"Ανάσα" για την οικονομία οι επενδύσεις στον τουρισμό - Ο ρόλος της Κρήτης

Πάνω από μία μονάδα θα εισφέρει στο ΑΕΠ της χώρας το 2017 ο τουρισμός, ένας κλάδος που προσελκύει αυτήν την περίοδο συνολικές επενδύσεις άνω των 4,1 δισ. ευρώ. Ο τουρισμός που κινείται από ρεκόρ σε ρεκόρ σε ό,τι αφορά τις αφίξεις αποτελεί το καύσιμο που χρειάζεται η ελληνική οικονομία προκειμένου να καταγράψει αναπτυξιακή τροχιά.

Το καύσιμο αυτό είναι από τη μία πλευρά οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, που για το 2017 θα επανέλθουν στα επίπεδα των 14,5 δισ. ευρώ, όπως εκτιμά ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), και από την άλλη οι επενδύσεις σε νέες τουριστικές και ξενοδοχειακές μονάδες, οι οποίες ξεπερνούν τα 4,1 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, περίπου 250 σχέδια συνολικού ύψους άνω των 900 εκατ. ευρώ έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού νόμου. Επίσης, μία σειρά πολύ μεγάλων επενδύσεων, συνολικού ύψους 3,2 δισ. ευρώ, που είτε εξαγγέλθηκαν πρόσφατα είτε «ξεκόλλησαν» από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας, αναβαθμίζουν άρδην το τουριστικό προφίλ της χώρας.

Τέλος, μόνο φέτος έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Τουρισμού περισσότερα από 195 επενδυτικά σχέδια, εκ των οποίων τα 125 αφορούν ξενοδοχεία και εξ αυτών τα 16 είναι νέα σχέδια, ένα σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, πέντε συνεδριακά κέντρα, δύο γήπεδα γκολφ, 10 χιονοδρομικά κέντρα, τρία θεματικά πάρκα, 24 εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού και 25 ορειβατικά καταφύγια.

Μεταξύ των επενδυτών περιλαμβάνονται ορισμένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου τουρισμού, όπως ο γερμανικός tour operator Tui, που επενδύει και πάλι σε ένα νέο ROBINSON Club στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κρήτη.

Παράλληλα νέες μεγάλες ξένες αλυσίδες αναμένεται να προστεθούν τις ήδη παρούσες στην ελληνική ξενοδοχειακή αγορά. Η Four Seasons, όπως λέγεται, θα είναι μία από αυτές, με την οποία ολοκληρώνονται τις επόμενες ημέρες οι συζητήσεις με τους νέους ιδιοκτήτες του Αστέρα Βουλιαγμένης, ενώ συζητά να αναλάβει τη διαχείριση ενός μεγάλου ρωσικού επενδυτικού σχεδίου στην Ελούντα. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», νέα μεγάλα ονόματα αναμένεται να «αφιχθούν» από τον προσεχή Σεπτέμβριο.

Επίσης, όσες αλυσίδες ήδη είναι εδώ φροντίζουν να ενισχύσουν την παρουσία τους, όπως η μεγαλύτερη αλυσίδα ξενοδοχείων τον κόσμο, η Marriott, που ξεκίνησε ήδη συνεργασίες στην Κρήτη (Domes of Elounda), στην Αθήνα (Όμιλος Χανδρή, Μetropolitan Hotel) και στην Πάτρα (Grivalia), αλλά και η Wyndham, η οποία εισήλθε πολύ δυναμικά στην ελληνική αγορά σε συνεργασία με τη Zeus International και διαχειρίζεται ήδη πέντε ξενοδοχεία στην Αττική.

Τα μεγαλύτερα έργα

Την περίοδο αυτή αναβίωσαν με παρεμβάσεις των συναρμόδιων υπουργείων ορισμένες από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που «σέρνονταν»για πολλά χρόνια. Ειδικότερα, προχωράει επιτέλους στη Φθιώτιδα το επενδυτικό σχέδιο «Atalanti Hills», ύψους 1,3 δισ. ευρώ, που κατά τη διάρκεια κατασκευής των εγκαταστάσεων και λειτουργίας της μονάδας θα δημιουργήσει πάνω από 5.500 θέσεις εργασίας. H επένδυση ξεκόλλησε με την υπογραφή σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος από τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού, με το οποίο χαρακτηρίζεται και οριοθετείται η πρώτη Περιοχή Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) «Atalanti Hills» σε μη παραθαλάσσια περιοχή στην Ελλάδα, στην περιοχή Έξαρχος του Δήμου Λοκρών του νομού Φθιώτιδας.

