Tα εμβόλια κατά της Covid-19 έχουν προσελκύσει μεγάλη προσοχή τελευταία. Αλλά το εμβόλιο κατά της Covid-19 δεν είναι το μόνο που πρέπει να κάνουν οι ενήλικες. Υπάρχουν και μερικά άλλα εμβόλια που θα πρέπει να κάνετε.
«Γενικά, τα εμβόλια είναι σημαντικά για να παραμένουμε υγιείς και να προλαμβάνουμε τη νόσηση. Αποτελούν ένα από τα πιο απαραίτητα μέσα πρόληψης τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα», λέει η δρ Elisa Choi, συνεργαζόμενη με το Χάρβαρντ ειδική παθολόγος-λοιμωξιολόγος.
«Τα εμβόλια είναι πραγματικά σωτήρια. Επομένως, μην παραβλέπετε την ευκαιρία να λάβετε τα συνιστώμενα εμβόλια, προκειμένου να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο υγιείς».
Η δρ. Choi απαντά ποια εμβόλια θα πρέπει να προγραμματίσετε και τι άλλο θα πρέπει να γνωρίζετε σχετικά.
Ε. Ποια εμβόλια συνιστώνται για ενήλικες στις ΗΠΑ;
Α. Εκτός από το εμβόλιο κατά της Covid-19, το οποίο συνιστάται για όλους τους ενήλικες, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, οι ενήλικες θα πρέπει να κάνουν ένα ετήσιο αντιγριπικό εμβόλιο.
Οι ενήλικες άνω των 65 ετών θα πρέπει επίσης να εμβολιάζονται κατά της πνευμονιοκοκκικής νόσου.
Υπάρχει επίσης αντιπνευμονιοκοκκικό εμβόλιο και για νεότερους ενήλικες, οι οποίοι πάσχουν από ορισμένες νόσους, και μπορεί να χορηγηθεί επίσης σε ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω, μετά από συμβουλή γιατρού. Ενδεχομένως να πρέπει να λάβετε και τους δύο τύπους αντιπνευμονιοκοκκικού εμβολίου, ανάλογα με τις συστάσεις του γιατρού σας.
Το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα, το οποίο χορηγείται σε δύο δόσεις, συνιστάται για ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω (στην Ελλάδα, 60 ετών και άνω· https://www.emvoliazo.gr/sites/default/files/epe_enilikon_2020-2021_1.pdf).
Κάθε δέκα έτη συνιστάται η επανάληψη της αναμνηστικής δόσης του αντιτετανικού εμβολίου.
Εάν είστε 45 ετών ή νεότερες (στην Ελλάδα από 18 ετών), ο γιατρός σας μπορεί επίσης να εισηγηθεί τη χορήγηση του εμβολίου κατά του HPV (ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων).
Ε. Θα πρέπει να εξετάζει κανείς το ενδεχόμενο επιπλέον εμβολίων, σε περίπτωση που συντρέχουν ειδικές περιστάσεις – για παράδειγμα, εάν πρόκειται να ταξιδέψει σε άλλη χώρα, αν φροντίζει έναν ανοσοκατεσταλμένο ασθενή ή έχει αποκτήσει πρόσφατα εγγονάκι;
Α. Ανάλογα με τα υποκείμενα νοσήματα ενός ενήλικα και άλλους παράγοντες, όπως ιστορικό προηγούμενου ή μελλοντικού ταξιδιού, άλλα συνιστώμενα εμβόλια για ενήλικες θα μπορούσαν να είναι το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α, κατά της ηπατίτιδας Β, το MMR (ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας), το εμβόλιο κατά του αιμόφιλου ινφλουέντζας τυπου β (Hemophilus influenzae B), το εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδοκόκκου ACWY, έναντι του μηνιγγιτιδοκόκκου Β ή το εμβόλιο κατά της ανεμευλογιάς.
Όσοι ταξιδεύουν ίσως να πρέπει να λάβουν συγκεκριμένα εμβόλια, ανάλογα με τη χώρα προορισμού τους και τις δραστηριότητες που έχουν προγραμματίσει.
