Οι φακές είναι μια θρεπτική τροφή με πολλά οφέλη για την υγεία. Είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ενώ παράλληλα έχουν χαμηλά λιπαρά. Ωστόσο, σε μερικούς ανθρώπους μπορεί να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις και είναι καλύτερο να μην τα καταναλώνουν.
Ποιοι άνθρωποι δεν πρέπει να τρώνε φακές
Παρότι οι φακές αποτελούν θρεπτικό τρόφιμο, υπάρχουν μερικές κατηγορίες ατόμων που πρέπει να τις αποφεύγουν ή να τις καταναλώνουν με μέτρο, όπως:
- Άτομα με πεπτικά προβλήματα
- Άτομα με ουρική αρθρίτιδα
- Άτομα με αλλεργία στις φακές
Άτομα με πεπτικά προβλήματα
Οι φακές, παρά την υψηλή διατροφική τους αξία, μπορεί να μην είναι κατάλληλες για όλους, ειδικά για άτομα με πεπτικά προβλήματα και οι βασικές αιτίες είναι οι εξής:
- Δυσπεψία: Η υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες στις φακές μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία, φούσκωμα και μετεωρισμό σε άτομα με ευαισθησία στο πεπτικό σύστημα.
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS): Οι φακές, όπως και άλλα όσπρια, μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του IBS, όπως διάρροια, δυσκοιλιότητα και κοιλιακό άλγος.
- Ιστορικό γαστρεντερολογικών επεμβάσεων: Σε περίπτωση πρόσφατης επέμβασης στο πεπτικό σύστημα, οι φακές ίσως χρειάζεται να αποφεύγονται για κάποιο διάστημα, κατόπιν ιατρικής οδηγίας.
Άτομα με ουρική αρθρίτιδα
Οι φακές, όπως και άλλα τρόφιμα πλούσια σε πουρίνες, μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας.
Άτομα με αλλεργία στις φακές
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί αλλεργία στις φακές, με συμπτώματα όπως κνησμό, εξάνθημα, δύσπνοια ή και αγγειοοίδημα. Οι φακές ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τα φασόλια και τα φιστίκια. Εάν είστε αλλεργικοί στα φιστίκια, μπορεί επίσης να είστε αλλεργικοί στις φακές.
Γιατί οι φακές δεν πρέπει να καταναλώνονται ωμές
Οι φακές είναι ένα εξαιρετικό θρεπτικό όσπριο που αν καταναλωθεί ωμό μπορεί να γίνει επικίνδυνο για την υγεία. Οι βασικές αιτίες είναι οι εξής:
- Οι φακές, όπως και άλλα όσπρια είναι επικίνδυνο να καταναλώνονται ωμές επειδή περιέχουν λεκτίνες.
- Οι λεκτίνες είναι ένας τύπος πρωτεΐνης που παράγεται από τα φυτά για να προστατευθούν από τους θηρευτές. Αυτές οι πρωτεΐνες προσκολλώνται στον πεπτικό σωλήνα, προκαλώντας διάφορες δυσάρεστες αντιδράσεις.
- Τα ωμά όσπρια ευθύνονται για περίπου το 20% όλων των περιπτώσεων τροφικής δηλητηρίασης παγκοσμίως και η κατανάλωση ωμών φακών μπορεί να προκαλέσει εμετό ή διάρροια.
- Οι λεκτίνες μπορεί να μην προκαλούν άμεσα προβλήματα, αλλά συχνά οδηγούν σε διάφορα μακροπρόθεσμα προβλήματα, όπως η αδυναμία σωστής απορρόφησης βιταμινών και μετάλλων, τροφικές αλλεργίες, αρθρίτιδα και άλλα πολυάριθμα προβλήματα.
- Εάν έχετε οποιαδήποτε υπάρχοντα προβλήματα με το έντερο (όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου) ή αυτοάνοσες παθήσεις (όπως το Crohn ή το Hashimoto), οι λεκτίνες είναι πιθανό να σας προκαλέσουν προβλήματα.
- Οι ωμές ή λάθος μαγειρεμένες φακές είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για την υγεία και μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο για μερικούς ανθρώπους.
Ευτυχώς, οι λεκτίνες είναι ευαίσθητες στη θερμότητα και όταν μαγειρεύονται, διασπώνται, αφήνοντάς σας μια απόλυτα ασφαλή και νόστιμη τροφή.
Άλλες πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από την κατανάλωση φακής
Οι φακές περιέχουν λυσίνη, η οποία είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ.
- Σύμφωνα με μελέτες, η υπερβολική κατανάλωση λυσίνης μπορεί να προκαλέσει πέτρες στη χολή, να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης και να βλάψει τη λειτουργία των νεφρών.
- Επιπλέον, οι ειδικοί επιβεβαιώνουν ότι πολύ υψηλές δόσεις λυσίνης μπορεί να προκαλέσουν στομαχικές ενοχλήσεις και διάρροια.
Οι φακές έχουν αντιθρεπτικά συστατικά, όπως αναστολείς θρυψίνης και φυτικό οξύ, τα οποία εμποδίζουν την απορρόφηση ορισμένων θρεπτικών συστατικών, πρωτεϊνών και αμινοξέων.
Αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να μειωθούν εάν οι φακές είναι σωστά μαγειρεμένες. Θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό σας πριν εισάγετε οτιδήποτε νέο στη διατροφή ή στον τρόπο ζωής σας, όπως οι φακές, για να βεβαιωθείτε ότι δεν θα αντιμετωπίσετε παρενέργειες.
Τα πιο κοινά διατροφικά οφέλη για την υγεία από τις φακές
Πολλές χορτοφαγικές και vegan συνταγές περιλαμβάνουν τις φακές ως βασικό συστατικό. Οι φακές μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα νόστιμα πιάτα, όπως σούπες, σαλάτες, και συνοδευτικά.
Τα παρακάτω είναι μερικά από τα πιο κοινά διατροφικά οφέλη για την υγεία από την ενσωμάτωση της φακής στη διατροφή σας:
- Οι φακές, οι οποίες είναι πλούσιες σε διαιτητικές ίνες, είναι καλές για τη μείωση της χοληστερόλης.
- Η περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες αποτρέπει την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μετά από ένα γεύμα.
- Εκτός από το ότι μειώνουν τη χοληστερόλη, οι φακές είναι ευεργετικές για την υγεία της καρδιάς επειδή περιέχουν υψηλά επίπεδα φυλλικού οξέος και μαγνησίου, τα οποία αποτρέπουν την καταστροφή του τοιχώματος των αρτηριών.
- Μόνο ένα φλιτζάνι φακές θα σας δώσει περίπου το 90% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης φυλλικού οξέος.
- Η υψηλή περιεκτικότητα της φακής σε μαγνήσιο είναι ευεργετική για την καρδιαγγειακή υγεία επειδή βελτιώνει τη ροή του αίματος στο σώμα.
- Οι φακές έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, γεγονός που τις καθιστά καλή πηγή ενέργειας.
- Οι φακές, που περιέχουν φλαβονοειδή, είναι ευεργετικές για την πρόληψη του καρκίνου, ιδιαίτερα του καρκίνου του μαστού.
- Τα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στις φακές, είναι υπεύθυνα για διάφορα οφέλη για την υγεία που συνδέονται με την κατανάλωσή τους.
Συνοψίζοντας, οι φακές είναι ευεργετικές για την υγεία σας όταν μαγειρεύονται σωστά. Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση τους μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία.
