Το 17ο Εργαστήριο Ειρήνης της Ειρηνευτικής Πρωτοβουλίας Γυναικών Ελλάδας, Τουρκίας, Κύπρου (WINPEACE) με θέμα την εκπαίδευση για την ειρήνη, την επίλυση συγκρούσεων, την κοινωνική επιχειρηματικότητα και δεξιότητες επικοινωνίας, έφερε σε επαφή νέους ηλικίας 15-18 ετών από την Ελλάδα, την Τουρκία και τις δύο κοινότητες της Κύπρου.
Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται:
" Οι νέοι έμαθαν πώς να ζουν μαζί και να δημιουργούν την δική τους κοινότητα καθώς και να εκτίθενται, ανάμεσα σε άλλες δεξιότητες, σε καινοτόμους τρόπους οικοδόμησης ενός πολιτισμού ειρήνης, επιλύοντας προβλήματα μη βίαια και ακολουθώντας τις αρχές της ισότητας των φύλων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Εργαστήριο κορυφώθηκε με τον σχεδιασμό έργων κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Παρακάτω, εμείς, οι εκπαιδευτικοί, έχουμε επιλέξει κάποιες από τις απαντήσεις των μαθητών/τριών από την βιωματική τους μάθηση και τις μοιραζόμαστε μαζί σας:
«Νομίζω ότι η γενιά μου είναι σπουδαία, και μέσω αυτού του εργαστηρίου ο κόσμος τελικά θα αλλάξει, ακόμη και αν χρειαστεί πολύς χρόνος. Είμαστε οι σπόροι για την ειρήνη. Θα κάνουμε τον κόσμο το μεγαλύτερο δάσος».
Οι εποχές είναι σκοτεινές. Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει τόσους πολλούς σοβαρούς κινδύνους που μερικές φορές μοιάζει τρομακτικό ακόμη και το να ζεις στον κόσμο αυτό. Μπορούμε είτε να ξεκινήσουνε να κλαίμε είτε να δράσουμε. Εμείς διαλέξαμε. Διαλέξαμε να διαφωτίσουμε τον κόσμο. Διαλέξαμε να ανάψουμε ένα κερί και αργά αλλά σταθερά να εξαλείψουμε το σκοτάδι που μας περιβάλλει. Παρά τις δυσκολίες – που ήταν περισσότερες από αρκετές- το πρόγραμμα WinPeace διοργανώθηκε ξανά με μεγάλη επιτυχία. Αυτό το πρόγραμμα είναι μία θαυμαστή διοργάνωση που κάθε χρόνο από το 2000 διοργανώνεται από εκείνους που ελπίζουν˙ κυρίως καθηγήτριες και ακτιβίστριες από την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο. Αυτό το πρόγραμμα έχει ένα σκοπό. Ο σκοπός αυτός είναι να φέρει ειρήνη σε ολόκληρο τον κόσμο. Όμως έχοντας αντιληφθεί ότι κάθε φορά πρέπει να γίνονται μικρά βήματα, ξεκινήσαμε από την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος. Για μια εβδομάδα είχαμε ένα συμπυκνωμένο πρόγραμμα γεμάτο από σεμινάρια που αφορούσαν: την επίλυση της διαμάχης, μη βίαιες επικοινωνία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και πολλές άλλες πλευρές από ό,τι έχει ξεχαστεί από πάντα˙ τον ανθρωπισμό. Ολόκληρο το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε στο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης στο Ηράκλειο και όλοι οι στόχοι του επετεύχθησαν. Φήμες λένε πως αυτό το πρόγραμμα είναι περισσότερο επιτυχημένο από οποιαδήποτε άλλη κυβερνητική προσπάθεια. Εμείς απλά πιστεύουμε.
Μέσα στην πάροδο των χρόνων το μικρό νησί της Κύπρου έχει συσσωρεύσει μία διαμάχη και εχθρικότητα χωρίς τελειωμό. Το να εκπροσωπεί κανείς την Κύπρο – είτε είναι το βόρειο είτε το νότιο κομμάτι – είναι το να εκπροσωπεί στην ολότητά της μία πολιτικά έντονη ιστορία, ένα διαιρεμένο έθνος και πάνω από όλα μία έντονη επιθυμία για ειρήνη. Για αυτόν το λόγο, το πρόγραμμα WinPeace σήμαινε πολλά περισσότερα από μία βδομάδα καλοκαιρινών δραστηριοτήτων – απέδωσε με περιληπτικό τρόπο την ουσία του Κυπριακού ζητήματος και έφερε στην επιφάνεια την επιθυμία της νεότερης γενιάς για έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η αρμονία κι η ειρήνη. Όσο μαθαίναμε πολύτιμες ικανότητες χρήσιμες για την επίτευξη της ειρήνης σε προσωπικό επίπεδο, οι ποικίλες προκαταλήψεις και τα στερεότυπα με τα οποία μεγαλώσαμε ξεκίνησαν να εξαφανίζονται, αφήνοντας στη θέση τους πολύτιμες φιλιές και δυνατούς δεσμούς που συνεχίζουν να μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα. Ήρθαμε στην Κρήτη σαν ξένοι συνδεδεμένοι από την κοινή μας ιστορία. Αφήσαμε την Κρήτη ως μία οικογένεια που συγκρατούνταν από το όνειρο για ένα ειρηνικό μέλλον και τις αναμνήσεις μίας εβδομάδας που την ξοδέψαμε στο να μαθαίνουμε και να μεγαλώνουμε μαζί. Ήρθαμε αντιμέτωποι με έναν κόσμο με τους πιο έξυπνους, θετικούς, παθιασμένους και ευγενικούς ανθρώπους που είχαμε γνωρίσει πότε από όλον τον κόσμο. Αυτή η εβδομάδα όχι μόνο μάς παρείχε έναν ασφαλή χώρο στον οποίο μπορούσαμε να κερδίσουμε ανεκτίμητη γνώση για τον κόσμο και τους εαυτούς μας, αλλά επιπλέον μας υπενθύμισε το γνώρισμα που μας κάνει ανθρώπους κατά βάση: την ελπίδα μας. Πριν από το WinPeace 2017 ξέραμε ότι θέλαμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Μετά το WinPeace 2017 νοιώθαμε ότι όχι μόνο θέλουμε να το κάνουμε αλλά και μπορούμε! Οι ζωές μας μετά το WinPeace 2017 κυριαρχούνται από ένα αίσθημα ικανότητας και ισχύος. Τώρα αισθανόμαστε ότι μπορούμε να πάμε σπίτι και να κάνουμε την πραγματική διαφορά στην κοινωνία μας. Σε έναν κόσμο που καλύπτεται από το σκοτάδι και την καταστροφή, είναι εύκολο να εφησυχάσει κανείς και να απελπιστεί. Για το λόγο αυτό, η ελπίδα που βρήκαμε μαζί μπορεί να είναι το πιο πολύτιμο πράγμα που κερδίσαμε αυτήν την εβδομάδα, «ανάβοντας ένα κερί σε έναν κόσμο από σκοτάδι» στην πραγματικότητα.
Για πολλούς από εμάς που καταγόμαστε από την Τουρκία το να συμμετέχουμε σε αυτό το εργαστήριο λειτούργησε ως μία εποικοδομητική απάντηση απέναντι στις δυνάμεις της πόλωσης στις κοινωνίες μας και στον κόσμο. Αυτές οι δυνάμεις υπάρχουν βαθιά μέσα μας και μεταφέρουν και ενισχύουν βαθιά ριζωμένες αποξενωτικές προκαταλήψεις για το πώς αντιλαμβανόμαστε τους «άλλους». Με τον ερχομό μας στην Κρήτη και την αλληλεπίδραση με τους Έλληνες και τους Κύπριους φίλους μας κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων για τη οικοδόμηση της ειρήνης, σταθήκαμε απέναντι στις μεγαλύτερες δυνάμεις που δε θέλουν να έρθουμε κοντά. Αλλά κυρίως σταθήκαμε απέναντι στην επικριτική ενδόμυχη στάση που έχουμε όλοι διδαχθεί να έχουμε. Η WinPeace ήταν πολλά περισσότερα από μια καλοκαιρινή κατασκήνωση. Ήταν η σύγκρουση διαφορετικών ιστορικών αντιλήψεων, ένα ασφαλές μέρος να εκφραστούν πραγματικές προσωπικές εμπειρίες μία πίστα χορού που ένωσε την επικλητικά όμοια ελληνική, τουρκική και κυπριακή πολιτιστική μουσική και πάνω από όλα μία πηγή ισχύος που έκανε τον κάθε έναν από εμάς να πιστεύει ότι έχουμε την ικανότητα να αλλάξουμε τον κόσμο. Αφού είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε πολλές ιστορίες από όλων των ειδών τις οπτικές , όλοι καταλάβαμε ότι η επικοινωνία – στην πραγματικότητα η μη βίαιη επικοινωνία – είναι κλειδί όσον αφορά την επίλυση περίπλοκων κοινωνικών διαμαχών μέσα από τη δόμηση αμοιβαίας κατανόησης και ενσυναίσθησης. Αντιληφθήκαμε ότι μας έχουν πει διαφορετικές πλευρές της κοινής μας ιστορίας και όπως γίνεται στην περίπτωση του ποδοσφαιρικού φανατισμού στεφόμαστε ο ένας εναντίον του άλλου. Στοιχειωνόμαστε τόσο από το να υπερασπιστούμε την «ομάδα» μας, ώστε ξεχνάμε ότι οι επονομαζόμενοι εχθροί μας στην πραγματικότητα είναι άνθρωποι. Στο τέλος της ημέρας, το θέμα δεν είναι ποιο έθνος θα κατηγορήσουμε για το Κυπριακό ζήτημα και ακόμη περισσότερο δεν είναι ποιος έχει την κυριότητα του λουκουμιού ή του μπακλαβά. Το θέμα αφορά το να είμαστε ικανοί να ενώσουμε τα κομμάτια του πάζλ χέρι με χέρι. Μόνο μέσω της αλληλεπίδρασης με αυτούς τους «άλλους» μπορούμε να ελπίζουμε σε έναν κόσμο γεμάτο αγάπη και κατανόηση. Από τους ιστορικούς μας «εχθρούς» είμαστε τώρα ικανοί να κάνουμε σύγχρονους συντρόφους. Και χάρης στην WinPeace 2017 είμαστε ικανοί να αγαπάμε και να ελπίζουμε για τον κόσμο στον οποίο ζούμε, παρά τα ελαττώματά του.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, φέτος είχε την απολύτως ικανοποιητική και θεϊκά δοσμένη ευκαιρία να φιλοξενήσει το πρόγραμμα σε ένα από τα πιο όμορφα νησιά της, την Κρήτη. Όπως είναι γνωστό σε πολλούς (ίσως σε όλους) η Ελλάδα έχει διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στο Κυπριακό ζήτημα. Έτσι κι αλλιώς είναι μια από τις χώρες που έλαβαν μέρος στην όλη διαμάχη. Ως αποτέλεσμα, είναι ευθύνη μας να λάβουμε κι εμείς μέρος στην επίλυση αυτής της διαμάχης. Δέκα μαθητές, τρεις εθελοντές, τρεις εθελοντές, τρεις ακτιβίστριες και πολλοί «Σαμαρείτες» έλαβαν μέρος εκπροσωπώντας την Ελλάδα. Είχαμε την ευχάριστη να καθοδηγήσουμε τα αδέλφια μας από την Κύπρο και την Τουρκία στην αγαπημένη μας χώρα και να τους δείξουμε τη φυσική ομορφιά της Ελλάδας˙ στο κάτω κάτω, η φύση μάς συνδέει όλους, αφού είμαστε τα παιδιά της. Και ναι, συνδεθήκαμε. Γελάσαμε, μιλήσαμε, αισθανθήκαμε, χορέψαμε και τραγουδήσαμε. Όσον αφορά τα δύο τελευταία, ένα από τα βράδια μας το περάσαμε όλοι στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ηρακλείου και ακούσαμε τη μουσική που θα έπαιζαν για εμάς Έλληνες μουσικοί και μία τραγουδίστρια εκ Τουρκίας. Η εμπειρία δεν περιγράφεται με λόγια, όλος ο κοινός πολιτισμός, όλα τα σημεία ένωσης και όλα τα πράγματα που μας κρατούν μαζί – δε μας χωρίζουν – ήταν καθαροί εκείνη τη νύχτα. Η ορχήστρα ερμήνευσε τα κοινά μας τραγούδια στα τούρκικα αλλά και στα ελληνικά, αυτό κι αν είναι σύνδεση. Εκείνη τη νύχτα ούτε ένας δεν έφυγε από το κέντρο χωρίς να αντιληφθεί ότι είμαστε αδέλφια, εμείς είμαστε η Ανατολή, εμείς είμαστε ο κόσμος, εμείς είμαστε η Ανθρωπότητα, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας, πιστεύω και ιστορίας. Δεν υπήρξε ούτε μία μέρα που να πέρασε χωρίς εμείς – οι συμμετέχοντες- να δουλέψουμε σε ομάδες ή με έναν/μία παρτενέρ μαθαίνοντας πως να επικοινωνούμε και πως να λύνουμε προβλήματα. Τώρα που τελείωσε το πρόγραμμα κάθε ένας από εμάς νοιώθε ισχυρός, όχι αβοήθητος, νοιώθει να έχει εμπνευστεί και έτοιμος να αλλάξει τον κόσμο. Θέλουμε, μπορούμε και τώρα που ξέρουμε πως, θα αλλάξουμε τον κόσμο. Ενωθείτε με εμάς. Στην τελική, είναι ο κόσμος ΜΑΣ.
Σαράντα μαθητές/τριες από την Ελλάδα, την Τουρκία και τις δύο κοινότητες της Κύπρου συμμετείχαν στο 17ο Εργαστήριο Ειρήνης της WINPEACE. Οι εκπαιδευτές τους ήταν: Η Jennifer Sertel εκπαιδεύτρια στην επίλυση συγκρούσεων και επικοινωνία και η Aybike Oguz, εκπαιδεύτρια στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία. Η Mine Atli, δικηγόρος, ακτιβίστρια για την ειρήνη και η Neshe Dervish, ακτιβίστρια για την ειρήνη, από την οργάνωση KAYAD στο Βόρειο τμήμα της Κύπρου. Η Μαρία Χατζηπαύλου, Καθηγήτρια από το Πανεπιστήμιο της Κύπρου, ακτιβίστρια για την ειρήνη. Η Φωτεινή Σιάνου, ακτιβίστρια για την ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την μη βία, από το Κέντρο Έρευνας και Δράσης για την Ειρήνη (ΚΕΔΕ), Αθήνα, Ελλάδα.
Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σ. Αρναουτάκη και στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων κ. Ν. Βούτση για την υποστήριξή τους, που έκανε αυτή την αποστολή της ειρήνης και της μη βίας δυνατή.
