Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο για τον Ερωτόκριτο με τίτλο "Ερωτόκριτος: αισθητική, ιστορία, κριτική" πραγματοποιείται στο Φοιτητικό Πολιτιστικό Κέντρο "Ξενία", στο Ρέθυμνο, την Παρασκευή 21, το Σάββατο 22 και την Κυριακή 23 Ιουνίου 2019.
Πρόγραμμα
Παρασκευή 21 Ιουνίου 2019
Α΄ ( ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ) ΣΥΝΕΔΡΙΑ
8.30 Καλωσόρισμα
Ευλογία-καλωσόρισμα από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιο
Χαιρετισμοί
Κήρυξη της έναρξης των εργασιών του συνεδρίου από τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη
Προεδρείο: Dia Philippides και Μιχαήλ Πασχάλης
9.20 Ιωάννης Μαυρομάτης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,
«Εισαγωγική ομιλία»
10.00 Massimo Peri, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Πάδοβας, «Από
τη γραπτή στην προφορική λογοτεχνία και από τη μετρική στη μουσική.
Μερικές σκέψεις διαβάζοντας / ακούγοντας τον ‘Ερωτόκριτο’»
Ιωαννίνων, «Η ποιητική του Ερωτόκριτου. Τυπολογικά γνωρίσματα»
11.00 – 11.20 Διάλειμμα
Β΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Μιχάλης Κοπιδάκης και Κομνηνή Πηδώνια
11.20 Μιχαήλ Πασχάλης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Το
επεισόδιο του Χαρίδημου: Ariosto ή Tasso;»
11.40 Αφροδίτη Αθανασοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου
Κύπρου, «Το ειδυλλιακό τοπίο ( locus amoenus ) στον Ερωτόκριτο και σε
άλλα έργα της κρητικής και κυπριακής Αναγέννησης»
12.00 Μαριάννα Παφίτη, συνεργάτις του Τμήματος Βυζαντινών και
Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, «‘Η τέχνη σ’ έτοιο
κάμωμα ενίκησε τη φύση’. Ποίηση και ζωγραφική στον Ερωτόκριτο»
12.20 Μαρίνα Ροδοσθένους-Μπαλάφα, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου
Λευκωσίας, «Το θέμα της σγουραφιάς»
12.40 - 13.00 Συζήτηση
Γ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Arnold van Gemert και Αγγέλα Καστρινάκη
Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, «Δίκτυα και φίλτρα του έρωτα:
εννοιολογικές, ρητορικές και ποιητολογικές πλευρές του ‘κομπώνω’ στον
Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»
18.00 Παρασκευή Ακριτίδου, φιλόλογος, καθηγήτρια Δ. Ε., «‘Η λογική του
έρωτα’ ή ‘νους ερά και νους υπακούει (;)’: Το δίκτυο των μεταφορών που
συνθέτουν την αντίληψη για τον νου και για τον έρωτα στο κείμενο του
Ερωτόκριτου»
των ερωτευμένων και το παράθυρο ως χώρος διαπραγμάτευσης και
επαναπροσδιορισμού της γυναικείας ηθικής στον Ερωτόκριτο και στην
τραγωδία Ρωμαίος και Ιουλιέτα»
19.00 Χριστίνα Βαμβούρη, ΜΑ φιλόλογος, τ.. σχολική σύμβουλος, και Βασιλική
Πετρά, ΜΑ φιλόλογος, καθηγήτρια Δ. Ε., «…Του Έρωτα τα πάθη … Ο
άνθρωπος στη δίνη του έρωτα και του κοινωνικού ‘νόμου’. Συνανάγνωση
στον Ερωτόκριτο και σε δημοτικά τραγούδια αγάπης»
19.40 20.00 Διάλειμμα
Δ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Wim Bakker και Μανόλης Πατεδάκης
20.00 Τατιάνα Μαρκάκη, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του
Άμστερνταμ, «‘Στο Κάστρον επαντρεύθηκε…’ Γαμήλιες πρακτικές στον
Χάνδακα του Βιτσέντζου Κορνάρου»
Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, «Παλαιά
