Οι Αγριόπαπιες στα Παραμύθια του Σαββάτου!

Της Ελένης Μπετεινάκη

*Οι Αγριόπαπιες, Όνειρο πρώτο : Η απόδραση, Γιώργος Χατζόπουλος, εκδ. Πατάκη

Τι σχέση μπορεί να έχει ένας εξόριστoς «μουσικάντης» με ένα εντεκάχρονο αγόρι που περνάει το καλοκαίρι του κοντά στον παππού του σε ένα χωρίο που έχει λίμνη κι ένα μικρό νησί στη μέση της;

Ποιος είναι αυτός ο «μουσικάντης» και γιατί κρύβεται πρώτα στο νησί και λίγο αργότερα σε έναν αχυρώνα;

Η κυρία Μελίνα η νέα δασκάλα και η Βερονίκη η κόρη της πόσο πολύ μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή του Αλέξανδρου, του εντεκάχρονου αγοριού;

Δικτατορία, επιστράτευση, εξορία… Ιστορία!

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…

Μεταφερόμαστε στο καλοκαίρι του 1974 λίγο πριν τελειώσει η δικτατορία στην Ελλάδα σε ένα μικρό χωριό, στην επαρχία και σε μια ατμόσφαιρα εποχής που όλοι όσοι την έχουμε ζήσει, γνωρίζουμε πως ήταν από τα πιο όμορφα, αγνά και την  ίδια στιγμή παράξενα χρόνια της δικής μας παιδικής ή εφηβικής ηλικίας.

Ταυτιζόμαστε με τις παρέες, την ανεμελιά, την όμορφη φύση, τα ανοιχτά σπίτια και τα «κλειστά » μυαλά. Μυρίζουμε τα αρώματα της λίμνης, της θάλασσας, της εξοχής, των φαγητών, των πρώτων ερώτων της εφηβείας και της αγωνία σαν κάνεις το σωστό κόντρα στις συμβουλές και αντιλήψεις των μεγάλων…

Ο Αλέξανδρος ο πρωτευουσιάνος, ο Νίκος ο Ψαροκασέλας, ο Βασίλης, ο Παύλος ο Βούκας, ο Λάκης ο Φούφουτος κι ένα σωρό αλλά παιδιά είναι μια παρέα που συχνά τρέχει με ποδήλατα σε κακοτράχαλα βουνά και λίμνες. Άλλοτε τσακώνονται μεταξύ τους με μαγκιές και λόγια που ταράσσουν τις ισορροπίες. Κι άλλοτε χαμηλώνουν τα μάτια και παραδέχονται την ανωτερότητα, το δίκιο και τα καμώματα της ηλικίας.

Ο Μάνος, ο «μουσικάντης» είναι ο εξόριστος άνδρας που περιφέρεται με την οικογένειά του, την κυρία Άννα, τον Γιώργη, την Ελευθερία  κι είναι για μήνες κάτοικος του μικρού νησιού της λίμνης , κρυμμένος από τις εξουσίες και κυνηγημένος για τις ιδέες και …τη μουσική του. Αυτό δεν πολυκαταλαβαίνει ο Αλέξανδρος και τα άλλα παιδιά  και δύσκολα τους εξηγούν οι μεγάλοι τις αλήθειες που δεν έχουν λογική αλλά πιστεύονταν για επικίνδυνες.

Την ημέρα που όλα τα παιδιά μαζευτήκαν στο περιβόλι του παππού του Στέλιου που τον αποκαλούσαν Αρναούτη και Κουτσομύτη, κι έσκαγαν τα καρπούζια κι έτρωγαν με την ψυχή τους ήταν μια εικόνα που γύρισε κι εμένα πίσω στο ίδιο καλοκαίρι, σε ένα άλλο περβόλι που ΄χε  φύλακα τρανό …τον Σιγανό!

Μέσα από ετούτες τις καθημερινές βόλτες, παρέες, ζωές, μαθαίνουμε τα έθιμα και τις συνήθειες της εποχής, την Ιστορία, τις αντιλήψεις τους εκείνα τα χρόνια. Επικίνδυνα για τα αξιώματα, για τις ιδέες , για τους ξεσηκωμούς. 

Θαμάζουμε το θάρρος του Αλέξανδρου που σήκωσε στους ώμους του το οριστικό φευγιό του Μάνου από το μικρό νησί και χωριό,  που όπως γράφει ο Γιώργος Χατζόπουλος είναι φιγούρα εμπνευσμένη από τον Μίκη Θεοδωράκη και τη ζωή του. 

Στεναχωριόμαστε με τον άδικο πνιγμό του Νίκου του Ψαροκασέλα και ακούαμε  τη σπαρακτική φωνή του πατέρα του.

Θυμόμαστε ή μαθαίνουμε πως αντιμετώπιζαν τους ανθρώπους εκείνης της εποχής που διαφωνούσαν με τις ιδέες του καθεστώτος, συλλαμβάνοντας τους, φυλακίζοντας, εξορίζοντας, φυγαδεύοντας…

Νοιώθουμε τα πρώτα σκιρτήματα των εφηβικών ερώτων με τον Αλέξανδρο, την Αθηνά, την Βερονίκη…

Απολαμβάνουμε τη φύση και τα παιδιά στο φως, στην ύπαιθρο, στις γειτονιές και …παντού!

