Ξεκίνησε, το βράδυ της Κυριακής, στο Ωδείο Ρεθύμνου το Συμπόσιο της Σύμης, ένας επιτυχημένος θεσμός για πολλά χρόνια.
Φέτος το κεντρικό θέμα είναι «Which Cosmos in 2030? Overcoming the syndrome of Icarus » - «Ποιος Κόσμος το 2030; Ξεπερνώντας το Σύνδρομο του Ικάρου» και οι συνεδρίες που γίνονται στο Ωδείο Ρεθύμνου στην Αίθουσα ODEON θα επικεντρωθούν στις συνέπειες των αλλεπάλληλων κρίσεων που άλλαξαν σημαντικά τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα , τη σύνθετη ενεργειακή μετάβαση, τις δυνατότητες αλλά και τους κινδύνους που φέρνει η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, την ανάγκη θεσμικής ενδυνάμωσης της δημοκρατίας σε μια εποχή ενίσχυσης των ακροδεξιών ρευμάτων.
Επίσης, θα συζητηθούν οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η δύσκολη ανοικοδόμηση της χώρας, οι σχέσεις Κίνας-Αμερικής και οι εύθραυστες ισορροπίες ενός πολυ-πολικού κόσμο και το νέο τοπίο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στην έναρξη μίλησε ο πρώην Πρωθυπουργός και ιδρυτής του Συμποσίου Γιώργος Α. Παπανδρέου, αναφερόμενος στην 25ετή πορεία του Συμποσίου της Σύμης που ξεκίνησε, όπως ανέφερε, από ένα μικρό νησί, τη Σύμη:
«Μία προσπάθεια με νέους ηγέτες της περιοχής στο να μπορούν να γνωριστούν και να διαμορφώσουν ένα προοδευτικό Όραμα Ειρήνης και συνεργασίας για την περιοχή. Μετά από 25 χρόνια πολλά έχουν γίνει και θετικά αλλά βρισκόμαστε μπροστά, ίσως στις μεγαλύτερες προκλήσεις που είχε ποτέ η ανθρωπότητα. Προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή που ζούμε αυτές τις μέρες, προκλήσεις όπως οι εξελίξεις στη νέα τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, πολλά άλλα παρόμοια, που δίνουν τεράστιες δυνατότητες στην ανθρωπότητα με το ερώτημα όμως πώς αυτές θα αξιοποιηθούν. Δηλαδή, για ειρηνικούς σκοπούς, για την υγεία μας ή για πολεμικούς και συγκρουσιακούς στόχους; Όπως βεβαίως έχουμε και τη μεγάλη συγκέντρωση πλούτου και ανισότητας παγκόσμια που δημιουργεί ανησυχίες, στοχοποιήσεις, λιμούς και βεβαίως και μία μεγάλη αίσθηση συγκρουσιακή».
