Ο HPV (Human Papilloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι HPV οι οποίοι κατατάσσονται σε ‘υψηλού΄και χαμηλού’ κινδύνου ανάλογα με τη δυνατότητα τους να προκαλέσουν καρκίνο. Η λοίμωξη από τον HPV είναι πολύ συχνή. Υπολογίζετε ότι το 80% των γυναικών προσβάλλονται από τον HPV μέχρι την ηλικία των 50. Για τις περισσότερες γυναίκες ο HPV δεν αποτελεί πρόβλημα, αφού η πλειοψηφία των HPV μολύνσεων έχουν παροδικό χαρακτήρα. Για κάποιες όμως γυναίκες η λοίμωξη επιμένει.
Οι ‘υψηλού-κινδύνου’ τύποι του HPV ιού ευθύνονται για την ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι παγκοσμίως ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος σε γυναίκες κάτω των 45 ετών. Στην Ελλάδα 600 περίπου γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του τραχήλου ετησίως. Στο 90-99% των καρκινωμάτων του τραχήλου της μήτρας ανιχνεύεται DNA των HPV υψηλού κινδύνου. Όταν μια γυναίκα αδυνατεί να καταπολεμήσει την μόλυνση από έναν υψηλού-κινδύνου τύπο HPV, προκαρκινικές αλοιώσεις μπορεί να δημιουργηθούν στον τράχηλο, οι οποίες αν δεν ανιχνευθούν και καταπολεμηθούν έγκαιρα μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι ‘χαμηλού-κινδύνου’ τύποι του HPV μπορούν να προκαλέσουν κονδυλώματα, τα οποία όμως μπορούν να ιαθούν.
Ο HPV μεταδίδετε κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής, αλλά μπορεί να μεταδοθεί και από μη ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή. Η πιθανότητα μόλυνσης από τον HPV αυξάνει με την ύπαρξη πολλών σεξουαλικών συντρόφων. Αν και η μόλυνση με τον HPV μπορεί να είναι παροδική και να μην προκαλέσει κανένα πρόβλημα, υπάρχει η πιθανότητα ο HPV να ‘κρυφτεί’ στα τραχηλικά κύτταρα για μήνες έως και χρόνια πριν να ενεργοποιηθεί και να προκαλέσει την δημιουργία μη-φυσιολογικών κυττάρων. Σε αυτό το διάστημα οι ‘υψηλού-κινδύνου’ HPV δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Μπορεί να έχει κάποιος HPV και να μην το γνωρίζει.
Υπάρχουν δυο τεστ που μπορούν να σε προστατεύσουν από τον HPV: το τεστ Παπανικολάου (Pap τεστ) και το HPV-DNA τεστ. Τα δύο αυτά τεστ συνδυαστικά μπορούν με μεγάλη ακρίβεια πια να ανιχνεύσουν τον ιό και να συνεισφέρουν στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των λοιμώξεων του.
Το Pap τεστ εξετάζει τη μορφολογία των τραχηλικών κυττάρων κάτω από μικροσκόπιο με σκοπό τον εντοπισμό κυτταρικών αλλοιώσεων που έχουν ήδη λάβει χώρα. Το PAP τεστ έχει συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των κρουσμάτων του τραχηλικού καρκίνου.
Το HPV-DNA test κάνει χρήση προηγμένης μοριακής τεχνολογίας για να ανιχνεύσει τους υψηλού και χαμηλού κινδύνου HPV τύπους, πριν ακόμα αυτοί προκαλέσουν ορατές κυτταρικές αλλοιώσεις. Είναι εξαιρετικά αξιόπιστη και ευαίσθητη εξέταση, εντοπίζοντας πάνω από το 95% των λοιμώξεων από τον HPV που σχετίζονται με τη τραχηλική νόσο. Είναι το μοναδικό τεστ που μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη DNA του HPV στα τραχηλικά κύτταρα και ταυτοχρόνως να ταυτοποιήσει συγκεκριμένους HPV τύπους που ευθύνονται για τη λοίμωξη και κατ’επέκταση να προσδιορίσει την ύπαρξη χρόνιας παραμένουσας HPV λοίμωξης.
Πως ξέρω ποιό τεστ χρειάζομαι και πότε;
Σύμφωνα με τις
Γυναίκες κάτω των 30 ετών…
Όλες οι γυναίκες πρέπει να ξεκινούν να κάνουν το Pap τεστ τρία χρόνια μετά την πρώτη τους σεξουαλική επαφή ή μετά την ηλικία των 21 ετών. Το HPV-DNA test σε βάση ρουτίνας δεν είναι αναγκαία, διότι οι λοιμώξεις από τον ιό σε αυτές τις ηλικίες συνήθως δεν επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Γυναίκες άνω των 30 ετών…
Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι αυξημένη. Για αυτό τον λόγο, οι Ιατρικοί Οργανισμοί πλέον συνιστούν σε κάθε γυναίκα ηλικίας μεγαλύτερης των 30 να κάνει την HPV-DNA εξέταση ταυτόχρονα με το Pap τεστ.
Η ευαισθησία ανίχνευσης προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου τραχήλου της μήτρας αγγίζει το 100% όταν εφαρμόζεται συνδυασμένος προληπτικός έλεγχος με HPV-DNA τεστ και PAP τεστ.
Ανεξαρτήτως ηλικίας…
Οι ειδικοί συνιστούν σε όλες τις γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας, που έχουν ασαφή αποτελέσματα από το Pap τεστ, να κάνουν στη συνέχεια την εξέταση HPV DNA, ώστε να διευκρινιστεί η παρουσία ή όχι του ιού στον τράχηλο τους. Επίσης, σε κάθε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ κυτταρολογικής εξέτασης, κολποσκόπησης και ιστολογικής εξέτασης συνίσταται έλεγχος με HPV-DNA τεστ. Τέλος, το HPV-DNA τεστ συνίσταται στη παρακολούθηση ασθενών μετά από θεραπεία υψηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακής αλλοίωσης πλακώδους επιθηλίου τραχήλου.
Ακόμη και αν μια γυναίκα έχει κάνει ένα από τα υπάρχοντα εμβόλια κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι σημαντικό να μην παραμελεί να κάνει τον τακτικό της έλεγχο με Pap τεστ και HPV-DNA τεστ σε όλη της τη ζωή.
Όταν το Pap και το HPV-DNA τεστ γίνονται ταυτόχρονα και σε τακτική βάση η επιτυχία πρόβλεψης κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου είναι η καλύτερη δυνατή.
Η ανίχνευση υψηλού κινδύνου τύπων HPV δεν σημαίνει ότι έχετε καρκίνο. Θα πληροφορήσει όμως έγκαιρα το γιατρό σας ότι υπάρχει κάποιος κίνδυνος και ότι χρειάζεστε στενότερη παρακολούθηση διότι… ο έγκαιρος και αξιόπιστος έλεγχος είναι ασπίδα προστασίας.
Εμμανουέλα Λιναρδάκη (Ph.D., M.Sc.)
Μοριακή Βιολόγος – Γενετίστρια
Κέντρο DNAanalysis
Επιστημονική Συνεργάτης Διαγνωστικού Κέντρου ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ
web site : http://www.asklipiosmedi.gr/ho...
