Ο πληθωρισμός πέφτει αλλά η ακρίβεια επιμένει

Θετικό σινιάλο στέλνουν τα στοιχεία Ιανουαρίου για τον εγχώριο πληθωρισμό (στο 7,2% από 7,6% τον Δεκέμβριο) και για την επίτευξη του ετήσιου στόχου κάτω του 5%. Εγείρουν όμως ανησυχίες οι συνεχιζόμενες ανατιμήσεις στα τρόφιμα και η νέα άνοδος του δομικού πληθωρισμού, προκαλώντας προβληματισμό για παγίωση της ακρίβειας. Τον ίδιο μήνα, ο μέχρι τώρα «καλός καιρός» και ο καλύτερος, από τις προβλέψεις, χειμώνας έχουν μειώσει την απαισιοδοξία στο οικονομικό και καταναλωτικό κλίμα (ΙΟΒΕ). Ωστόσο, η εμπέδωση υψηλών τιμών που ροκανίζει το διαθέσιμο εμφανίζεται και στην έρευνα του ΙΟΒΕ, καθώς αυξάνεται το ποσοστό των νοικοκυριών που «δεν τα βγάζουν πέρα».

Σύμφωνα με τη Eurostat, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε για τέταρτο μήνα στο 8,5% από το 9,2% τον Δεκέμβριο. Ομοίως και για την Ελλάδα, καθώς τα στοιχεία κάνουν λόγο για 7,2%, όπου είναι η 6η χαμηλότερη μεταξύ των 19 χωρών. Στην ευρωζώνη, ο δομικός πληθωρισμός (χωρίς τιμές τροφίμων και καυσίμων) επιταχύνθηκε στο 7% από 6,9%. Εξετάζοντας τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ, η ενέργεια έχει τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό τον Ιανουάριο (17,2%, έναντι 25,5% τον Δεκέμβριο), ακολουθούμενη από τα τρόφιμα, το αλκοόλ και τον καπνό (14,1%, έναντι 13,8% τον Δεκέμβριο), τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (6,9%, έναντι 6,4% τον Δεκέμβριο) και τις υπηρεσίες (4,2% έναντι 4,4% τον Δεκέμβριο).

Τα τρόφιμα συνεχίζουν να είναι οδηγός στον πληθωρισμό. Από το 13,8 του Δεκεμβρίου, έσπασε τον Ιανουάριο και το φράγμα του 14% με 14,1% που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. Ιστορικό ρεκόρ και για τον δομικό πληθωρισμό (δεν περιλαμβάνει τρόφιμα και ενέργεια) ο οποίος έφτασε στο 7% στην ευρωζώνη.

Από τα μέσα Δεκεμβρίου οι τιμές της ενέργειας έχουν καταγράψει ραγδαία αποκλιμάκωση . Το φυσικό αέριο διαπραγματεύεται στα 50 ευρώ, ενώ το πετρέλαιο κινήθηκε μεταξύ 82-88 δολ./βαρέλι. Το οικονομικό επιτελείο έχει βασική παραδοχή στον κρατικό προϋπολογισμό, προκειμένου να βγουν τα νούμερα, πως η μέση τιμή του φυσικού αερίου δεν θα ξεπεράσει τα 120 ευρώ για το 2023.

Επιφυλακτικότητα

Η ακρίβεια στα ράφια έχει διατηρήσει το κλίμα επιφυλακτικότητας, καθώς ο Ιανουάριος μπορεί μεν να έφερε αύξηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, το ποσοστό όμως των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» ενισχύθηκε – οριακά – στο 61% (από 60%). Επίσης, υπάρχει συγκράτηση στην πρόθεση για αγορές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, στο 13% διατηρήθηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 18% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» υποχώρησε οριακά στο 7%. Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) υποχώρησε οριακά.

Η προεκλογική περίοδος, όπως υπογραμμίζει το ΙΟΒΕ, πλησιάζει και όπως συμβαίνει πάντα οι προσδοκίες των καταναλωτών βελτιώνονται. Μέρος αυτής της βελτίωσης αποδίδεται και στα μέτρα ενίσχυσης οικονομικού χαρακτήρα που συνήθως προωθούνται αυτήν την περίοδο. Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια εμφανίζονται άλλοι πολίτες ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, καθώς οι καταναλωτές στην Ουγγαρία είναι οι περισσότερο απαισιόδοξοι για τον Ιανουάριο.