Φώκιες και θαλάσσιοι ελέφαντες πεθαίνουν μαζικά από γρίπη των πτηνών

Μια ομάδα ιολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου επιβεβαίωσε τις πρώτες μολύνσεις από τη γρίπη των πτηνών σε θαλάσσιους ελέφαντες και γουνοφόρες φώκιες στην υποανταρκτική περιοχή, καθώς ο εξαιρετικά μεταδοτικός ιός H5N1 συνεχίζει να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο.

Οι ερευνητές ανέφεραν πιο παλιά τους μαζικούς θανάτους φώκιας και ότι ένας αριθμός θαλάσσιων ελεφάντων στο νησί της Νότιας Γεωργίας - υπερπόντιο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό - είχε παρουσιάσει συμπτώματα γρίπης των πτηνών. Αλλά ενώ τα κρούσματα των θαλασσοπουλιών επιβεβαιώθηκαν, οι μολύνσεις των θαλάσσιων ελεφάντων χαρακτηρίστηκαν ως ύποπτες, εν αναμονή των εργαστηριακών αποτελεσμάτων.

Η εξάπλωση ξεκίνησε από την Ανταρκτική

Τα πρώτα γνωστά κρούσματα του Η5Ν1 εντοπίστηκαν στην περιοχή της Ανταρκτικής τον Οκτώβριο σε καφέ φώκιες στο νησί Bird, στα ανοικτά του νησιού της Νότιας Γεωργίας. Δύο μήνες αργότερα, εκατοντάδες φώκιες βρέθηκαν νεκρές. Υπήρξαν επίσης αυξημένοι θάνατοι γουνοφόρων θαλάσσιων ελεφάντων, γλάρων και καφέ γλάρων σε διάφορες άλλες περιοχές.

Ο Marco Falchieri, επιστήμονας στην ομάδα γρίπης και ιολογίας των πτηνών του Οργανισμού Υγείας των Ζώων και των Φυτών (APHA), η οποία συνέλεξε τα δείγματα στο νησί της Νότιας Γεωργίας που βρέθηκαν θετικά στη γρίπη των πτηνών. Είπε στον Guardian ότι είδε περίπου 20 νεκρούς θαλάσσιους ελέφαντες. «Συναισθηματικά είναι σχεδόν σπαρακτικό να βλέπεις τόσες πολλές νεκρές φώκιες».

Άλλες φώκιες παρουσίαζαν αναπνευστικά συμπτώματα της γρίπης των πτηνών, είπε, αναφέροντας «βήχα, φτέρνισμα, οφθαλμικές εκκρίσεις, ρινικές εκκρίσεις, αργό κούνημα του κεφαλιού και τρόμο».

Ανησυχία για εξάπλωση στον άνθρωπο

Ο Falchieri δήλωσε ότι ο αριθμός των νεκρών στο νησί της Νότιας Γεωργίας ήταν πιθανώς περίπου 100, κυρίως φώκιες ελέφαντες, οι οποίες φαίνεται να έχουν προσβληθεί περισσότερο από τις γουνοφόρες φώκιες.

«Ο χειρότερος φόβος μου είναι μια προσαρμοστική μετάλλαξη στα θηλαστικά, την οποία δεν βλέπουμε σε αυτά τα νέα δείγματα, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε». Μια προσαρμοστική μετάλλαξη, πρόσθεσε, «θα μπορούσε να σημαίνει ότι γίνεται ένας ιός προσαρμοσμένος στα θηλαστικά και, κατά συνέπεια, αυξάνει τον κίνδυνο και για τον άνθρωπο», είπε.

Η εξάπλωση στα θηλαστικά στο νησί της Νότιας Γεωργίας είναι «μια αντανάκλαση του τι συμβαίνει παγκοσμίως», δήλωσε η Ashley Banyard, ιολόγος του APHA. Η ομάδα της Banyard διέγνωσε τα δείγματα που έφερε πίσω από το νησί στα μέσα Δεκεμβρίου.

Οι διαρροές συνέβησαν, δήλωσε η Banyard, «όταν πάρα πολλά πτηνά έχουν γρίπη των πτηνών [και] τα θηλαστικά έρχονται σε στενή επαφή με τα περιττώματα των άρρωστων πτηνών ή όταν τα θηλαστικά τρώνε [ένα] μολυσμένο κουφάρι πτηνών».

Τον Δεκέμβριο επιβεβαιώθηκε ο θάνατος μιας πολικής αρκούδας από τη γρίπη των πτηνών στην Αλάσκα, ενώ εκτιμάται ότι 20.000 θαλάσσια λιοντάρια έχουν πεθάνει από τον ιό στη Χιλή και το Περού.

Απειλή για εύθραυστα οικοσυστήματα

Αν και οι θάνατοι των υποανταρκτικών θιαλάσσιων ελεφάντων και πτηνών προκαλούν ανησυχία, ο Banyard δήλωσε ότι είναι καλά νέα ότι ο ιός δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα είδη. «Πριν από δύο χρόνια, ανησυχούσαμε μήπως οι πιγκουίνοι μολυνθούν και πεθάνουν από την ασθένεια στην περιοχή, αλλά αυτό δεν συνέβη, οπότε αυτό είναι σχεδόν ένα θετικό αποτέλεσμα».

Ωστόσο, αν η γρίπη των πτηνών συνέχιζε να εξαπλώνεται σε όλη την υποανταρκτική περιοχή, είπε ότι «θα μπορούσε να απειλήσει σημαντικά το εύθραυστο οικοσύστημα και ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο ορισμένους πολύ μεγάλους πληθυσμούς θαλασσοπουλιών και θαλάσσιων θηλαστικών».

Ο Norman Ratcliffe, οικολόγος θαλασσοπουλιών της Βρετανικής Υπηρεσίας Ανταρκτικής, δήλωσε ότι περίπου το 98% του παγκόσμιου πληθυσμού των γουνοφόρων θαλάσσιων ελεφάντων βρίσκεται στο νησί της Νότιας Γεωργίας και ότι η περιοχή φιλοξενεί «παγκοσμίως σημαντικούς πληθυσμούς ελεφάντων και γουνοφόρων θαλάσσιων ελεφάντων [και αυτοί] οι πληθυσμοί κινδυνεύουν τώρα από μεγάλη μείωση».

Ο Ratcliffe δήλωσε ότι δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε το σύνολο των θανάτων φώκιας, είτε λόγω θανάτων στη θάλασσα είτε λόγω πτωμάτων που έχουν συλλεχθεί, «αλλά γνωρίζουμε ότι ο αριθμός των νεκρών είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που βλέπουμε - και η θνησιμότητα είναι πολύ υψηλότερη από τα φυσιολογικά ποσοστά για αυτή την εποχή του έτους».

Φωτογραφία αρχείου από PantherMediaSeller via vista.create