Ευκαιρία να (ξανα) μετρήσουμε τα άστρα και το...μπόι μας!

Του Κώστα Α.Μπογδανίδη

 Πολύ πριν διαβάσω τον Λουντέμη νομίζω ότι ήμουν κι εγώ ένα παιδί που μετρούσε τα άστρα. Όπως όλα τα παιδιά, θα μου πείτε. Ναι κι εξαρτάται που μεγαλώνει κανείς. Εάν έχεις ζήσεις σε ένα μη αστικό περιβάλλον, εκεί που τα φώτα δεν …σκοτεινιάζουν τη φαντασία, τότε μπορείς να απολαύσεις τον έναστρο ουρανό σε όλο του το μεγαλείο. Και είναι μαγικός. Σε πάει ταξίδι από μόνος του.

Θυμάμαι να προσπαθώ να μετρήσω όλα τα φωτεινά σημάδια , να αποκωδικοποιήσω τα μυστικά του ουράνιου θόλου που σκέπαζε το μικρό χωριό μας.

Θυμάμαι να μας σαγηνεύει πιτσιρικάδες ο ουρανός και όταν κάναμε τα «θερινά λουτρά» στο…μακρινό επίνειο της ενδοχώρας, στον Τσούτσουρο. Παράδοξο ακούγεται ακόμη και σήμερα , αλλά…η λουτρόπολη ακόμη και οικισμών που ήταν σχεδόν στο βορρά ήταν ο Τσούτσουρος! Εκεί που πηγαίναμε σχεδόν ένα μήνα διακοπές με όλα τα μπαγκάζια στο φορτηγό που μετέφερε στα νότια το μισό χωριό κυριολεκτικά! Ανθρώπους και πράγματα, φιάλες, λουξάκια, στρώματα, σεντόνια, τρόφιμα, τα πάντα για μια μακρά διαμονή. Εκεί που φτάναμε…ολάσπροι, αλευρωμένοι από το χωματόδρομο που διαπερνούσε τα Αστερούσια. Εκεί που όλη μέρα ήμασταν στη θάλασσα και πλατσουρίζαμε, δίπλα στις γιαγιάδες που μας πρόσεχαν κάνοντας…καθιστούς! (ένας ιδιότυπος τρόπος «κολύμβησης» σαν ελληνική πατέντα έμοιαζε). Τη μέρα σε αυτό το μοναδικό, για το κλίμα του τόπο, απολαμβάναμε τη θάλασσα και το βράδυ «ρουφούσαμε» τον ουρανό. Δεν είχε ηλεκτρικό ακόμη ο Τσοούτσουρος, δεν είχε φώτα, μόνο τα αστεράκια φέγγιζαν και τα μετρούσαμε κάθε βράδυ …Κι ακούγοντας τις βεγγέρες των γυναικών μας έπαιρνε ένας ύπνος γλυκός, ταξιδιάρικος, ονειρικός.

Και να τώρα που οι εικόνες αυτές ξανάρθαν στο νου σε μια ιστορική στιγμή για την επιστήμη και την ανθρωπότητα. Η φαντασία και τα όνειρά μας έγιναν φωτογραφία! Ξύπνησαν οι μνήμες μέσα από τις πρώτες εικόνες που έστειλε πίσω το πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA.

Είναι η μεγάλη στιγμή για όλους, το παράθυρο που ανοίγει στο μυαλό μας. Το James Webb -  μνημειώδες κατόρθωμα συνεργασίας και ευφυΐας από πολλές χώρες του κόσμου- ,διαφέρει από τον προκάτοχό του, το τηλεσκόπιο Hubble, με πολλούς τρόπους, αλλά ένας από τους σημαντικότερους είναι το πού βρίσκεται. Το Hubble είναι σε τροχιά γύρω από τη Γη σε απόσταση περίπου 570 χλμ. πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη. Το James Webb βρίσκεται πολύ πιο μακριά , απέχει 1,5 εκατομμύριο χιλιόμετρα από τη Γη!

Αν και είναι προγραμματισμένο να «δουλέψει» για δέκα χρόνια  μόλις στις 7 πρώτες ημέρες έστειλε απίθανες εικόνες. Μεταξύ άλλων κατάφερε να ανιχνεύσει το σχήμα   γαλαξιών σε βάθος 13 δισεκατομμυρίων ετών, λίγα μόλις εκατομμύρια χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ! Μπορείτε να…αναλογιστείτε αποστάσεις; Μεγέθη;

Ασύλληπτα πράγματα. Κι ακολουθούν κι άλλα. Θα μα στείλει εικόνες και στοιχεία για τα πρώτα αστέρια και γαλαξίες του σύμπαντος, τις πρώτες μαύρες τρύπες, εικόνες που σχετίζονται με τον τρόπο σχηματισμού των άστρων και των μαύρων τρυπών, τον τρόπο λειτουργίας των ηλιακών συστημάτων, τους εξωπλανήτες (πλανήτες γύρω από άλλους ήλιους), το τι κάνει τη Γη ξεχωριστή (αν είναι ξεχωριστή), αποδείξεις για αντικείμενα και φαινόμενα που τώρα είναι μόνο θεωρητικά .

Αυτά κι άλλα πολλά που θα δούμε το επόμενο διάστημα μας κάνουν να γελάμε όταν κάποιος λέει «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;» Ποιος είσαι ρε μεγάλε; Ένα τίποτα σε ένα σύστημα ενός μικρού γαλαξία-στο σμήνος του- που έχει 40 δισεκατομμύρια εν δυνάμει αντίστοιχους με τον δικό μας πλανήτη.

Ευκαιρία λοιπόν το James Webb όχι μόνο να μας ταξιδέψει, να μετρήσουμε ξανά τα άστρα, αλλά και να…μετρήσουμε το μπόι μας, να μας κάνει καλύτερους! Να πάρουμε διδάγματα…προσγείωσης στην πραγματική μας διάσταση. Γιατί όπως έλεγε και ο Ά.Κλαρκ «η αστρονομία —περισσότερο από οτιδήποτε άλλο— διδάσκει στους ανθρώπους ταπεινοφροσύνη.»

δημοσιευθηκε στο ΣΤΙΓΜΑ της Πατρίδος