεν είχε αυταπάτες. Μου είχε κάνει εντύπωση η απάντησή του σχετικά με το ενδεχόμενο σύλληψής του καθώς είχε πει χαρακτηριστικά: «Αν επιστρέψω στην Τουρκία το πιθανότερο είναι να φυλακιστώ, αν δεν επιτρέψω όμως θα θεωρηθεί ότι προδίδω τις ιδέες μου».

Είναι σαφές ότι για τον Ταγίπ Ερντογάν η επίσκεψη στην Αθήνα αποτελεί μια καλή ευκαιρία αποπροσανατολισμού της τουρκικής κοινής γνώμης από την έναρξη της σημαντικής δίκης Ντεμιρτάς. Εύχομαι και ελπίζω να γίνει απόλυτα σαφές προς κάθε κατεύθυνση ότι η Ελλάδα αποτελεί Κράτος Δικαίου, με ισχυρούς και ανεξάρτητους θεσμούς. Όχι μόνο στη θεωρία αλλά και στην πράξη. Οι αποφάσεις της ανεξάρτητης ελληνικής Δικαιοσύνης για την παροχή ασύλου ή τη μη έκδοση προσώπων ενδιαφέροντος στην Τουρκία δεν μπορούν με κανέναν τρόπο να συμπεριληφθούν στην ατζέντα των διμερών συναντήσεων

Η ανάγκη διατήρησης καλών σχέσεων γειτονίας με την Τουρκία είναι υπαρκτή αλλά με κανέναν τρόπο δεν περιλαμβάνει συμβιβασμούς στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου εντός της ελληνικής επικράτειας.