Το πλάνο της επένδυσης περιλαμβάνει την κατασκευή τριών σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων (Nότος, Zέφυρος, Bορράς), συνολικής δυναμικότητας 8.872 κλινών. Το θέρετρο βάζει τη Φθιώτιδα στον τουριστικό χάρτη και θα διαθέτει spa, πολιτιστικό χωριό, βοτανικό λόφο, αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και χρήσεις αναψυχής και εμπορίου.

O Νότος θα διαθέτει 1.300 κατοικίες και θα βρίσκεται στο νότιο άκρο της έκτασης που συνορεύει με την Kωπαΐδα. O Ζέφυρος είναι το κεντρικό τμήμα του project, όπου θα αναπτυχθούν 955 κατοικίες που θα βρίσκονται σε υπερυψωμένες θέσεις πάνω από το γήπεδο γκολφ, ενώ στον Βορρά θα υπάρχουν 1.321 κατοικίες και θα απευθύνεται κυρίως σε οικογένειες. Θα διαθέτει, δε, καταστήματα, καφέ, εστιατόρια και γήπεδα.

Σε ένα άλλο μέτωπο, στην Αργολίδα, το υπουργείο Πολιτισμού ενέκρινε και έθεσε τις επιμέρους παραμέτρους με τις οποίες θα υλοποιηθεί το έργο του παραθεριστικού-τουριστικού χωριού Kilada Hills συνολικού ύψους 418 εκατ. ευρώ, που έχει τον χαρακτήρα και στρατηγικής επένδυσης. Το υπουργείο ενέκρινε από αρχαιολογικής πλευράς τους όρους της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ωστόσο, λόγω του μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην ευρύτερη περιοχή, ο δρόμος των εγκρίσεων είναι ακόμη μακρύς, αφού όλες οι οριστικές και αρχιτεκτονικές μελέτες θα πρέπει να υποβληθούν για έγκριση στις αρμόδιες Διευθύνσεις του υπουργείου. Μάλιστα, όπως ορίζεται στη σχετική απόφαση, θα υπογραφεί Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας μεταξύ του ΥΠΠΟΑ και του κυρίου του έργου, του ομίλου της Dolphin (σ.σ.: κατά τα πρότυπα των μεγάλων επενδύσεων σε Ελληνικό και Αφάντου), «για την παρακολούθηση και την εκτέλεση όλων των αρχαιολογικών ερευνών και εργασιών, καθώς και την προστασία και ανάδειξη αρχαιολογικών ευρημάτων στο πλαίσιο του έργου».

Θετικά είναι τα μηνύματα και για την πορεία της επένδυσης του Minoan Group, γνωστή ως «Ίτανος Γαία» στη Σητεία της Κρήτης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας με δύο αποφάσεις του απέρριψε τις αιτήσεις ακυρώσεως, οι οποίες είχαν ασκηθεί κατά του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο εγκρίθηκαν οι χρήσεις γης για το έργο. Κατόπιν τούτου, η Minoan Group Plc, με τη θυγατρική της Loyalward Ltd, διαθέτει ένα Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο δεν υπόκειται πλέον σε ένδικα βοηθήματα και το οποίο, στην ουσία, αποτελεί τους βασικούς όρους της έγκρισης για το έργο, αναφέρει σε ανακοίνωσή της. Παράλληλα, σύμφωνα με στελέχη της στην Ελλάδα, η εταιρεία προετοιμάζει το επόμενο στάδιο αδειοδοτήσεων του έργου. Η τουριστική επένδυση Ίτανος Γαία αποτελεί τη μεγαλύτερη στην Κρήτη και είναι συνολικού ύψους 267,7 εκατ. ευρώ, δυναμικότητας 1.936 κλινών σε μια έκταση περίπου 22.120 στρεμμάτων.

