Μήνας Ευαισθητοποίησης για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο Ιανουάριος

Ο Ιανουάριος είναι μήνας αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος αποτελεί την τέταρτη συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως. Η συντριπτική πλειονότητα των γυναικών που θα διαγνωστούν έγκαιρα, θα ιαθούν από την νόσο.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ., 2018) έχει εκπονήσει Σχέδιο Παγκόσμιας Στρατηγικής με στόχο την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αντιμετωπίζοντας τον ως ένα μείζον πρόβλημα της Δημόσιας Υγείας. Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου αυτού αφορούν την πρωτογενή πρόληψη μέσω του εμβολιασμού για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), τον προσυμπτωματικό έλεγχο με υψηλής ακρίβειας εξετάσεις  (HPV DNA test) και την ενδεδειγμένη θεραπεία για όλες τις γυναίκες παγκοσμίως. Η σημαντική μείωση της εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια οφείλεται κατά κύριο λόγο στον τακτικό προληπτικό έλεγχο.

Η πρωτογενής πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αφορά στην ύπαρξη ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου εναντίον συγκεκριμένων στελεχών του ιού HPV καθώς σχεδόν όλες οι περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας (99%) συνδέονται με μόλυνση από ιούς ανθρώπινων θηλωμάτων υψηλού κινδύνου (HPV). Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός έναντι του HPV έχει ενταχθεί επίσημα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας και παρέχεται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Τα εμβόλια χορηγούνται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 11 έως 18 ετών αλλά και σε αγόρια και κορίτσια  έως 26 ετών που ανήκουν σε ορισμένες ευάλωτες ομάδες.

Παράλληλα, βαρύνουσα σημασία δίνεται και στη δευτερογενή πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που αφορά στον προσυμπτωματικό έλεγχο, με την ανίχνευση προκαρκινικών βλαβών που μπορούν να αντιμετωπιστούν πριν εξελιχθούν σε καρκίνο. Επί του παρόντος, οι στρατηγικές προσυμπτωματικού ελέγχου που συνιστώνται είναι η κυτταρολογική εξέταση (Τεστ Παπανικολάου) και HPV DNA τεστ.

Με όραμα ένα μέλλον χωρίς καρκίνο, η 7η ΥΠΕ στηρίζει την εφαρμογή προγραμμάτων πληθυσμιακού ελέγχου σε γυναίκες που δεν ελέγχονται ή ελέγχονται σπάνια προκειμένου να αναγνωριστούν έγκαιρα εκείνες που βρίσκονται σε κίνδυνο στην κοινότητα. Στην περίοδο που διανύουμε, οι προσπάθειες αυτές αποτελούν μια ουσιαστική νίκη για τη Δημόσια Υγεία στην Κρήτη καθώς παγκοσμίως έχουν καταγραφεί  μεγάλες καθυστερήσεις στον προσυμπτωματικό έλεγχο, τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου εξαιτίας της πανδημίας.

Η ευαισθητοποίηση και η επιστημονική ενημέρωση του πληθυσμού, η στελέχωση και η λειτουργία επαρκών και κατάλληλων υποδομών για τους εμβολιασμούς έναντι του HPV και η εφαρμογή προγραμμάτων προσυμπτωματικού και διαγνωστικού ελέγχου αποτελούν τις στρατηγικές για την επίτευξη του τελικού παγκόσμιου στόχου, που είναι η εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

 Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει  ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) :

«Καμία γυναίκα δεν πρέπει να χάσει τη ζωή της από καρκίνο τραχήλου της μήτρας. Διαθέτουμε πλέον τα τεχνικά και ιατρικά μέσα, τις πολιτικές και τους τρόπους για την εξάλειψή του…»