Το 2018 οι συνολικές καταθέσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 14,9 δισ. ευρώ, προερχόμενη κατά το ήμισυ σχεδόν από τον ιδιωτικό τομέα και διαμορφώθηκαν σε 159,5 δισ. ευρώ στο τέλος του έτους (Ιαν. 2019: 157,7 δισ. ευρώ). Αυτό δημιούργησε κατάλληλες προϋποθέσεις για περαιτέρω χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών τρεις φορές στη διάρκεια του έτους μέχρι την πλήρη απελευθέρωση της ανάληψης μετρητών, τον Οκτώβριο του 2018.
Οι καταθέσεις των νοικοκυριών, που αποτελούν το 70% της καταθετικής βάσης, σημείωσαν πέρυσι σωρευτική αύξηση κατά 5,8 δισ. ευρώ, έναντι 3,7 δισ. ευρώ το 2017 και 2,6 δισ. ευρώ το 2016. Έτσι, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των εν λόγω καταθέσεων επιταχύνθηκε και διαμορφώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πέντε ετών (2018: 5,6%, 2017: 3,6%, 2016: 2,5% και Ιαν. 2019: 6,2%).
Σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος, το 2018 η αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών προήλθε κυρίως από την άνοδο των καταθέσεων μίας ημέρας, οι οποίες διαθέτουν υψηλότερο βαθμό ρευστότητας και χρησιμοποιούνται συχνά για καθημερινές ηλεκτρονικές συναλλαγές. Ειδικότερα, η μέση μηνιαία εισροή καταθέσεων μίας ημέρας νοικοκυριών ―που περιλαμβάνουν τις καταθέσεις όψεως, τους τρεχούμενους λογαριασμούς και τις καταθέσεις απλού ταμιευτηρίου― ανήλθε σε 326 εκατ. ευρώ το 2018 (2017: 134 εκατ. ευρώ, 2016: 16 εκατ. ευρώ) (ροή Ιαν. 2019: -694 εκατ. ευρώ), σε σύγκριση με 173 εκατ. ευρώ για τις καταθέσεις προθεσμίας (2017: 185 εκατ. ευρώ, 2016: 237 εκατ. ευρώ) (ροή Ιαν. 2019: 155 εκατ. ευρώ). Σύμφωνα με την ΤτΕ, η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει ότι βασική κινητήρια δύναμη των καταθέσεων των νοικοκυριών το 2018 ήταν η επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης, στον βαθμό μάλιστα που συνοδεύθηκε από ενίσχυση της απασχόλησης και του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, και όχι τόσο η περαιτέρω υποχώρηση της αβεβαιότητας που υπήρξε σχετικά πιο έντονη τα αμέσως προηγούμενα έτη.
Παράλληλα, η διαφορά του επιτοκίου των καταθέσεων προθεσμίας από εκείνο των καταθέσεων μίας ημέρας (των νοικοκυριών) συρρικνώθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ, υποχωρώντας στις 50 μ.β. κατά μέσο όρο το 2018 (2017: 54 μ.β., 2016: 72 μ.β. και Ιαν. 2019: 53 μ.β.).
Οι καταθέσεις των επιχειρήσεων, που αποτελούν το 13% των συνολικών καταθέσεων, κατέγραψαν πέρυσι σωρευτική άνοδο κατά 1,8 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με 2,3 δισ. ευρώ το 2017 και 1,8 δισ. ευρώ το 2016.
Αν και το 2018 η άνοδος των καταθέσεων των επιχειρήσεων ήταν, κατ’ απόλυτο μέγεθος, χαμηλότερη εκείνης των νοικοκυριών, αναλογικά ήταν πολλαπλάσια. Και σε αυτό συντέλεσε το γεγονός ότι η ετήσια καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν θετική τα δύο τελευταία έτη, σε αντιδιαστολή με εκείνη προς τα νοικοκυριά που εξακολουθεί να είναι αρνητική.
Το 2018 η άνοδος των καταθέσεων των επιχειρήσεων αφορούσε σχεδόν εξ ολοκλήρου καταθέσεις όψεως, οι οποίες κατέγραψαν μέση μηνιαία εισροή 143 εκατ. ευρώ, έναντι 126 εκατ. ευρώ το 2017 και 173 εκατ. ευρώ το 2016 (ροή Ιαν. 2019: -1,3 δισ. ευρώ). Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των καταθέσεων αυτών κυμάνθηκε γύρω στο 10% στη διάρκεια του έτους, αισθητά χαμηλότερος από ό,τι το 2017 (17%) (Ιαν. 2019: 7%).
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η επιβράδυνση του ρυθμού αυτού παρά την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας είναι πιθανόν να συνδέεται με τις εντεινόμενες προσπάθειες των τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, καθώς και με την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της αξίας των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η αντίστοιχη μηνιαία ροή των επιχειρηματικών καταθέσεων προθεσμίας ήταν οριακά μόνο θετική (5 εκατ. ευρώ), καθώς πέρυσι δεν επαναλήφθηκε η σημαντική ενίσχυση που είχε καταγραφεί το 2017 για πρώτη φορά από το 2008 (2017: 62 εκατ. ευρώ, 2016: -20 εκατ. ευρώ και Ιαν. 2019: 7 εκατ. ευρώ).
