Η επίσκεψη της Υπουργού Πολιτισμού στο Λασίθι και οι απορίες ενός πρώην δημάρχου

Του Γιώργου Μηλιαρά

Διαβάζω σε τοπικά ΜΜΕ, για την επίσκεψη της ΥΠΠΟ κας Λ.Μενδώνη στο Λασίθι, και τις ανακοινώσεις του ΥΠΠΟ για το πλεονέκτημα του πολιτιστικού αποθέματος, για την προστιθέμενη αξία και αναπτυξιακή δυναμική με τα έργα πολιτισμού στον νομό, κλπ.

Αντιγράφω αποσπασματικά:

«.... Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται ότι στον Δήμο Οροπεδίου, το ΥΠΠΟΑ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει δρομολογήσει το έργο της προστασίας και ανάδειξης του Δικταίου Άνδρου, σε συνδυασμό με το έργο της εγκατάστασης αναβατορίου για τη βελτίωση της προσβασιμότητας του Σπηλαίου και από τα εμποδιζόμενα άτομα, συνολικού προϋπολογισμού 6.000.000 ευρώ. Όπως δήλωσε η κ. Μενδώνη, «το ΥΠΠΟΑ έχει δρομολογήσει μια ολιστική προσέγγιση για την ανάδειξη του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του, η οποία συνδυάζεται και με τον σχεδιασμό του Δήμου Οροπεδίου για την αναβάθμιση της πλατείας Ευρώπης -σημείου εκκίνησης του λιθόστρωτου μονοπατιού και του σχεδιαζόμενου αναβατορίου για την προσέγγιση του Δικταίου- καθώς και με την αποκατάσταση του κτιρίου του παλαιού Ξενία, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κέντρο ψηφιακής ενημέρωσης και επαυξημένης πραγματικότητας για το Σπήλαιο....»

-Μια στάση εδώ, ( κάπου εδώ, ανάμεσα σε ανώνυμους Λασιθιώτες που δεν ακούτε τη φωνή τους ούτε τα παράπονα τους) αξιότιμη κυρία υπουργέ και αξιότιμοι/ες κυρίες και κύριοι συνοδοί της υπουργού σε αυτή την επίσκεψη.

Με το θάρρος που αντλώ από τη γνώση και την εμπειρία μου ως πρώην δήμαρχος του Οροπεδίου Λασιθίου και το «θράσος» που με διακρίνει όταν νομίζω πως εκφράζω την άποψη και άλλων συντοπιτών μου, θέτω υπ ́ όψη σας κυρία Υπουργέ, του επιτελείου σας και της Λασιθιώτικης κοινωνίας τους παρακάτω προβληματισμούς και απορίες :

1. Η απόφαση: Α.Π. ΕΥΤΟΠ/Α/ΠΕΠΑΝ78/5373 Αθήνα, 13/12/2013 που εσείς υπογράψατε τότε ως γενική Γραμματέας/ ΥΠΠΟ με τίτλο Ένταξη της Πράξης "Ανάδειξη σπηλαίου "Δικταίον Άντρον" Δήμου Οροπεδίου Ν. Λασιθίου" με κωδικό MIS 464781 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα", με Π/Υ : 1.250.000€, απεντάχθηκε στις 12-6-2014 με την με αριθ.Πρωτ: ΕΥΤΟΠ/ Γραφ.προϊστ.:ΦV1δ/2582 /12/6/1014 απόφαση του τότε προϊσταμένου ΕΥΤΟΠ κ.Νταή . ( Μόνον αυτή η απόφαση απεντάχθηκε από όλες τις άλλες εντάξεις έργων που υλοποιούσε η ΔΕΕΜΠΚ/ΥΠΠΟ , σύμφωνα με το παραπάνω έγγραφο του κ Νταή). Για την ιστορία να σημειώσω ότι ήταν «συμπτωματικές» οι ημερομηνίες ένταξης και απένταξης του συγκεκριμένου έργου, αλλά «συνέπιπταν τυχαία» με την αφόρητη πίεση που ασκούσα την περίοδο εκείνη στο ΥΠΠΟ για την μεταχείριση προβολής των ευρημάτων του ΔΙΚΤΑΙΟΥ ΑΝΤΡΟΥ από το ανακαινισμένο τότε αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου και απένταξης του έργου λίγες ημέρες μετά τις δημοτικές εκλογές ( 2/6/2014) και την εκλογή νέας δημοτικής αρχής στο Δήμο Οροπεδίου Λασιθίου. Για την ιστορία επίσης να σημειώσω την θετική σας απάντηση με το ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΑΧ/Φ24/220560/119054/14515/6644/20/11/2013 έγγραφό σας, στη πρόταση μου για εγκατάσταση «Τελεφερίκ» στο ΔΙΚΤΑΙΟΝ ΑΝΤΡΟΝ προς εξυπηρέτηση των επισκεπτών , εγκεκριμένη πρόταση που «κληροδότησα» για υλοποίηση στον νεοεκλεγέντα τότε δήμαρχο . Ήδη η δήλωση σας, για δρομολόγηση εγκατάστασης αναβατόριου, έστω και με καθυστέρηση 8 χρόνων, ηχεί ευχάριστα για τους τότε σχεδιασμούς μας.