Το μεγάλο δίλημμα που έχουμε ως κοινωνίες, επισήμανε ο κ. Παπανδρέου, το οποίο βέβαια και θα συζητηθεί στο συμπόσιο: «Είναι αν μπορούμε να τιθασεύσουμε την αλαζονεία της εξουσίας, αν μπορούμε να έχουμε πιο δημοκρατικές κοινωνίες, αν μπορούμε όλες αυτές τις δυνατότητες να τις χρησιμοποιήσουμε για πιο δίκαιες κοινωνίες. Μπορούμε δηλαδή, την τεχνολογία, τις γνώσεις, τον τεράστιο πλούτο που έχει η ανθρωπότητα να τα αξιοποιήσουμε δημοκρατικά, συλλογικά, ανθρώπινα ή θα πάμε σε συγκρούσεις βίας, πόλωσης και αυτοματισμούς; Αυτά είναι τα μεγάλα διλήμματα, αυτό είναι το μεγάλο δίλημμα της δημοκρατίας». Ο Γιώργος Παπανδρέου τόνισε πως στο συμπόσιο βρίσκονται δημοκρατικοί πολίτες που παλεύουν για τη δημοκρατία. «Ψάχνουμε για λύσεις για το μέλλον, για το σήμερα και δημιουργούμε ένα παγκόσμιο παράλληλα δίκτυο, ξεκινώντας από δω από το Ρέθυμνο από την Κρήτη, ένα δίκτυο που αναδεικνύει και την Ελλάδα ως ένα γενικότερο γεννήτορα ιδεών, προτάσεων και ανθρωπιάς». Ο κύριος Παπανδρέου ανέφερε επίσης ότι: «Κάθε Έλληνας είναι πολίτης του κόσμου. Η ελληνικότητα είναι μία παγκόσμια αξία, μία οικουμενική αξία και νομίζω ότι έρχονται εδώ όλοι τους από τις άλλες χώρες, με μεγάλο ενδιαφέρον. ‘Ενας φίλος από την Κίνα ήρθε εδώ, πήγε στην Ακρόπολη όπου υπήρχε μία μεγάλη ουρά ανθρώπων και αναρωτιόταν γιατί τόσος κόσμος πηγαίνει στην Ακρόπολη. Λέει ότι σε κάποιες περιοχές πηγαίνουν για να δουν την αρχιτεκτονική, εδώ ήρθαν για τις ιδέες, για να εμπεδώσουν τις ιδέες όπως της Δημοκρατίας και να δουν τι συμβαίνει και δεν έχουν αυτοί τις ιδέες αυτές. Τούτο πρέπει να είναι στο μοτίβο της Ελλάδας, ο στόχος της Ελλάδας. Είμαστε μία μικρή χώρα με μεγάλη όμως ιστορία. Έχουμε ένα πλούτο που αυτόν πρέπει να αναδείξουμε, να γίνει μία επικοινωνία γνώσης ιδεών και αν το κάνουμε αυτό, η Ελλάδα θα είναι ένα κέντρο Ειρήνης και συνεργασίας των λαών. Μπορούμε δηλαδή πράγματι εμείς ως Έλληνες να παίξουμε καθοριστικό ρόλο, αν ανεβάσουμε τον πήχη εκεί που μας αξίζει».
Η φετινή διοργάνωση σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικών ανακατατάξεων στο επίκεντρο των οποίων βρίσκεται ο συνεχιζόμενος για δεύτερο χρόνο πόλεμος στην Ουκρανία. Όπως ανέφερε ο κ. Αρναουτάκης, «η ρωσική εισβολή σήμανε τη γεωπολιτική ενηλικίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσα σε αυτό τον κόσμο των αλλεπάλληλων κρίσεων, οι γενιές που ζουν τώρα θα έχουν την κοινή εμπειρία της μετάβασης, σε ένα πολυκεντρικό κόσμο που δεν θα θυμίζει σε τίποτα τον κόσμο που μας κληροδοτήθηκε». Παράλληλα όπως είπε, την ίδια στιγμή «…στο εσωτερικό των κοινωνιών μας η προστασία της δημοκρατίας είναι διαρκής άσκηση απέναντι σε οικονομικές κρίσεις, που διευρύνουν τις ανισότητες, την ευαλωτότητα και την κοινωνική περιθωριοποίηση, απέναντι στη δηλητηριώδη μισαλλοδοξία της δημαγωγίας των άκρων, που επιδιώκουν όχι να διορθώσουν και να ξαναχτίσουν αλλά να ισοπεδώσουν και να γκρεμίσουν».
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης μίλησε για τη γνώση του ιστορικού παρελθόντος της Ευρώπης και του κόσμου που, όπως είπε, είναι αναγκαία: «Για να συγκροτηθεί η βάση για ένα μέλλον ασφαλές και ελπιδοφόρο. Για τον λόγο αυτόν το παράδειγμα του Ίκαρου που αποτελεί πηγή έμπνευσης του φετινού συμποσίου της Σύμης είναι διδακτικό και επίκαιρο. Το ίδιο όμως συμβαίνει και για το Μίτο της Αριάδνης, τον οδηγό που χρειαζόμαστε όλοι σήμερα για να οδηγηθούμε μέσα από τους σύγχρονους λαβύρινθους, σε ένα κόσμο αλληλεγγύης ισότητας σεβασμού των δικαιωμάτων σε μια κοινωνία όπου ο άνθρωπος θα βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε πολιτικής πρωτοβουλίας».
Ο τίτλος του φετινού Συμποσίου
"Το σύνδρομο του Ίκαρου και ποιος είναι ο κόσμος που θέλουμε για το 2030", πραγματικά πρέπει να μας προβληματίσει, ανέφερε η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης Μαρία Λιονή λέγοντας ότι: «Το σύνδρομο του Ίκαρου το γνωρίζουν όλοι. Πέταξε ψηλά με αφροσύνη και κάηκαν τα φτερά του και αυτό μας δίνει πάρα πολλά παραδείγματα, για πώς να μην το κάνουμε εμείς αυτό. Εμείς στην Περιφέρεια Κρήτης έχουμε σχεδιασμό μακροπρόθεσμο για το 2030 σε ότι αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη και κυρίως την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη μεταξύ των περιφερειακών ενοτήτων της Κρήτης, σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση και άλλα. Το 2030 είναι μία ημερομηνία που δεν είναι πολύ μακριά. Ωστόσο όμως οι αλλεπάλληλες κρίσεις έχουν επηρεάσει τόσο τη χώρα μας όσο και την Κρήτη. Με αυτόν λοιπόν το σχεδιασμό μας, με την ισόρροπη ανάπτυξη τόσο μεταξύ των διαφόρων τομέων όσο και μεταξύ των περιφερειακών ενοτήτων του νησιού, επιδιώκουμε να έχουμε ένα κόσμο το 2030 ο οποίος τουλάχιστον σε ότι μας αφορά, θα βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ τριτογενούς και πρωτογενούς τομέα και κυρίως θα είναι ανθρωποκεντρικός».
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνης Γιώργης Μαρινάκης, είπε ότι το Συμπόσιο της Σύμης είναι έναςν σημαντικός θεσμός όπου επιστήμονες και μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες που έχουν διαδραματίσει σοβαρό ρόλο σε όλη τους την καριέρα, θα συναντηθούν σήμερα στο Ρέθυμνο, το ιστορικό του κέντρο, και θα ανταλλάξουν και πάλι απόψεις. «Ζούμε δύσκολους καιρούς, έχουμε ανανεούμενες προκλήσεις, θέματα που δεν είχαμε καν υποψιαστεί, ζητήματα βρίσκονται μπροστά μας, όπως η κλιματική αλλαγή, οι μεταναστευτικές ροές, η τεχνική νοημοσύνη και όλα αυτά πρέπει να τα δούμε, να προετοιμαστούμε, για να τα αντιμετωπίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Πιστεύουμε στην ανταλλαγή των απόψεων, στην εξωστρέφεια, σε ανοιχτές καρδιές και νομίζω ότι το Ρέθυμνο είναι ένα κατάλληλος τόπος για να συναντηθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι και να μας δώσουν την εμπειρία τους, τη γνώση τους, αλλά και την προοπτική αυτού του κόσμου».
