Την πρώτη συνάντησή τους, μετά την ψήφιση και τυπική έναρξη ισχύος του νέου καθεστώτος για την προστασία της κύριας κατοικίας, θα έχουν την ερχόμενη Τρίτη 7 Μαΐου, οι τραπεζίτες με τους εκπροσώπους των "θεσμών". Η συνάντηση εκκινεί και τις διαπραγματεύσεις για τη συνολική αναμόρφωση του νόμου Κατσέλη, με την έμφαση, ωστόσο, να δίδεται στην εφαρμογή του πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Παρά το γεγονός ότι κατόπιν μακράς και ακανθώδους διαπραγμάτευσης ψηφίστηκε ο νόμος 4605/2019, οι επιφυλάξεις των "θεσμών" για το πώς αυτός θα λειτουργήσει αποτελεσματικά, παραμένουν. Παράλληλα, εκκρεμεί η απόφαση της DGCοmp σχετικά με το εάν η επιδότηση της μηνιαίας δόσης των δανείων που θα ρυθμίζονται με τον νέο νόμο, συνιστά κρατική ενίσχυση.
Υπενθυμίζεται ότι με το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, ο οφειλέτης που θα κριθεί επιλέξιμος θα μπορεί να ρυθμίσει την οφειλή του με "κούρεμα" του ποσού που υπερβαίνει το 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, σε ισόποσες τοκοχρεωλυτικές δόσεις με επιτόκιο Euribor τριμήνου + 2% και με διάρκεια αποπληρωμής έως 25 έτη. Στη μηνιαία δόση που θα προκύπτει, το Δημόσιο θα συνεισφέρει ποσοστό από 20% έως 50%.
Η επιλεξιμότητα των οφειλετών που θα λάβουν προστασία της πρώτης κατοικίας και ευνοϊκή ρύθμιση της οφειλής τους, θα κρίνεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, στην οποία οι "θεσμοί" αποδίδουν ιδιαίτερη βαρύτητα για την αποτελεσματική εφαρμογή του νέου νόμου. Η πλατφόρμα είναι μεν έτοιμη, δεδομένου ότι έχει λειτουργήσει πλήρως για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, αλλά οι πλήρεις διασυνδέσεις και οι αυτοματισμοί των αιτήσεων για την υλοποίηση του νόμου 4605/2019 θα προκύψουν στα τέλη Ιουνίου (σημειώνεται ότι η πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ θα συγκεντρώνει στοιχεία από ΑΑΔΕ, Τειρεσία και όλες τις τράπεζες, συστημικές και μη). Έτσι, στην πράξη ο νέος νόμος που ξεκίνησε να ισχύει από τις 30 Απριλίου, θα λειτουργήσει από τις αρχές Ιουλίου, όταν θα υπάρχει η δυνατότητα της αυτοματοποιημένης διαδικασίας. Μέσω αυτής, όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά θα ανακτώνται αυτόματα και ο δανειολήπτης θα πρέπει να προσκομίζει μόνο το πιστοποιητικό βαρών από το υποθηκοφυλακείο.
H αποτελεσματική λειτουργία του νόμου 4605 και τα ανοιχτά θέματα ενόψει της διαμόρφωσης του συνολικού πλαισίου αφερεγγυότητας φυσικών προσώπων θα συζητηθούν ιδιαίτερα με την ΕΚΤ, καθώς ως εποπτική αρχή των τραπεζών, έχει τον νέο νόμο στο μικροσκόπιο αναφορικά με τυχόν επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και την ενδεχόμενη ανάγκη σχηματισμού πρόσθετων προβλέψεων. Παράλληλα, μείζον θέμα που απομένει να αποδειχθεί στην πράξη είναι το πώς ο νέος νόμος θα επιδράσει στην κουλτούρα πληρωμών και στον πιθανό ηθικό κίνδυνο.
Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ είχε διατυπώσει έντονες ενστάσεις στο να περιληφθούν και τα επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία στην προστασία του νόμου 4605. Πηγή ανησυχίας για την ΕΚΤ παραμένουν πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις για τις τράπεζες από τον αριθμό των προσώπων που θα υποβάλουν αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του νέου "νόμου Κατσέλη" και το ύψος των διαγραφών (haircuts) που θα εφαρμόσουν οι τράπεζες.
Επιπλέον, η ΕΚΤ είχε εκφράσει ανησυχίες για το ενδεχόμενο δυσμενών επιπτώσεων στις πωλήσεις δανείων και στις τιτλοποιήσεις, καθώς ο νέος νόμος επιτρέπει σε οφειλές που τιτλοποιούνται βάσει του νόμου 3156/2003 για ομολογιακά δάνεια, τιτλοποίηση απαιτήσεων και απαιτήσεων από ακίνητα, καθώς και σε οφειλές που μεταβιβάζονται βάσει του νόμου για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, να ρυθμίζονται και βάσει των διατάξεών του. Αυτό, σύμφωνα με την ΕΚΤ, θα μπορούσε να δυσχεράνει την πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές τιτλοποιήσεων για σκοπούς μεταβίβασης χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων και άντλησης ρευστότητας και, συνεπώς, θα δυσχερανθεί περαιτέρω η χορήγηση νέων πιστώσεων στην οικονομία