Νέες επενδύσεις

Την ίδια περίοδο ανακοινώθηκαν και νέες εντυπωσιακές επενδύσεις. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει η επένδυση της Tui στην Κρήτη, που αφορά τη δημιουργία ενός νέου Robinson Club. Η TUI επενδύει στην Ελλάδα εξαγοράζοντας τη θυγατρική εταιρεία του συνεργαζόμενου με την TUI ομίλου Καράτζη Α.Ε., «Στέλλα Πολάρις Κρέτα Α.Ε.», κατόχου οικοπέδου στη νότια ακτή της Κρήτης, στην περιοχή Κουτσουνάρι Ιεράπετρας, όπου θα κατασκευαστεί μια νέα μονάδα ROBINSON Club. Η TUI ήδη λειτουργεί δύο ξενοδοχεία ROBINSON στην Ελλάδα, το «ROBINSON Club Kyllini Beach» στην Πελοπόννησο και το «ROBINSON Club Daidalos» στην Κω.

Να σημειωθεί ότι ο όμιλος Καράτζη εξακολουθεί να έχει το ξενοδοχείο Nana Beach, πέντε αστέρων, με 500 δωμάτια, μπανγκαλόου και σουίτες, ενώ την επόμενη σεζόν θα ξεκινήσει τη λειτουργία του και το Nana Princess, με 150 δωμάτια και σουίτες. Τα δύο ξενοδοχεία είναι το ένα δίπλα στο άλλο στη Χερσόνησο Ηρακλείου, οπότε αναμένονται και οικονομίες κλίμακος από τη λειτουργία του δεύτερου.

Στις προαναφερόμενες επενδύσεις θα πρέπει να προστεθούν αυτές που τρέχουν ήδη, όπως είναι η μεγάλη επένδυση στον Αστέρα Βουλιαγμένης, συνολικού ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ, ο οποίος θα ανοίξει τις πύλες του και πάλι την άνοιξη του 2018. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες της «Ν», αναμένεται σύντομα η ολοκλήρωση των συζητήσεων με τη Four Seasons για την ανάληψη από την κορυφαία διεθνή ξενοδοχειακή αλυσίδα του management του «Αστέρα».

Επίσης το πράσινο φως από τις αρμόδιες αρχές έλαβαν και οι νέες επενδύσεις για δύο ξενοδοχεία του Costa Νavarino συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ.

Ευνοϊκές προοπτικές

Εξαιρετικά ευνοϊκές χαρακτηρίζει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων τις προοπτικές του ελληνικού τουρισμού για την περίοδο 2017 - 2021, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα έως το 2021 μπορεί να προσελκύσει 35 εκατ. επισκέπτες και να πλησιάσει τα 20 δισ. ευρώ έσοδα, από 13,6 δισ. ευρώ το 2016. Απαραίτητη προϋπόθεση ωστόσο είναι να πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις ύψους 5-7 δισ. ευρώ στην ανωτέρω περίοδο για την κατασκευή νέων καταλυμάτων 4 και 5 αστέρων, καθώς και για να ανακαινιστούν/αναβαθμιστούν υπάρχουσες υποδομές, ώστε να είναι σε θέση ο κλάδος να προσελκύσει επισκέπτες υψηλής καταναλωτικής δυνατότητας και να αυξήσει τα έσοδα ανά επισκέπτη.

«Τα μέχρι στιγμής στοιχεία τουριστικής κίνησης, αλλά και τα οικονομικά στοιχεία των αγορών μας στο εξωτερικό, δείχνουν μια ανοδική τάση για το 2017 που μας επιτρέπουν να εκτιμήσουμε ότι οι διεθνείς αφίξεις θα υπερβούν τα 26 εκατ. από 24,8 εκατ. το 2016», αναφέρεται στο τρίτο τεύχος του ΣΕΤΕ για τις εξελίξεις στον ελληνικό τουρισμό.

Συμπεριλαμβανομένης και της κρουαζιέρας, η κίνηση της οποίας αναμένεται, πλέον, πτωτική περίπου 20% σε σχέση με πέρυσι, λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, οι συνολικές αφίξεις για το 2017 αναμένεται να υπερβούν τα 28,5 εκατ. Παράλληλα, εφόσον η μέση τουριστική δαπάνη ανακάμψει προς τα επίπεδα του 2015, τα συνολικά έσοδα μπορούν να υπερβούν τα μεγέθη εκείνης της χρονιάς, δηλαδή να κινηθούν μεταξύ 14,2 και 14,5 δισ. ευρώ.

Εάν επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, τότε ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει ακόμα πιο δυναμικά στην ελληνική οικονομία και να δώσει -τουλάχιστον φέτος- μία επιπλέον μονάδα στο ΑΕΠ της χώρας. Μία μονάδα, η οποία θα υποστηρίξει την προσπάθεια της χώρας να πετύχει τους στόχους του προγράμματος που έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς.