Χοληστερίνη: Τι να φάτε για να πέσει και ποια όρια να προσέχετε

Η ολική χοληστερίνη του αίματος, επίσης γνωστή ως το επίπεδο της χοληστερόλης ορού, αξιολογείται ανάλογα με τον κίνδυνο της καρδιαγγειακής ασθένειας που ο κάθε τύπος χοληστερόλης προκαλεί.

Η χοληστερίνη υπολογίζεται σε χιλιοστόγραμμα (mg) χοληστερόλης για κάθε δεκατόλιτρο (dL) αίματος. Ένα αποτέλεσμα κάτω από 200 mg/dL (5,2 mmol/L) είναι ιδανικό. Ένα επίπεδο κάπου μεταξύ 200-239 mg/dL (5,2-6,2 mmol/L) βρίσκεται οριακά κάτω από το νούμερο υψηλού κινδύνου. Σε αυτή την περίπτωση, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει ένα διαιτητικό πλάνο με χαμηλή χοληστερόλη. Μια τιμή πάνω από 240 mg/dL (6,3 mmol/L) είναι το όριο υψηλού κινδύνου.

Τι να τρώτε και τι όχι για να πέσει η χοληστερίνη

Τροφές που αυξάνουν την χοληστερόλη αίματος

Προσπαθήστε να περιορίσετε γενικά την ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνετε και τα οποία είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη, όπως:

    Βούτυρο
    Σκληρές μαργαρίνες
    Λαρδί
    Λιπαρό κρέας και προϊόντα κρέατος, όπως τα λουκάνικα
    Πλήρη λιπαρά τυριά, γάλα, κρέμες γάλακτος και γιαούρτια
    Καρυδέλαιο, φοινικέλαιο και κρέμα καρύδας

Επιπλέον, πολλές τροφές, όπως η σοκολάτα γάλακτος, τα ζαχαρωτά, τα κέικ, οι πουτίγκες, τα μπισκότα κ.α., τα οποία περιέχουν υλικά από την παραπάνω λίστα μπορεί επίσης να αυξήσουν την χοληστερόλη.
Τροφές που μειώνουν την χοληστερόλη αίματος

Τα φυτά δεν περιέχουν χοληστερόλη και έχουν συνήθως χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, οπότε τα λαχανικά και άλλα τρόφιμα φυτικής προέλευσης πρέπει να αποτελούν το βασικό μέρος της διατροφής σας για την μείωση της χοληστερόλης.

Αυτά περιλαμβάνουν τα δημητριακά βρώμης, τα φρούτα, το κριθάρι, τα λαχανικά, τα τρόφιμα σόγιας, τα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, όπως:

    Δημητριακά βρώμης πρωινού
    Ψωμί που παρασκευάζεται με τουλάχιστον 50% αλεύρι, ή πίτουρο βρώμης
    Φασόλια, ρεβίθια, φασόλια edamame, φάβα κλπ
    Φακές
    Λαχανικά πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες όπως μπάμιες, μελιτζάνες, γλυκοπατάτα και φρούτα όπως εσπεριδοειδή και μάνγκο
    Ανάλατοι καρποί σόγιας (ονομάζονται επίσης καβουρδισμένοι καρποί edamame)
    Σόγια αντί για γάλα, γιαούρτι και κρέας
    Τόφου
    Αμύγδαλα, φιστίκια, καρύδια, πεκάν, κάσιους (πάντα ανάλατα)

Χοληστερίνη: Τιμές HDL (καλής) χοληστερόλης

Η υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (High Density Lipoprotein – HDL) χοληστερόλη, η οποία είναι γνωστή και ως “καλή” χοληστερόλη, βοηθά στη διατήρηση της καλής υγείας των αιμοφόρων αγγείων, που μένουν πιο καθαρά. Αυτό που κάνει, επί της ουσίας, είναι να καταστρέφει την χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (Low Density Lipoprotein – LDL) χοληστερόλη, ή “κακή χοληστερόλη”. Η HDL χοληστερόλη βοηθάει το αίμα να κυκλοφορεί χωρίς “εμπόδια” στα αγγεία. Γι’ αυτόν το λόγο είναι καλό να έχετε καλό επίπεδο HDL και χαμηλό επίπεδο LDL χοληστερόλης.

    Στην HDL, μια τιμή κάτω 40 mg/dL (1 mmol/L) για τους άνδρες και 50 mg/dL (1,3 mmol/L) για τις γυναίκες είναι χαμηλή. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.
    Μια κανονική τιμή HDL χοληστερόλης είναι μεταξύ 40-49 mg/dL (1-1,3 mmol/L) για τους άνδρες. Όσον αφορά τις γυναίκες, είναι μεταξύ 50-59 mg/dL (1,3-1,5 mmol/L).
    Όταν το επίπεδο αυτό είναι υψηλότερο από 60 mg/dL (1,6 mmol/L), τότε έχετε και αυξημένη άμυνα έναντι της στεφανιαίας νόσου.

Χοληστερίνη: Τιμές LDL (κακής) χοληστερόλης

Η LDL, ή “κακή”, χοληστερόλη συσσωρεύεται στα αγγεία, όταν κυκλοφορεί στο αίμα σε υψηλές συγκεντρώσεις. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της κυκλοφορίας του αίματος και η ταυτόχρονη αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακών ασθενειών και εγκεφαλικού επεισοδίου. Επομένως, το επίπεδο της LDL χοληστερόλης αποτελεί σημαντικό δείκτη κινδύνου καρδιακής ανακοπής (έμφραγμα).

    Στην LDL χοληστερόλη, λοιπόν, μια τιμή κάτω από 100 mg/dL (2,6 mmol/L) είναι η ιδανική.
    Η τιμή μεταξύ 100-129 mg/dL (2,6 και 3,3 mmol/L) είναι κοντά στο ιδανικό, ενώ μεταξύ 130-159 mg/dL (3,4 και 4,1 mmol/L) είναι οριακά αυξημένη.
    Μεταξύ 160-189 mg/dL (4,1 και 4,9 mmol/L) είναι αυξημένη.
    Όταν ξεπερνάει τα 190 mg/dL (4,9 mmol/L) είναι πολύ υψηλή. Συνιστάται η LDL χοληστερόλη να είναι κάτω από 70 mg/dL (1,8 mmol/L).

Πηγές: holesterolmenu.com, healthline.com, heartuk.org.uk