Αυγά φιδιού και γλάστρες στην αυλή των Φαραώ

Του ΚΩΣΤΗ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ

Πριν από αρκετά χρόνια, τη δεκαετία του ’80, ένα ειδεχθές κοινωνικό μόρφωμα είχε παρεισφρήσει στη δημόσια ζωή του τόπου. Απομεινάρια του από ελάχιστους ξυλοσχίστες της ενεργής πολιτικής που μαθήτευσαν κοντά σ’ αυτό, εξακολουθούν να τη στοιχειώνουν  μέχρι σήμερα. Τόσο πολύ ώστε εκ των πραγμάτων αυτό το τέρας του αγοραίου λαϊκισμού -για τον αυριανισμό μιλάω- κατατάχτηκε στα πιο επονείδιστα στίγματα που λέκιασαν την ελληνική μεταπολιτευτική Δημοκρατία. Ήταν η φρικτή εποχή της Πασοκικής παντοκρατορίας όταν ο αυριανισμός σαν είδος επαχθούς δημοσιογραφίας που καθοδηγούσε την πολιτική και της έδινε την ημερήσια διάταξη, εδραίωνε περίπου ως αυτονόητη την αντίληψη, ότι μπορείς να στοχοποιήσεις ανθρώπους, μπορείς να εξυφάνεις το μεγαλύτερο ψεύδος, μπορείς να διαβάλλεις εσκεμμένα υπολήψεις ανθρώπων, χωρίς όχι μόνο να τιμωρηθείς, αλλά να κάνεις τεράστια τιράζ και να καταστείς θεσμικός συνομιλητής σε οποιαδήποτε μορφή του κράτους, ακόμη και του ίδιου του Μεγάρου Μαξίμου.

Ο αυριανισμός που εγκαθιδρύθηκε ως υβριδικό ιδεολόγημα στενά συνδεδεμένο με το λόγο του ΠΑΣΟΚ, λειτουργούσε ταυτόχρονα και ανεξάρτητα απ’ αυτό αναπαράγοντας τους κανόνες μιας αιμοβόρας και αρχέγονης κανιβαλιστικής θυσιαστήριας τελετής, όπως στα γκουλάκ του Στάλιν: απομονώστε το θύμα, κατασπαράξτε το, εξοντώστε το, σκυλεύσετέ το χωρίς οίκτο, παραδώστε το βορά στα όρνεα! Όλοι θυμόμαστε τους μορφασμούς και τον αγοραίο λόγο του Θεοφάνη Τόμπρα και του Μένιου Κουτσόγιωργα. Λόγος που μεταλαμπαδεύτηκε επάξια μέχρι και σήμερα στο Συριζαίο λεβεντοκρητικό θαλαμηπόλο και σαρίκμπαση του Αλέξη.

Τα απόνερα αυτού του ντροπιαστικού μορφώματος που απέκτησαν κοινωνική και πολιτική νομιμοποίηση, ήταν εκείνα μεταξύ άλλων, που μορφοποίησαν και πριν από λίγα χρόνια μεσούσης της δημοσιονομικής κρίσης τα ναζιστικά και χιτλεροφασιστικά μορφώματα και τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής. Εκείνα που έχοντας ανδρωθεί στην αγκαλιά του μεταλλαγμένου αυριανισμού απέκτησαν προσωπείο πολιτικού κόμματος και για μια περίοδο καταλάμβαναν ακόμη και έδρανα στο ελληνικό Κοινοβούλιο! Η Δημοκρατία, που «θέλει δύναμη να την αντέξεις» καθώς θα ‘λεγε παραφρασμένος ο ποιητής, άντεξε αυτά τα αποκρουστικά πολιτικοκοινωνικά εκτρώματα των κλωνοποιημένων τεράτων θαυμαστών των κρεματορίων του Άουσβιτς και του Νταχάου. Η Πολιτεία και η ίδια η κοινωνία που ανέχτηκε για χρόνια αυτά τα ειδεχθή ανθρωποειδή και τη σωρεία των κακουργημάτων τους, τούς έθεσε στο περιθώριο και πίσω από τα σίδερα των φυλακών, όπως έπραξε και με του Απριλιανούς. Η Δημοκρατία, το πολίτευμα και οι θεσμοί για να αυτοϊαθούν έπρεπε εκτός από την ανοχή, κάποτε να καταφύγουν και στη Νέμεσι.

Σήμερα, πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η χώρα, και η κοινωνία μας έχει τελειώσει με αυτά τα μορφώματα, περίπου όπως εξαφανίστηκαν οι προϊστορικοί δεινόσαυροι. Πλανώνται πλάνην οικτρά όμως, όσοι το νομίζουν.

Το αυγό του φιδιού έχει βρει ζεστασιά κάτω από πολλές συμπεριφορές και κινδυνεύει να (ξανα)εκκολαφτεί. Το βλέπουμε καθημερινά στους ψεκασμένους αρνητές της πανδημίας και του πολέμου που βιώνουμε, που δίκην αυτόκλητων υπερασπιστών του υπέρτατου Νόμου …περνάνε χειροπέδες σε Γυμνασιάρχες επειδή εφαρμόζουν το νόμο και τα υγειονομικά πρωτόκολλα!

Αυτά τα πρωτάκουστα που δεν συνέβαιναν ούτε την εποχή του λήσταρχου Νταβέλη, αν μη τι άλλο, δεν συνιστούν απλές παραβατικές συμπεριφορές. Συνιστούν μια πρωτόγνωρη κοινωνική παρακμή που εν πολλοίς εδράζεται και στην ελλειπή κατασταλτική κρατική παρουσία. Όμως το οικτρό δεν είναι ότι αυτές οι ναζιστικές πρακτικές που έχουν ανδρωθεί στην αγκαλιά του μεταλλαγμένου αυριανισμού, βρίσκουν έδαφος στον άνθρωπο της διπλανής μας πόρτας. Το διπλά τραγικό, απεχθέστατο και φρικιαστικό, είναι ότι αυτές οι πρακτικές παρακμής αναβιώνουν σε θεσμικές καρέκλες της αυτοδιοίκησης.

Δεν λογίζεται μόνον ως παρακμή η αδυναμία μιας συλλογικότητας να υπάρξει ως πόλη. Του χώρου και του τόπου που χάρισαν οι Θεοί στους ανθρώπους προκειμένου να συνυπάρξουν με τάξη, με αρμονία και με κοσμιότητα. Γιορτάζουμε φέτος τα διακόσια χρόνια από τον εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα των προγόνων μας. Για τέσσερεις ολόκληρους αιώνες οι Έλληνες είχαμε χάσει το αυτοδιοίκητο, αλλά διατηρήσαμε την ταυτότητά μας, το ήθος και το έθος. Μέσα σε αυτή την αλλοεθνή λαίλαπα των τεσσάρων αιώνων, κατορθώσαμε να επιβιώσουμε ξανακτίζοντας τη μοναδικότητα «του συνέρχεσθαι» σαν συνέχεια της Αττικής Δημοκρατίας όπως το γνωρίζουμε μόνον εμείς οι Έλληνες. Αυτές οι αυτονόητες αρχές που πρέπει να χαρακτηρίζουν τους πρώτους της πόλης, στις μέρες μας φαντάζουν ως μακρινά και ακατανόητα ζητούμενα. Κάποτε, ακόμη και στα τετρακόσια χρόνια της σκλαβιάς, οι προύχοντες, οι πρόκριτοι και οι πρωτοκεφαλάδες των τόπων, διακρίνονταν για τη σύνεσή τους, την αρχοντιά, τη σοφία τους, την παιδεία τους, το κύρος τους και το σεβασμό που ενέπνεαν. Ήταν σύμβολα ενότητας, ομοψυχίας και κοινής δημιουργίας.

Σήμερα όλα αυτά είναι ψιλά γράμματα για κάποιους που αποτελούν δεικτική και θλιβερή εξαίρεση. Υπάρχουν πρωτοκεφαλάδες στην αυτοδιοίκηση της Κρήτης, που ως θεόσταλτοι Φαραώ, διακατέχονται και καθοδηγούνται από εκείνα τα μεταλλαγμένα απόνερα του θλιβερού αυριανισμού, που μας ξαναδείχνουν τη Χρυσή Αυγή. Που εκφράζεται με τον αναίτιο δημόσιο λιθοβολισμό και την κατασπάραξη ανθρώπων και υπολήψεων, μόνο και μόνον επειδή δεν έχουν την ίδια άποψη με εκείνους! Με την ίδια παλιά δοκιμασμένη συνταγή του Τόμπρα, του Κουτσόγιωργα και του σύγχρονου Πολάκη. Αλλά το πιο φρικτό δεν είναι η αλαζονεία των σπιθαμιαίων τοπικών ηγετίσκων που μεταμορφώνεται και σηματοδοτεί ένα σύγχρονο αυριανοφασιμό. Είναι η ανεκτικότητα των στρατολογημένων θαλαμηπόλων τους. Εκείνοι δίπλα σε νάρκισσους Φαραώ ως διακοσμητικές γλάστρες γεμίζουν άφωνοι, άοσμοι και άχρωμοι τα πλάνα των δημοτικών συμβουλίων, ανεχόμενοι την θεσμική εκτροπή και τις δημόσιες ανθρωποθυσίες από τους θεόσταλτους σωτήρες του τόπου. Είναι αυτό που λέμε αλλιώς, ο αλγεινός πάτος της παρακμής, ο πρωτογονισμός της ιδιοτέλειας που κελεύει η σιωπή και η οσφιοκαμψία τους για να κερδίσουν την εύνοια ή ακόμη καλύτερα μια έμμισθη θέση παρά τω Φαραώ.

Αυτά τα φαινόμενα δεν είναι απλώς παρακμιακά. Είναι κυρίως επικίνδυνα. Είναι φροντιστήρια αυριονοφασισμού μέσα από θεσμικό μανδύα και ράσα που προσποιούνται το σχήμα. Η ΠΕΔ Κρήτης ας ομφαλοσκοπήσει τα του οίκου της κι ας ψέξει συμπεριφορές και πρακτικές που δεν προσβάλλουν μόνο τους θεσμούς αλλά και τους κανόνες της αστικής ευπρέπειας, το δημόσιο ήθος και έθος. Αρκετά πια με τα αυγά του φιδιού που εκκολάπτονται με την ανοχή της και στους κόλπους της…