Μπορεί το Ηράκλειο να προστατευτεί από ένα κύμα καύσωνα;

 Του Δημήτρη Μιμή 

Το διαβάσαμε. Η πόλη του Ηρακλείου, σύμφωνα με ανακοίνωση ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Νιουκάσλ, συμπεριλαμβάνεται στις πέντε ελληνικές πόλεις που βρίσκονται στο υψηλότερο 5% των ευρωπαϊκών πόλεων που  κινδυνεύουν με τις χειρότερες ξηρασίες όσο και με  χειροτέρους καύσωνες. Αυτό πρέπει να το λάβουμε ως μια προειδοποίηση για τι  έχουμε να αντιμετωπίσουμε στα επόμενα τριάντα  με πενήντα χρόνια. Πιστεύω η δημοτική αρχή της πόλης του Ηρακλείου  να το διάβασε και αυτή και να ετοιμάζει από τώρα σχέδιο αντιμετώπισης για να προστατευτεί από τους επερχόμενους καύσωνες.         

        Τους καλοκαιρινούς μήνες, και όχι μόνο, ο υδράργυρος ανεβαίνει παντού. Οι πόλεις  επηρεάζονται ιδιαιτέρα και γίνονται ζεστές περισσότερο από την περιφέρεια. Όμως εμείς πως μπορούμε να ελαττώσουμε τη θερμοκρασία;

Σε περίπτωση καύσωνα  οι μεγάλες πόλεις καταπνίγονται περισσότερο. Στο κέντρο της πόλης μπορεί να έχουμε μέχρι και 8 βαθμούς περισσότερο απ΄ ότι στην περιφέρεια. Οι κάτοικοι της πόλης αν δεν φύγουν το καλοκαίρι απ΄ αυτή θα πρέπει να μάθουν να ζουν με τον καύσωνα. Αυτό τα κάνουν μόνο όσοι το αντέχουν οικονομικά.  Τι θα πρέπει να γίνει στην πόλη για να κυκλοφορήσει σε περίπτωση καύσωνα η θερμότητα και να μη παραμένει δεσμευμένη στην πόλη;   Ας σκεφτούμε ότι μετά από 30 χρόνια τα 2/3 του πληθυσμού θα μένουν στις πόλεις. Αυτό μας οδηγεί στο να σκεφτούμε  ότι στην πόλη θα πρέπει να δημιουργηθούν “χώροι δροσιάς” όπου οι πολίτες θα προσέρχονται και να βρίσκουν καταφύγιο για να δροσιστούν. Ο καύσωνας που έπληξε την Ευρώπη  το 2003 μας έδειξε ότι οι εργατικές τάξεις είναι εκείνες που υποφέρουν πρώτες επειδή έχουν κακή μόνωση στα σπίτια τους, επειδή τους είναι δύσκολο να έχουν δική τους  ψύξη αλλά και επειδή οι φτωχοί φροντίζονται λιγότερο  και είναι απομονωμένοι από κοινωνική άποψη, γεγονός  που φυσικά δεν συμβαίνει στη χώρα μας. Άλλοι λόγοι είναι ότι δεν μπορούν να πάνε διακοπές ούτε για το Σαββατοκύριακο για να αναπνεύσουν τον καθαρό αέρα του βουνού ή της θάλασσας.

Σ΄ ένα σοβαρό επεισόδιο καύσωνα στην πόλη του Ηρακλείου  θα πληγεί περισσότερο η πόλη  εντός των τειχών. Όταν θα έρθει ο καύσωνας δεν θα θέλει να φύγει από το κέντρο της. Αυτό το λέω για τον εξής λόγο. Αυτό  που παρατηρώ σήμερα με την ανάπλαση του κέντρου της πόλης είναι η τεράστια έκταση των πέτρινων πλακών που αντανακλούν βίαια το ήλιο και σε περίπτωση καύσωνα  η θερμοκρασία  θα υπερδιπλασιαστεί. Έτσι  επιβαρύνουμε  τις συνέπειες που θα έχουμε λόγω της κλιματικής αλλαγής. Σήμερα ο Δήμος ας σκεφτεί τις πολιτικές που θα εφαρμόσει προκειμένου να μάθουμε να ζούμε με τις αβεβαιότητες που σχετίζονται με το κλίμα. Δεν είμαι ειδικός επί του θέματος αλλά θα έλεγα ότι η πόλη του Ηρακλείου έχει ένα μεγάλο προτέρημα και αυτό είναι τα τείχη της. Παλαιοτέρα όταν κτίστηκαν την προστάτευαν από τους εχθρούς, αύριο λόγω του καύσωνα μπορούν να την προστατέψουν απ΄ αυτόν και δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία. Στα τείχη και στους τάφρους που τα περιβάλουν να δημιουργηθούν “χώροι δροσιάς”   με πίδακες νερού και πάνω στα τείχη αρκετό πράσινο και ότι άλλο σχετικό μπορεί να σκεφτεί ο καθένας, όπου σε περίπτωση  καύσωνα οι πολίτες  θα προσέρχονται για να ανακουφιστούν. Βλέπουμε σήμερα, λόγω του νέου καύσωνα, που τρέχουν οι ευρωπαίοι πολίτες λόγω του καύσωνα για να δροσιστούν, στα σιντριβάνια και στους ποταμούς.   Η αρχαιολογική υπηρεσία σε περίπτωση προστασίας και ασφάλειας των πολιτών δεν θα μπορέσει να  σταθεί εμπόδιο λόγω της άρνησής της. Ο Δήμος μας πρέπει άμεσα να καταρτίσει  πρόγραμμα για την περίπτωση καύσωνα όπως ανάλογα προγράμματα υπάρχουν σε π[περίπτωση σεισμού αλλά να   συνεργαστεί και   με φορείς που διαθέτουν ψυκτικούς χώρους για την προστασία των πολιτών του.