2. Οι απορίες μου:

-Γιατί σήμερα να πιστέψουμε την υλοποίηση της εξαγγελίας του έργου που εσείς εντάξατε το 2013, απεντάξατε το 2014 και εξαγγέλλετε σήμερα ; ( σε χρονικές συνθήκες δημοτικών εκλογών, όμοιες με εκείνες του 2013).

- Πως ανακοινώνετε εποικοδομητική συνεργασία με τη δημοτική αρχή , σε σχεδιασμούς της που ουδόλως λαμβάνουν υπ ́ όψη την συνολική βιώσιμη ανάπτυξη του οροπεδίου Λασιθίου, αφού την «ευλογία» που απλόχερα σκόρπισε ο Θεός σε όλη την Ελλάδα με ιστορία, αρχαιότητες, θαυματουργά μοναστήρια και ιδιαίτερα κάλη, για να την μοιράζονται όλα τα πλάσματά Του, ανέχεστε να περιορίζεται και να αξιοποιείται σε ένα μικρό χώρο όπως η πλατεία Ευρώπης του Ψυχρού, αντί να διαχέονται οι ωφέλειες της επισκεψιμότητας ( ευλογίας) του σπηλαίου σε ολόκληρο το οροπέδιο και τους κατοίκους του;

-Να σας θυμίσω επίσης πως, λίγες εκατοντάδες μέτρα παρακάτω από το σπήλαιο του Δία, υπάρχουν τα ερείπια του σπιτιού όπου γεννήθηκε ο εθνικός ευεργέτης Αντώνιος Φ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ. Έχει περάσει περισσότερο από ένας χρόνος που με απόφαση σας, δημιουργήσατε την ελπίδα πως επιτέλους θα αποκαθιστούσε ο Δήμος Αθηναίων την βεβήλωση που έχει υποστεί το ταφικό μνημείο του μεγάλου συντοπίτη μας ευεργέτη , στο Ά νεκροταφείο Αθηνών . Μια ελπίδα που κράτησε μόλις ελάχιστες ημέρες, αφού την ανακαλέσετε με άλλη απόφασή σας....

-Θέλουμε να σας εμπιστευθούμε γιατί πιστεύουμε στις ικανότητες και τις προθέσεις σας. Δώστε μας όμως πραγματικές ευκαιρίες... Αυτή η εμπιστοσύνη που θέλουμε, μας επιτρέπει να κάνουμε και προτάσεις για το καλό του τόπου μας. Μια τέτοια πρόταση, παρά τις δυσκολίες της είναι και η παρακάτω, που δημόσια καταθέτω ελπίζοντας σε γενικότερη υποστήριξη της:

3. -Είχαμε κάποτε στους σχεδιασμούς του δήμου Οροπεδίου Λασιθίου, την έστω αρχική δειλή υποβολή ενός επίσημου αιτήματος προς το αρμόδιο υπουργείο ( ΥΠΠΟ ), για ίδρυση ενός κάποιου αρχαιολογικού μουσείου στο Ψυχρό ή οπουδήποτε αλλού στο Οροπέδιο μπορεί να εξευρεθεί κατάλληλο οίκημα ή χώρος ή σε κάθε περίπτωση υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες. ( ενδεικτικά αναφέρω το ΚΑΜΠΑΝΕΙΟ Ίδρυμα , Γυμνάσιο Αγίου Γεωργίου, Πάρκο Ελευθερίας στην Κρυσταλένια, το ημιτελές δημοτικό πάρκο Τζερμιάδων κά).

Εκείνα τα έρημα πληθωρικά αρχαιολογικά ευρήματα του Δικταίου  Άντρου που συνεχίζουν τον ύπνο της αιωνιότητας στις αποθήκες του αρχαιολογικού μουσείου Ηρακλείου , δεν μπορούν να αξιοποιηθούν προς όφελος της Λασιθιώτικης κοινωνίας που φθίνει σταθερά και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ερήμωση του τόπου, φαινόμενου ήδη εμφανώς ορατού κυρίως τους χειμερινούς μήνες; Η ιδέα κληροδοτήθηκε επίσης, ( μαζί και με πολλά άλλα), στην νέα ( τότε) δημοτική αρχή . Είναι ρεαλιστική αλλά χρειάζεται δουλειά . Θα είναι όμως το πρώτο βήμα για να αισθανθούν την «ευλογία του θεού» και πολλοί άλλοι Λασιθιώτες μαζί με τη πλατεία Ευρώπης και να αρχίσουμε να μιλάμε για βιώσιμη ανάπτυξη στο Οροπέδιο.

Γ.Μηλιαράς / Αύγουστος 2022