αριστοκρατία και νέα κοινωνική ελίτ στη Σητεία την εποχή του
Ερωτόκριτου»
21.00 Σταματία Λαουμτζή, Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό ΣΕΓ του
Πανεπιστημίου Κύπρου, «‘Κι αμνόγω του στον Ουρανό, στον Ήλιο, στο
Φεγγάρι.’ Άστρα και κοσμολογικές αντιλήψεις στον Ερωτόκριτο»
21.20 – 21.40 Συζήτηση
Σάββατο 22 Ιουνίου 2019
Ε΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Fatima Eloeva και Μιχάλης Πιερής
«Μακιαβελικές απηχήσεις στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»
9.00 Rosemary E. Bancroft-Marcus, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης,
«Τα Ακαδημαϊκά εμβλήματα (imprese) των ιπποτών μονομαχίας στον
Ερωτόκριτο (Μέρος δεύτερο)»
9.20 Αμάντα Σκαμάγκα, μεταδιδακτορική ερευνήτρια του ΕΚΠΑ, διδάσκουσα στο
Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, «Η γκιόστρα στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου
Κορνάρου και στη Nobilissima barriera della Canea του Gian Carlo Persio»
9.40 Σπύρος Κατσαραπίδης, φιλόλογος, «Για την τιμή των όπλων. Η μονομαχία
Κρητικού-Καραμανίτη στο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ»
10.00 Συζήτηση
10.20 – 10.40 Διάλειμμα
ΣΤ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Massimo Peri και Νίκος Παπαδογιαννάκης
11.00 Dia Philippides, ομότιμη καθηγήτρια του Boston College (USA), και Wim
F. Bakker, ομότιμος καθηγητής του University of Amsterdam, «Ο θρήνος
της Σάρρας σε αντιπαραβολή με το μοιρολόγι της Αρετούσας»
Πανεπιστημίου Κύπρου, «Η εξορία /ξενιτιά και η νοσταλγία της πατρίδας:
ένα κοινό μοτίβο στον Ερωτόκριτο και στο Orlando Furioso»
12.00 Ελένη Παπαργυρίου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών,
«Βλέμμα και όραση στον Ερωτόκριτο και την Ερωφίλη»
12.20 – 12.40 Συζήτηση
16.00 - 17.00 Ξενάγηση στην παλιά πόλη και τη Φορτέτζα του Ρεθύμνου.
Συνάντηση στις 16.00 στην είσοδο της Φορτέτζας.
Την ξενάγηση θα κάνει ο Βασίλης Τζουράς, φιλόλογος και διπλωματούχος
ξεναγός.
Ζ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Αλεξάνδρα Ζερβού και Μαρίνα Δετοράκη
κύκλου τα γυρίσματα’ (2016-2017). Ένας λογοτεχνικός διαγωνισμός
(συνεργασία Πρότυπου Γυμνασίου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης –
Πειραματικού Λυκείου Ηρακλείου Κρήτης)»
18.00 Βαρβάρα Ρούσσου, μέλος ΕΔΙ. Π.. , Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας Τέχνης
Α. Σ. Κ. Τ., «Δύο διακαλλιτεχνικές προσεγγίσεις του Ερωτόκριτου και ένα
διδακτικό παράδειγμα»
Sorbonne, καθηγήτρια στην Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά,
«‘Οι λόγοι του ήσανε θροφή’ (και είναι πάντα): οι έφηβοι διαβάζουν
Ερωτόκριτο και δημιουργούν. Το κόμικ Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου
Κορνάρου των Γ. Γούση, Δ. Παπαμάρκου, Γ. Ράγκου (Εκδόσεις Polaris)»
Διαθεματική προσέγγιση του αφηγηματικού ποιήματος ‘Ερωτόκριτος’ στην
Προσχολική Εκπαίδευση»
19.00 Συζήτηση
19.20 – 19.40 Διάλειμμα
Η΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Ιωάννης Μαυρομάτης και Βαρβάρα Γεωργοπούλου
φορμουλαϊκά στοιχεία – φόρμουλες και κοινοί τόποι στον Ερωτόκριτο του
Βιτσέντζου Κορνάρου»
20.00 Διονυσία Μαργαρίτη, φιλόλογος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Π. Τ. Ν.