Σε αυτά περιλαμβάνονται τα εμβόλια κατά της ηπατίτιδας Α και της ηπατίτιδας Β, το εμβόλιο κατά της λύσσας, το MMR, το εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδοκόκκου ACWY, το εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδοκόκκου Β ή λιγότερο γνωστά εμβόλια, όπως το εμβόλιο κατά του τυφοειδούς πυρετού και το εμβόλιο κατά της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας.
Το εμβόλιο για τον κίτρινο πυρετό μπορεί επίσης να είναι αναγκαίο ή υποχρεωτικό, ανάλογα με τον ταξιδιωτικό προορισμό σας.
Εάν ταξιδεύετε, σκεφτείτε να κλείσετε ραντεβού σε μια κλινική ταξιδιωτικής ιατρικής αρκετά νωρίτερα, ώστε να βεβαιωθείτε ότι θα έχετε κάνει όλα τα απαραίτητα εμβόλια.
Εάν έρχεστε τακτικά σε επαφή με σοβαρά ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς στο νοικοκυριό σας, συζητήστε με τον γιατρό σας κατά πόσον θα πρέπει να αποφύγετε τα εμβόλια από ζώντες μικροοργανισμούς.
Ένα παράδειγμα είναι το ρινικό αντιγριπικό εμβόλιο. Άλλα εμβόλια που περιέχουν ζώντες εξασθενημένους ιούς είναι το MMR, το εμβόλιο για τον κίτρινο πυρετό και το εμβόλιο κατά της ανεμευλογιάς.
Εάν στο νοικοκυριό σας υπάρχει νεογέννητο, θα πρέπει να λάβετε την αναμνηστική δόση του Tdap, εάν πλησιάζει ο καιρός της, ιδανικά πριν έρθετε σε επαφή με το βρέφος. Η συλλαβή «ap» στην ονομασία του εμβολίου Tdap αναφέρεται στην προστασία κατά του κοκκύτη. Εάν όλοι οι ενήλικες οι οποίοι έρχονται σε επαφή με ένα νεογέννητο είναι εμβολιασμένοι, μπορούν να βοηθήσουν ώστε να προστατευτεί το νεογέννητο βρέφος από τον κοκκύτη, καθώς είναι πολύ μικρό για να εμβολιαστεί.
Ε. Πώς μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στο αρχείο των εμβολιασμών μας;
Α. Μερικές φορές μπορείτε να έχετε πρόσβαση στο αρχείο των εμβολιασμών σας μέσω του παιδιάτρου σας. Οι παιδίατροι τηρούν πολύ ολοκληρωμένα αρχεία.
Όπως και να έχει, η λήψη, και στη συνέχεια η τήρηση, των αρχείων εμβολιασμού σας θα βοηθήσει τον γιατρό σας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας να αποφασίσει ποια εμβόλια χρειάζεται να κάνετε.
Ε. Πώς μπορούμε να αναπληρώσουμε εμβόλια τα οποία έχουμε παραλείψει;
Α. Δεν υπάρχει όριο στον αριθμό των εμβολίων που μπορούν να χορηγηθούν ταυτόχρονα. Κάποιοι προτιμούν τα εμβόλια να απέχουν μεταξύ τους χρονικά λόγω ανησυχιών για τοπικές αντιδράσεις.
Μπορείτε όμως να τα κάνετε μαζί, και γενικά συνιστάται όλα τα απαραίτητα εμβόλια να χορηγούνται μαζί στη διάρκεια μίας ιατρικής επίσκεψης.
Ορισμένα εμβόλια, όμως, δεν θα πρέπει να χορηγούνται μαζί, επομένως να φροντίζετε πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας.
Έχετε κάνει όλα τα εμβόλιά σας;
Τα εμβόλια δρουν προληπτικά κατά της σοβαρής ή θανατηφόρου νόσησης ή λοιμώξεων και ορισμένων τύπων καρκίνου.
«Τα εμβόλια είναι επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής και χάρη σε αυτά το συνολικό προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με την εποχή πριν από την ανακάλυψή τους», λέει η δρ Elisa Choi, συνεργαζόμενη με το Χάρβαρντ ειδική παθολόγος-λοιμωξιολόγος.
Εάν ζείτε στις ΗΠΑ, για να δείτε αν έχετε λάβει όλα τα απαραίτητα εμβόλια, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).