ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Μαρία Παπαδοδημητράκη
«Στο Μεξικό, στο Μεξικό, στις 13 Νοέμβρη, θα πάμε και θα κάνουμε το πιο μεγάλο γλέντι». Με το σύνθημα αυτό ξεκίνησε ένα μοναδικό ταξίδι σε μια χώρα 11.000χλμ μακριά από το σπίτι μου. Με χορούς και τραγούδια ξεκίνησε μια “περιπέτεια” που δεν θα ξεχάσουμε όσοι βρεθήκαμε για 6 μέρες στην ιστορική Πλατεία Συντάγματος (ή αλλιώς Ζόκαλο), μία από τις μεγαλύτερες πλατείες του κόσμου.
Το ραντεβού είχε οριστεί για τις 4 το πρωί. Δεκαέξι ώρες περίπου μας χώριζαν από τον τελικό προορισμό μας. Όταν έφτασα στις αναχωρήσεις, η ελληνική αποστολή ήταν ήδη εκεί. Όλη η Εθνική Αστέγων* παρούσα. Η Αγγελική, η Ιωάννα, η Νόρα, η Ελένη, η Μαρία, η Μάγδα, η Μόνικα, ο Αποστόλης, ο Νίκος, ο Νικόλας, ο Λάζαρος, ο Σάκης, ο Ρεζά, ο Τζιμπούρ, ο Μορτάζα φορούσαν τη μπλε στολή και περίμεναν με ανυπομονησία την επιβίβασή τους. Για κάποιους ήταν το πρώτο αεροπορικό ταξίδι.
Κοιτώντας τους, δυσκολευόμουν να φανταστώ τι έχουν περάσει ή τι περνούν. Ο καθένας τους κουβαλάει μια ιστορία. Ουσίες, αλκοόλ, προγράμματα απεξάρτησης, ζωή στο δρόμο, ύπνος σε ξενώνες, διαμονή σε καταυλισμούς. Ο καθένας τους ένα σχολείο για όποιον θέλει να ακούσει. Η μεγάλη γιορτή που μας περίμενε στην άλλη άκρη του χάρτη ήταν για αυτούς, εγώ βρέθηκα εκεί για να γίνω μάρτυρας του πόση δύναμη κρύβει ο άνθρωπος και του πόσο μακριά μπορεί να μας πάει μια μπάλα.
Για μια εβδομάδα 56 ομάδες από 42 χώρες του κόσμου συγκεντρώθηκαν στη μεξικανική πρωτεύουσα για ένα ιδιαίτερο ποδοσφαιρικό φεστιβάλ, το 16ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων. Έναν κορυφαίο ποδοσφαιρικό, αλλά κυρίως κοινωνικό θεσμό, που καθιερώθηκε µε πρωτοβουλία του Διεθνούς Δικτύου Εφηµερίδων Δρόµου και έχει την υποστήριξη της UEFA και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Από τις 13 μέχρι τις 18 Νοεμβρίου, πάνω από 450 παίκτες φιλοξενήθηκαν σε τέσσερα διαμορφωμένα γήπεδα, όλοι καλεσμένοι σε μια γιορτή που είχε σκοπό την αλληλεγγύη, την επανένταξη, την αποδοχή. Όσοι βρέθηκαν στην πολύβουη πόλη (που παρεμπιπτόντως γιόρταζε τα 50 χρόνια από τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1968), έπαιξαν μπάλα όχι για να γίνουν καλοί ποδοσφαιριστές, αλλά γιατί η μπάλα είναι σαν τη ζωή, με τα πάνω, τα κάτω και τις αμέτρητες στροφές της.
Η γιορτή άνοιξε με την παρέλαση των ομάδων στη Λεωφόρο Φρανσίσκο Μαδέρο, στο ιστορικό κέντρο της πόλης και στη συνέχεια οι σημαίες των χωρών (ανάμεσά τους και η δική μας γαλανόλευκη) παρατάχθηκαν στο κεντρικό γήπεδο. Μετά την τελετή έναρξης, ξεκίνησαν οι αγώνες. Πολλά “πάμε”, “έλα”, “παίζουμε”. Ο Χρήστος (ο μάνατζερ) χοροπηδούσε δίπλα στο γήπεδο, φωνάζοντας “μπράβο”, ακόμα και όταν “τρώγαμε” το ένα γκολ μετά το άλλο. Το ίδιο και ο Γιάννης, ο φωτογράφος της αποστολής και ο Σάκης (ο προπονητής). Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από το κλίμα που επικρατούσε. Ακόμα και όσοι δεν είμαστε φαν του αθλήματος, πεταγόμασταν σε κάθε καλή και κακή φάση, δικής μας ή της αντίπαλης ομάδας.
Για την ιστορία την πρώτη θέση στους άνδρες και στις γυναίκες κατέκτησε το Μεξικό, ενώ στα δικά μας… οι άνδρες ήρθαν 36οι (αν θυμάμαι καλά) και οι γυναίκες τελευταίες. Αν, ωστόσο, πιστεύετε ότι δεν τα πήγαμε καλά, σας ενημερώνω ότι η γυναικεία ομάδα έκλεψε την παράσταση και κέρδισε με το ήθος και το χαμόγελό της πολλά δώρα, καθώς και το πρώτο FIFPro βραβείο της διοργάνωσης, δηλαδή το βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών με το οποίο έχουν τιμηθεί, μεταξύ άλλων οι Sergio Ramos, Cristiano Ronaldo, Lionel Messi.
