Ακίνητη περιουσία: Από καταφύγιο έγινε βάρος

Πλήρης είναι πλέον η μεταστροφή του αγοραστικού κοινού στην αγορά κατοικίας, καθώς όπως αναφέρουν οι ειδικοί του κλάδου, η συντριπτική πλειονότητα έχει εγκαταλείψει προ πολλού τη σκέψη για απόκτηση ακινήτου και στρέφεται στη λύση της ενοικίασης. Ασφαλώς, αυτό δεν είναι κάτι νέο, καθώς ήδη από το ξεκίνημα της κρίσης και την εκτίναξη της ανεργίας, σε συνδυασμό και με το «κλείσιμο της στρόφιγγας» των στεγαστικών δανείων, οι συναλλαγές στην αγορά κατοικίας κατέρρευσαν. Ωστόσο, σήμερα, υπό το πρόσθετο βάρος της παρατεινόμενης οικονομικής αβεβαιότητας, της εργασιακής ανασφάλειας, των συνεχών καθυστερήσεων στις πληρωμές των μισθών προς τους εργαζομένους και ασφαλώς της κατακόρυφης αύξησης της φορολογίας, η νοοτροπία που είχε κυριαρχήσει στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας και ήθελε όλα τα νοικοκυριά να εστιάζουν στην απόκτηση κατοικίας, έχει πλέον παρέλθει ανεπιστρεπτί, τουλάχιστον για ένα σημαντικό ποσοστό των Ελλήνων.

Μη ελκυστική επιλογή

Μάλιστα, όπως τονίζουν στελέχη του κλάδου, η αποστροφή προς το ακίνητο θα συνεχιστεί και μετά την οικονομική ανάκαμψη, ακόμα και αν υπάρξει ελάφρυνση των φορολογικών βαρών, καθώς τα πρόσθετα κόστη που έχουν συσσωρευθεί έχουν καταστήσει την κατοχή του απαγορευτική για την πλειονότητα των νοικοκυριών, ιδίως δε αν σχεδιάζουν την εκμετάλλευσή του. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση της αγοράς, κατά το πρώτο εξάμηνο από την εταιρεία παροχής υπηρεσιών ακινήτων Δανός & Συνεργάτες, που εκπροσωπεί στην ελληνική αγορά την BNP Paribas Real Estate, «η αγορά κατοικίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από ελάχιστες συναλλαγές. Οι τιμές παρουσιάζουν μια ήπια πτωτική τάση στις περισσότερες περιοχές και μια σταθεροποιητική στις πιο κεντρικές». Ταυτόχρονα, η εταιρεία παρατηρεί και μια αύξηση στις ενοικιάσεις με ισχυρή ζήτηση για κατοικίες μεσαίας/καλής ποιότητας, από ανθρώπους που προσπαθούν να επωφεληθούν από τις χαμηλές τιμές που επικρατούν. Σύμφωνα με τη Δανός, βασικός λόγος που οι αγοραπωλησίες παραμένουν περιορισμένες είναι η έλλειψη χρηματοδότησης. «Οι τράπεζες δεν έχουν ακόμα αρχίσει να δίνουν νέα δάνεια και θα πρέπει η αγορά ενυπόθηκων δανείων να ανακάμψει, προκειμένου να αυξηθεί και η ζήτηση», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από την πτώση της ζήτησης, σημαντική κάμψη έχει καταγράφει και η οικοδομική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα και η προσφορά νέων κατοικιών να έχει σχεδόν εκμηδενιστεί σε σχέση με τα χρόνια πριν από την οικονομική κρίση. Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι επενδύσεις για την ανέγερση νέων κατοικιών στην Ελλάδα έχουν καταγράψει συνολική πτώση της τάξεως του 95% κατά το διάστημα από το 2007 μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του έτους, ενώ η πτώση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας κατά την περίοδο από το 2005 έως το τέλος του πρώτου φετινού εξαμήνου αγγίζει το 93% (με βάση την επιφάνεια). Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, έχουν μειωθεί στην Ελλάδα από 10,8% το 2007 σε μόλις 0,8% το 2015.

«Βουτιά» για την οικοδομή

Συνολικά, κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σημείωσε πτώση της τάξεως του 17,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, του 21,7% στην επιφάνεια και του 22,2% στον όγκο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2015. Τέλος, κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2015 έως τον Ιούνιο του 2016, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα υποχώρησε κατά 13,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 17,7% στην επιφάνεια και κατά 15,3% στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Ιουλίου 2014 - Ιουνίου 2015.