Ένας ύμνος στην φιλία, μία ωδή στην ελευθερία

Μία φιλία “ανθίζει” μέσα στις στάχτες και τ’ αποκαΐδια του ολέθρου. Τα γλωσσικά εμπόδια θρυμματίζονται, τα σύνορα σπάνε και η ανθρώπινη ζωή αποθεώνεται, υπερνικώντας τον θάνατο και περνώντας στην αιωνιότητα. Μία μικρή χαραμάδα ελευθερίας ανοίγει, για να ξεπροβάλλει το φως της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης, όταν ο Ζακ Νταρκ πιάνει την πένα του για να υμνήσει τη σχέση του με τον Τάκη Νινιδάκη.

Τα ποιήματά του Γάλλου, που γράφτηκαν μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί όπου κρατούνταν μαζί με τον Ρεθεμνιώτη σύντροφό του, αφηγούνται τις κακουχίες που πέρασαν αμφότεροι, και περιέχονται στο βιβλίο του Μανόλη Παντινάκη “Άνθρωποι, σαπούνι και λίπασμα”.

Κάποιους απ’ αυτούς τους στίχους, το δημοφιλές ροκ συγκρότημα Magic De Spell επέλεξε να τους μελοποιήσει, ακολουθώντας τον δρόμο που χάραξαν ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ο Μίκης Θεοδωράκης με το αφηγηματικό έργο “Μαουτχάουζεν”. Η ενδιαφέρουσα και ανατρεπτική συνεργασία τους με τον αγαπημένο Κρητικό βιρτουόζο λυράρη Ιάκωβο Πατεράκη είναι σπαρμένη με τα ιδανικά της συναδέλφωσης και της αλληλεγγύης, που οφείλει πάντα να υπηρετεί η τέχνη. Είναι ουσιαστικά η φυσική συνέχεια μιας διαδρομής που ξεκίνησε χρόνια πριν από το όχι και τόσο μακρινό, και πάντα επίκαιρο, “Σαράγεβο”.

"Αν δεν ορίζεις εσένα”

Το τραγούδι “Αν δεν ορίζεις εσένα” θα ακουστεί για πρώτη φορά τη Δευτέρα 29 Αυγούστου, στην επίσημη παρουσίαση του βιβλίου του Μανόλη Παντινάκη “Άνθρωποι, σαπούνι και λίπασμα” στην Κοξαρέ του Δήμου Αγίου Βασιλείου, γενέτειρα του Τάκη Νινιδάκη, ενός εκ των βασικών πρωταγωνιστών της συγκεκριμένης ιστορίας.

Την οπτικοποίηση του κομματιού ανέλαβε ο γνωστός σκηνοθέτης Γιάννης Μαράκης.

“Στο ποίημα αναδεικνύεται καθαρά η ελευθερία, το πόσο σημαντικό είναι να ορίζεις τον εαυτό σου” σχολιάζει ο ντράμερ κι εκ των ιδρυτών των Magic De Spell, Θοδωρής Βλαχάκης, εμπνευστής της ιδέας μελοποίησης των στίχων του Ζακ Νταρκ. “Όπως δύο άνθρωποι γίνονται φίλοι και σπάνε τα στεγανά της γλώσσας και της αιχμαλωσίας στην τελική, έτσι κι εμείς με μία καλλιτεχνική σύμπραξη θέλουμε να σπάσουμε κάποια (μουσικά) στεγανά. Αυτό το τραγούδι έγινε με μία ανθρώπινη και συναισθηματική προσέγγιση. Έχει πολύ - πολύ ενδιαφέρον και πολλά νοήματα. Είναι μια παρεΐστικη δημιουργία, στο σύνολό της, που θα κυκλοφορήσει επίσημα στις αρχές του 2023. Θεωρούμε ότι μπορεί να ακουμπήσει κόσμο. Απευθύνεται σε αυτούς που διψούν και ψάχνουν κάτι το αληθινό. Το ότι ακολουθούμε τα χνάρια των Μίκη Θεοδωράκη και Ιάκωβου Καμπανέλλη, πράγματι αποτελεί για εμάς ένα τρομακτικό βάρος. Όμως,δεν θέλουμε καν να συγκριθούμε με αυτά τα ιερά τέρατα. Θέλουμε να αναδείξουμε όσο το δυνατόν, με διαφορετικό τρόπο, αυτά τα νοήματα μετά από τόσα χρόνια” προσθέτει ο Θοδωρής Βλαχάκης.