Όμως, και εμείς οι θεατές κάτι κερδίσαμε από όλο αυτό. Μιλώντας με τους συνοδούς άλλων αποστολών, τους οπαδούς άλλων ομάδων και τους παίκτες άλλων χωρών, κατέληξα στα εξής συμπεράσματα… ότι τα σύνορα του μυαλού είναι τα πιο δύσβατα, ότι όποιος καταφέρει να τα περάσει μόνο κερδισμένος μπορεί να βγει, ότι τελικά αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν και ότι όποιος έχει την ευκαιρία να συμμετάσχει σε μια τέτοια διοργάνωση, καλά θα κάνει να πει “ναι” χωρίς δεύτερη σκέψη.
Ωστόσο, ας μην γελιόμαστε, η συμμετοχή σε μια τέτοια διοργάνωση έχει από όλα και μάλιστα σε γερές δόσεις. Πολλά χαμόγελα, αλλά και πολλή κούραση. Πρωινό ξύπνημα στις 6.30. Στο πόδι μέχρι τις 9 το βράδυ για να κυλήσουν όλα ρολόι (ή τουλάχιστον με όσο γίνεται λιγότερα προβλήματα). Δείπνο με την ομάδα, μια σύντομη κουβέντα για όσα είχαν συμβεί την ημέρα που πέρασε, τα καλά και τα ανάποδα, τα άγχη και τις στεναχώριες και μετά μπάνιο και κατευθείαν για ύπνο. Στις 11 ήμουν ήδη στο κρεβάτι, με όλο το σώμα να πονάει. Ο ύπνος, όμως, ήταν γλυκός, γιατί σήμερα ήταν μια καλή μέρα, γιατί σήμερα περάσαμε ωραία, γιατί σήμερα κάναμε κάτι όμορφο.
Θυμάμαι ακόμα την πρώτη συνάντηση της αποστολής και τη συναισθηματική φόρτιση. Μετά το φαγητό μαζευτήκαμε στο φουαγιέ του ξενοδοχείου και ο καθένας έλεγε γιατί μπήκε στην ομάδα. “Δεν μου αρέσει το ποδόσφαιρο”, είπε η Μαρία (και όλοι γέλασαν), “αλλά νιώθω καλά εδώ, γι’ αυτό και μένω”. “Ακόμα δεν μπορώ να “χωνέψω” το ότι βρίσκομαι εδώ. Πρώτη φορά έχω να διηγηθώ μια ιστορία χωρίς ναρκωτικά και φυλακές, μια ιστορία που είμαι χαρούμενη”, μοιράστηκε μαζί μας μια άλλη παίκτρια. Θυμάμαι και τη συνάντηση που έκλεισε με έναν μίνι τουρτοπόλεμο για τα γενέθλια της Δώρας και της Μάγδας. Θυμάμαι και άλλα πολλά που δεν χωρούν σε λέξεις και θα κρατήσω στο μυαλό μου.
“Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το ποδόσφαιρο είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι είναι πολύ πιο σημαντικό από αυτά”, είχε δηλώσει πριν χρόνια ο διάσημος William Shankly, μάνατζερ της ποδοσφαιρικής ομάδας της Λίβερπουλ. Καθισμένη σε αυτές τις κερκίδες, παρακολουθώντας αυτούς τους δεκαπεντάλεπτους αγώνες, συνομιλώντας με ανθρώπους από όλες τις γωνιές της γης καταλαβαίνω τι εννοούσε. Η αλήθεια είναι ότι δύσκολα περιγράφεται αυτό που ζήσαμε εκεί μακριά. Ήταν πολύ. Ευχαριστώ, πάντως, τους 20 Φανταστικούς της Εθνικής Αστέγων για τη μοναδική εμπειρία.
Καλή συνέχεια σε όλους και καλούς αγώνες (εντός και εκτός γηπέδων)!
Box – Το Παγκόσμιο Κύπελλο σε νούμερα
Μέχρι σήμερα το Ίδρυμα του Παγκόσμιου Κυπέλλου Αστέγων και οι συνεργάτες του έχουν επηρεάσει τη ζωή 1 εκατομμυρίου αστέγων σε όλο τον κόσμο, ενώ κάθε χρόνο συμμετέχουν στη διοργάνωση πάνω από 500 παίκτες, από τους οποίους:
Το 94% δηλώνει ότι η συμμετοχή του επηρέασε θετικά τη ζωή του
Το 83% βελτίωσε τις σχέσεις του με την οικογένεια και τους φίλους του
Το 77% άλλαξε τη ζωή του σημαντικά
Το 71% συνέχισε να ασχολείται με το άθλημα
*Πηγή https://homelessworldcup.org.
Box - Αλλαγή αντιλήψεων
Εκτός από το να ενθαρρύνει ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο να κάνουν θετικές αλλαγές στη ζωή τους, το ετήσιο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων στοχεύει στην αμφισβήτηση των αντιλήψεων που επικρατούν για την αστεγία. Έρευνα που διεξήχθη σε θεατές στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων της Γλασκώβης διαπίστωσε ότι:
Το 83% έχουν αποκτήσει πιο θετική στάση απέναντι στους άστεγους ως αποτέλεσμα της συμμετοχής τους στην εκδήλωση
Το 86% αισθάνθηκε ότι η διοργάνωση τους έκανε να συνειδητοποιήσουν περισσότερο το θέμα της έλλειψης στέγης
Το 96% συμφώνησε ότι το ποδόσφαιρο είναι ένας καλός τρόπος να ενώσεις τους ανθρώπους.
*Η ελληνική ποδοσφαιρική ομάδα αστέγων είναι μια κοινωνική πρωτοβουλία, που αξιοποιεί το ποδόσφαιρο ως μέσο ενεργοποίησης και κοινωνικής (επαν)ένταξης ανθρώπων που βιώνουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, άστεγοι, άτομα εξαρτημένα από ουσίες και πρόσφυγες βρίσκονται στο επίκεντρό της.