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων «‘Πέφτει κι αυτό χάμαι, ψοφά,
τελειώνουσιν ομάδι’.: σχετικά με την παρουσία ζώων στον Ερωτόκριτο του
Κορνάρου»
Αγωγής, «Η πρόσληψη του Ερωτόκριτου υπό το πρίσμα της Κοινωνικής
Ψυχολογίας: σύγκρουση, επιρροή, ζητήματα ταυτότητας και ετερότητας»
21.00 Νικολέτα Ζαμπάκη, υποψήφια διδάκτωρ του ΕΚΠΑ, «Οικοκριτική
αισθητική στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»
21.00 – 21.40 Συζήτηση
Κυριακή 23 Ιουνίου 2019
Θ΄ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Γιάννης Δημητρακάκης και Ελένη Παπαργυρίου
8.40 Αταλάντη Μιχελογιαννάκη, διδάκτωρ Φιλολογίας, «Νένα: Το προφίλ της
ηλικιωμένης γυναίκας στον Ερωτόκριτο. Τα χρώματα άσπρο και μαύρο – Η
φορεσά»
9.00 Ειρήνη-Μαρία Φασιάνη, ΜΑ φιλόλογος, «Όψεις του Ερωτόκριτου στην
Εμινέ του Γιώργη Καράτζη»
στον Ερωτόκριτο»
το μοτίβο του πρόσφυγα και η φιλοσοφία της ηθικής»
10.00 Μαρίνα Καπελάκη, καθηγήτρια Ιταλικής Φιλολογίας, «Η ποιητική του
έρωτα και οι μυθολογικές απηχήσεις στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου
Κορνάρου»
Πανεπιστημίου Κύπρου, «Η Αρετή, η Αρετούσα και η Γοργόνα του Μ.
Αλέξανδρου»
11.00 – 11.20 Διάλειμμα
Ι΄ ( ΚΑΤΑΛΗΚΤΗΡΙΑ ) ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρείο: Ερατοσθένης Καψωμένος και Μαρία Καραΐσκου
πειρασμού, των τύψεων και των ενοχών στον ‘Κρητικό’ του Κορνάρου και
στον ‘Κρητικό’ του Σολωμού»
11.40 Grigory Vorodyev, ερευνητής του Ινστιτούτου Γλωσσολογίας της
Πετρούπολης, και Fatima Eloeva, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της
Πετρούπολης, πρόεδρος του Τμήματος Βυζαντινής και Νεοελληνικής
Φιλολογίας, «Μετάφραση ως δημιουργική πράξη; Luigi Groto (1541 - 1585)
(Isac) και ο άγνωστος συγγραφέας του θρησκευτικού δράματος ‘Θυσία του
Αβραάμ’»
12.00 Βαρβάρα Γεωργοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών
Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, «Ο
Ερωτόκριτος και η Θεατρική Πρωτοπορία: οι παραστάσεις της ‘Ελεύθερης
Σκηνής’1929 και του Θιάσου του Νίκου Χατζίσκου το 1955»
(μαντινάδα) και Νέος Ερωτόκριτος (του Παντελή Πρεβελάκη)»
12.40 Μαρίνα Δετοράκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης,
«Με αφορμή την επανέκδοση του Ερωτοκρίτου του Ξανθουδίδη (της
έκδοσης του 1928): φιλολογικές παρατηρήσεις»
13.00 – 13.20 Συζήτηση
13.20 Απολογισμός του τριημέρου από τον Γιάννη Δημητρακάκη
