Διαμάχη για την τοποθέτηση αγάλματος της πρώτης γυναίκας που πήρε διδακτορικό δίπλωμα

Διαμάχη έχει προκαλέσει η πρόταση να τοποθετηθεί άγαλμα της πρώτης γυναίκας στον κόσμο που έλαβε διδακτορικό δίπλωμα μεταξύ των 78 ανδρών σε περίοπτη πλατεία στη βόρεια Ιταλία.

Η Elena Lucrezia Cornaro Piscopia έλαβε το διδακτορικό της στη φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα το 1678. Αλλά δεν συμπεριλήφθηκε στη λίστα με τις επιφανείς προσωπικότητες, που συνέταξαν οι αξιωματούχοι της Πάντοβα όταν αποφάσισαν στα τέλη του 18ου αιώνα την ανέγερση αγαλμάτων στο Prato della Valle, τη μεγαλύτερη πλατεία της Ιταλίας.

Τότε αποφάσισαν η πλατεία να είναι αφιερωμένη στις επιφανείς ιστορικές προσωπικότητες που είτε κατάγονταν από την πόλη είτε είχαν δεσμούς με αυτήν.

Αρχικά υπήρχαν 88 αγάλματα που κοσμούσαν το ελλειπτικό τετράγωνο των 90τ.μ, όλα αφιερωμένα σε επιφανείς άνδρες.

Ωστόσο, χρόνια αργότερα, κάποια από αυτά καταστράφηκαν από τον στρατό του Ναπολέοντα, όταν κατέκτησε τη Βενετία. Οκτώ αντικαταστάθηκαν αργότερα από οβελίσκους, ενώ δύο από τα βάθρα παρέμειναν άδεια.

Αν και ένα άγαλμα προς τιμήν της Piscopia υπάρχει ήδη στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα, δύο τοπικοί σύμβουλοι, η Simone Pillitteri και η Margherita Colonnello, πρότειναν να την τιμήσουν τοποθετώντας το άγαλμά της σε μία από τις άδειες θέσεις στο Prato della Valle.

«Ίσως δεν είναι τόσο γνωστό ότι οι φιγούρες στις οποίες είναι αφιερωμένα τα πέτρινα ομοιώματα ανήκουν όλες, ανεξαιρέτως, σε άνδρες», έγραψαν στην πρότασή τους, που παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο.

Η πρόταση ήρθε αφότου η Mi Riconosci, μια ένωση επαγγελματιών που εργάζεται στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, προχώρησε σε απογραφή όλων των αγαλμάτων αφιερωμένων σε επιφανείς Ιταλούς, που είχαν στηθεί σε δημόσιους χώρους σε όλη τη χώρα. Τότε η ένωση διαπίστωσε ότι μόνο 148 ήταν αφιερωμένα σε γυναίκες.

Η Federica Arcoraci, ιστορικός τέχνης της ένωσης, είπε ότι η σύνθεση του Prato della Valle μόνο για άνδρες είχε «επίδραση στη ζωή και τη συλλογική μας φαντασία. Ο κανονισμός του Prato della Value του 1776 απαγόρευε να υπάρχουν αγάλματα αγίων, ανθρώπων εν ζωή και ανθρώπων που δεν είχαν δεσμούς με την πόλη, αλλά ποτέ δεν απαγόρευσε την εκπροσώπηση των γυναικών.

»Προφανώς, αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης τάσης στην ιστορία. Αλλά σήμερα είναι δυνατό να δημιουργηθεί ένα έργο που να συνδέεται με την ιστορία της πλατείας στο σύνολό της».

Ωστόσο, η πρόταση πυροδότησε αμέσως μία διαμάχη, με τους επικριτές να υποστηρίζουν ότι η τοποθέτηση ενός αγάλματος της Piscopia στην πλατεία θα ήταν «εκτός πλαισίου» σε σχέση με την ιστορία της πλατείας.

Ο Carlo Fumian, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα, είπε ότι η «ακριβή και παράξενη» ιδέα ήταν «λίγο μοντέρνα και πολιτιστικά ασυνεπής».

«Η μετακίνηση μνημείων σαν να είναι Lego είναι ένα επικίνδυνο και καθόλου έξυπνο παιχνίδι», ανέφερε στην τοπική εφημερίδα Il Mattino di Padova.

«Αντίθετα, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να ανακαλύψουν το αρχικό (άγαλμα) που έχει τοποθετηθεί τιμητικά στο πανεπιστήμιο».

Ο ιστορικός τέχνης Davide Tramarin είπε ότι τα δύο άδεια βάθρα πρέπει να παραμείνουν ως έχουν καθώς αντιπροσωπεύουν ένα σύμβολο της ιστορικής καταστροφής, από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα.

Από την πλευρά του ο Fabrizio Magani, ο επιθεωρητής της πολιτιστικής κληρονομιάς της Πάντοβα, είναι ανοιχτός στην ιδέα, αλλά πρότεινε να τιμηθεί μία γυναικεία προσωπικότητα από την πιο πρόσφατη ιστορία της πόλης.

«Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι ακόμη και μόνο η πρόταση να υπάρξει ένα άγαλμα που αντιπροσωπεύει μια σημαντική προσωπικότητα της πόλης έχει προκαλέσει μια τέτοια συζήτηση», δήλωσε δημοσιογράφος Leonardo Bison.

«Αλλά είναι περίεργο που ένα άγαλμα της Piscopia δεν είναι εκεί (στην πλατεία) όταν υπάρχουν άλλες λιγότερο σημαντικές ανδρικές φιγούρες, που απεικονίζονται» όπως τόνισε.

Με πληροφορίες του Guardian