Ξεπαγώνει η διασύνδεση του Euroasia ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο

Στο προσκήνιο επανέρχεται ξανά η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ, το οποίο μάλιστα φιλοδοξεί να “κουμπώσει” με ένα άλλο έργο, την διασύνδεση Αιγύπτου-Κύπρου. Δύο διαφορετικά projects, το EuroAsia και το EuroAfrica Interconnector που προωθούνται εδώ και χρόνια και τα οποία εφόσον μπουν σε φάση υλοποίησης θα συγχωνευτούν σε ένα, δημιουργώντας ένα βρόγχο ηλεκτρισμού στην Κύπρο.

Συγκεκριμένα στην θέση Κοφίνου θα καταλήγουν τόσο το αιγυπτιακό τμήμα, μήκους 498 χλμ, όσο και το ισραηλινό, μήκους 310 χλμ και από εκεί θα ξεκινά ένα καλώδιο 898 χλμ που θα ενώνεται με την Κρήτη και θα “κουμπώνει” με τον αγωγό Κρήτης-Αττικής.

Όπως αναφέρει το energypress.gr, στα έργα και ειδικά στο πιο ώριμο εξ αυτών, δηλαδή το Κρήτη-Κύπρος -Ισραήλ, αναφέρθηκε κατά την συνάντησή του με την κύπρια ομόλογό του στην Λευκωσία, ο Κ.Χατζηδάκης, λέγοντας ότι προωθεί την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού αλλά και την διείσδυση περισσότερων ΑΠΕ στα συστήματα των τριών χωρών. Το έργο της EuroAsia, προϋπολογισμού 2,5 δις ευρώ, έχει ώριμες μελέτες, είναι PCI, αλλά για να υλοποιηθεί, εκτιμάται ότι θα πρέπει η ΕΕ να καταβάλει τουλάχιστον το 50% της αξίας του. Από τον περασμένο Μάιο, την προμήθεια των σταθμών μετατροπής HVDC, ύψους 623 εκατ ευρώ, έχει αναλάβει η γερμανική Siemens. Οσο για την υλοποίηση του έργου, η έναρξη λειτουργίας του τοποθετείται στα τέλη του 2023.

Σε επίπεδο ενεργειακής ασφάλειας, η Κύπρος είναι σήμερα η μοναδική χώρα της Ε.Ενωσης χωρίς ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Σε επιχειρηματικό τώρα επίπεδο, το κίνητρο για τους επενδυτές που θα αναλάβουν το projet, είναι η μεταφορά ποσοτήτων ρεύματος από την Αν.Μεσόγειο προς την Ευρώπη και το ανάποδο. Στην προκειμένη περίπτωση, η Αιγυπτος που έχει πολύ μεγάλες ποσότητες ρεύματος αλλά και ΑΠΕ, θα μπορεί να εξάγει, όσο για το Ισραήλ - μικρότερη χώρα αλλά με παρόμοια ενεργειακά χαρακτηριστικά- θα αγοράζει ρεύμα για να καλύψει τις ανάγκες του. Το επιχειρηματικό δηλαδή κίνητρο είναι ότι οι τρεις χώρες Ισραήλ, Αίγυπτος και Κύπρος θα μπορούν τόσο να εισάγουν ρεύμα από την Ευρώπη, όσο και να εξάγουν ρεύμα προς την Ευρώπη.

Στην αρχική του σχεδίαση ο EuroAsia είχε δυναμικότητα 2 GW, ωστόσο σήμερα αυτή έχει περιοριστεί στο 1 GW, καθώς το άλλο GW το έχει δεσμεύση η διασύνδεση Αττική-Κρήτη. Η προοπτική πάντως είναι η χωρητικότητα να διπλασιαστεί, κάτι που όπως λέγεται, πρόκειται να φανεί το επόμενο διάστημα, όταν και θα παρουσιαστεί το νέο πλαίσιο με διαφορετική αφετηρία. Σύμφωνα με πληροφορίες το επόμενο διάστημα θα υπογραφεί με την ισραηλινή πλευρά κάποιο MUO. 

Σε επίπεδο κόστους, υπολογίζεται ότι το σκέλος Ισραήλ- Κύπρος ανέρχεται στα 900 εκατ ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο τμήμα Κύπρος -Κρήτη στα 1,6-1,8 δισ ευρώ.

Πρώιμο το ΕuroAfrica

Στην περίπτωση του καλωδίου Αίγυπτος -Κύπρος (ΕuroAfrica), το έργο σχεδιάζεται συμπληρωματικά του EuroAsia, τα οποία αμφότερα είναι συμφερόντων του κύπριου επιχειρηματία Ν.Κτωρίδη. Στο περιθώριο μάλιστα της χθεσινής Τριμερούς Κύπρου-Αιγύπτου-Ελλάδος, ο Κ. Χατζηδάκης συναντήθηκε με αντιπροσωπεία του φορέα υλοποίησης των έργων EuroAsia και EuroAfrica, υπό τον τέως Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου κ. Ιωάννη Κασσουλίδη.

Σχετικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά, το τμήμα Αίγυπτος-Κύπρος θα είναι 498 χλμ. και το χαμηλότερο σημείο της υποθαλάσσιας διασύνδεσης θα φτάνει τα 2,200 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σημειωτέον ότι η 33ετής συμφωνία μίσθωσης της γης προκειμένου να κατασκευασθεί ο σταθμός μετατροπής HVDC στην Κύπρο, έχει υπογραφεί από τον Ιούνιο του 2019, μεταξύ του φορέα υλοποίησης και του κυπριακού υπ. Ενέργειας