 “Είναι μία πάρα πολύ συγκινητική ιστορία" δηλώνει ο σκηνοθέτης Γιάννης Μαράκης. "Δύο άνθρωποι, χωρίς να μπορούν να συνεννοηθούν με τη γλώσσα - χωρίς να ξέρει ο ένας τη γλώσσα του αλλουνού – βρεθήκανε και τους ένωσε ο κίνδυνος. Βοήθησε ο ένας τον άλλον και έμειναν για πάντα φίλοι και αδελφοί. Αυτό ήταν που με τράβηξε κι εμένα. Δευτερευόντως ήταν η μουσική, που άκουσα τα προσχέδιά της και μου άρεσαν πολύ. Το δικό μου κομμάτι ήταν να εικονοποιήσω αυτή τη μουσική. Χρησιμοποίησα πλάνα κενά για να δείξω τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ήθελα να αφήσω τη φαντασία του θεατή να εστιάσει στους δύο δικούς μας ανθρώπους: στον Τάκη και τον Ζακ. Ανάμεσά τους, χρησιμοποίησα κάποια πλάνα που σε συνδυασμό με τη μουσική δημιουργούν ένα συναίσθημα – σε βάζουν δηλαδή στο κλίμα. Έτσι, συνδυάζοντας κάποια πλάνα που είναι έξω από τα στρατόπεδα αλλά έχουν έναν έντονο συμβολισμό πολλές φορές, με πλάνα των χώρων για τους οποίους μιλάμε μέσα στους οποίους εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα αυτά, η μίξη τους έβγαλε την τελική εικόνα. Ελπίζω, η εικόνα αυτή να ταξιδέψει τον θεατή και να τον κάνει να καταλάβει καλύτερα τους στίχους και να νιώσει τη μουσική”.

Εκδήλωση στην Κοξαρέ

Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Μανόλη Παντινάκη θα ξεκινήσει στις 8 το βράδυ, στην πλατεία της Κοξαρέ. Θα προηγηθεί τρισάγιο και ομιλία στο μνημείο του χωριού. Συγχρόνως ο δήμος και οι τοπικοί φορείς θα τιμήσουν την επέτειο του ολοκαυτώματος της Κοξαρέ από τους Γερμανούς το 1944.

Για το βιβλίο “Άνθρωποι, σαπούνι και λίπασμα” θα μιλήσει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Θεατρολογίας και Ιστορίας του Θεάτρου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνα Ριτσάτου.

Η βραδιά θα κλείσει με την προβολή του ντοκιμαντέρ «Από την Κρήτη στα κολαστήρια του θανάτου, Άουσβις» των Γιάννη Κανελλάκη και Μανόλη Παντινάκη σε σκηνοθεσία του Τάσου Μπιρσίμ.

Συντελεστές

«Αν δεν ορίζεις εσένα» - Μελοποίηση ποιήματος του Γάλλου Ζακ Νταρκ, που περιέχεται στο βιβλίο του Μανόλη Παντινάκη «Άνθρωποι, σαπούνι και λίπασμα»

Μουσική: Magic de Spell

Κρητική λύρα: Ιάκωβος Πατεράκης

Ηχογράφηση-Μίξη: Γιώργος Αρχοντάκης

Οπτικοποίηση από τον σκηνοθέτη Γιάννη Μαράκη