Αναπνέουμε τον ελεύθερο αέρα και το πέταγμα από τις αγριόπαπιες που κάνεις δεν φαντάζεται πόσο ψηλά πετούν…

Ζούμε με την κάθε στιγμή από ένα καλογραμμένο, περιπετειώδες, ιστορικό μυθιστόρημα που μας ταξιδεύει, μας συγκινεί, μας μαθαίνει και εν τέλει μας παροτρύνει να ψάξουμε περισσότερο για εκείνη την εποχή της νεότερης ιστορίας της Ελλάδος. Να ρωτήσουμε παππούδες και γιαγιάδες και να μάθουμε τοις μικρές ιστορίες των καθημερινών ανθρώπων που γράφουν την αληθινή ιστορία του τόπου.

Ένα βιβλίο που διαβάζεται απνευστί. Γεμάτο εικόνες, συναισθήματα, έξυπνη πλοκή, αγωνία, περιπέτεια, συγκίνηση, σκέψεις μεγάλων και εφήβων, αντιλήψεις και συμβάντα που συνθέτουν πραγματικά ένα πολύ αξιόλογο και συναρπαστικό ανάγνωσμα. 

Είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας που έχει σαν υπότιτλο : Όνειρο πρώτο – Η Απόδραση και ανυπομονούμε για τη συνέχεια των επόμενων δύο  :

Όνειρο δεύτερο : Η εξέγερση 

Όνειρο τρίτο : Η απελευθέρωση 

Γράφει ο ίδιος ο Γιώργος Χατζόπουλος στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου :

«Οι Αγριόπαπιες» δεν είναι ένα βιβλίο για τον Μίκη Θεοδωράκη, είναι όμως ένα βιβλίο εμπνευσμένο από την προσωπικότητα και τη ζωή του. 

{…}

Δεν το κρύβω πως ο θαυμασμός και η αγάπη που δείχνει ο ήρωάς μου για τον εξόριστο μουσικό είναι ο θαυμασμός και η αγάπη που ένιωσα κι εγώ μελετώντας το έργο και τη ζωή του Μίκη καθ’ όλη τη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου. Είχα τραγουδήσει κι εγώ όπως όλοι μας τα τραγούδια του, γνώριζα και αγαπούσα τον μεγάλο μας μουσικοσυνθέτη, όμως δεν είχα αντιληφθεί πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός των τραγουδιών και των μουσικών που έχει γράψει, και αγνοούσα σημαντικές λεπτομέρειες για τη ζωή του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης δε μοιάζει με πραγματικό άνθρωπο και η ζωή του δεν είναι μία πραγματική ανθρώπινη ζωή. Είναι ένα φανταστικό πρόσωπο βγαλμένο από τα όνειρα, τους πόθους και τους καημούς της «ρωμιοσύνης», όπως την ορίζει ο Ρίτσος, ο Ελύτης, ο Σεφέρης, και πιστεύω πως, αν ζούσαμε ακόμη στα χρόνια του Βυζαντίου, ο λαϊκός ραψωδός θα είχε πλάσει κάποιον ήρωα σαν τον Διγενή Ακρίτα με τα χαρακτηριστικά του Μίκη. Από όλα αυτά τα χαρακτηριστικά θα κρατήσω στην καρδιά μου (γιατί εκεί κατοικοεδρεύουν αυτά) το θάρρος του και τη γενναιότητά του απέναντι στους δυνάστες και στον θάνατο, το πάθος του για τη ζωή και τη δημιουργία, και τη λατρεία του για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της σκέψης και του λόγου. Ίσως γιατί αυτά έχω εγώ ανάγκη ως άνθρωπος ή γιατί αυτά προσπαθώ κι εγώ να εμπνεύσω στους έφηβους αναγνώστες μέσα από τα βιβλία μου.

Είμαι σίγουρος πως, αν ο Μίκης ήταν αγριόπαπια, θα ήταν από αυτές που πετάνε ψηλά, πολύ ψηλά, και μας προκαλούν ν’ ακολουθήσουμε!»

Το υπέροχο εξώφυλλο έχει φιλοτεχνήσει η Θέντα Μιμηλάκη.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2021 και είναι υποψήφιο στις βραχείες λίστες του ΙΒΒΥ Ελλάς ( Ελληνικού κύκλου παιδικού βιβλίου) στην κατηγορία : Βραβείο «Φανή Αποστολίδου» σε συγγραφέα εκτενούς αφηγήματος για παιδιά μεγάλων τάξεων Δημοτικού και Γυμνασίου που θα ανακοινωθούν οι νικητές στις 2 Απριλίου 2022!

Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα: https://www.patakis.gr/product/653122/vivlia-paidika--efhvika-paidikh-neanikh-logotexnia/H-apodrashltbr-gtSeira-Agriopapies-Oneiro-proto/ 

Και αναζητήστε το οπωσδήποτε στα βιβλιοπωλεία!