Για τα αποτελέσματα τέτοιων δεξαμενών σκέψεων και αποτελεσμάτων συζητήσεων και καταθέσεων απόψεων, ο δήμαρχος Ρεθύμνης είπε ότι:
«Αν κρίνω από τις φωνές αγωνίας των οικολόγων πριν μερικές δεκαετίες, που τότε τους θεωρούσαμε γραφικούς και σήμερα βλέπουμε πόσο δίκιο είχαν και έχουν, μπορώ να πω ότι αυτές οι φωνές, αυτό που κάνουν είναι να κυκλοφορούν τις ιδέες τους στα μυαλά των υπολοίπων και σιγά-σιγά κερδίζουν έδαφος αυτές οι απόψεις. 'Αλλωστε έχουν σύμμαχο πλέον την πραγματικότητα και νομίζω ότι όλοι μας πρέπει να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και κυρίως τρόπο συμπεριφοράς. Αυτός ο κόσμος για να μας χωρέσει όλους, για να μπορεί να μας θρέψει, για να μπορεί να μείνει και να έχει μία καλή πορεία και αειφορία, πρέπει να έχει αλλαγή νοοτροπίας και δράσεων. Νομίζω ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν την εμπειρία και τη γνώση και την ικανότητα να μεταλαμπαδεύσουν όλα αυτά που κατέκτησαν με τη βιωματική τους ιστορία για να μπορέσουμε και εμείς να γίνουμε καλύτεροι».
Στο περιθώριο του Συμποσίου ο κύριος Παπανδρέου αναφέρθηκε στα ελληνοτουρκικά λέγοντας ότι ο ίδιος είναι πάντα υπέρ του διαλόγου.
«Να μην τον φοβηθούμε το διάλογο, έχουμε το δίκιο με το μέρος μας, αλλά έχουμε κάθε λόγο να συζητούμε με τους γείτονές μας. Στο συμπόσιο μάλιστα υπάρχει ο Λιβανελί, φίλος μεγάλος του Μίκη Θεοδωράκη, αγωνιστής της Δημοκρατίας στην Τουρκία, έχουμε μαζί μας τον Δήμαρχο Σμύρνης και τον Δήμαρχο Μπόντρουμ που και οι δύο πιστεύουν στην ελληνοτουρκική φιλία. Πιστεύω ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση σε αυτή την προσπάθεια, έχουμε τις κόκκινες γραμμές μας βεβαίως, έχουμε το περίγραμμα των λύσεων και αν υπάρχει μία κοινή λογική και από την άλλη πλευρά, πιστεύω ότι θα μπορούσαμε, όχι εύκολα αλλά συστηματικά και με προσοχή να βοηθήσουμε. Και όλοι πιστεύω ότι μπορούμε να βοηθήσουμε όπως για παράδειγμα σε αυτές τις συναντήσεις έχουμε καλλιεργήσει εδώ και πολλά χρόνια την επαφή με πολιτικούς με διανοούμενους αλλά και με τη γείτονα χώρα, με έναν τρόπο που πιστεύω δημιουργούμε το έδαφος και δυνατότητα μιας ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ των λαών στην περιοχή».
Στο περιθώριο του Συμποσίου, την Τετάρτη 19 Ιουλίου στις 20.00 θα γίνουν τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής της διάσημης Ινδής καλλιτέχνιδος και ακτιβίστριας Ρουσίρα Γκούπτα . Η Ρουσίρα Γκούπτα μάχεται ενάντια στη διακίνηση γυναικών και κοριτσιών και με τη δράση της κατόρθωσε να αλλάξει σημαντικά η σχετική νομοθεσία σε πολλές χώρες του κόσμου αλλά και να σωθούν πολλά θύματα σωματεμπορίας. Τα έργα που θα εκτεθούν, δημιουργήθηκαν την εποχή της πανδημίας και μέσα από ένα κολάζ καθημερινών στιγμών και εικόνων δημιουργούν μια γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών.
Στην έναρξη του συμποσίου, χαιρέτησαν ο δήμαρχος Σμύρνης Μουσταφά Τουντς Σογιέρ και ο δήμαρχος Μποντρούμ Αχμέτ Αρας. Υπήρξε επίσης συζήτηση μεταξύ του Γιώργου Παπανδρέου και του διάσημου συνθέτη και συγγραφέα Ζουλφού Λιβανελί, ενώ την τελετή έναρξης παρουσίασε και συντόνισε η Μαργαρίτα Παπανδρέου.
